H τριμερής συμμαχία της Μεσογείου καλεί ΗΠΑ και Ρούμπιο για ενεργειακά και όχι μόνο

Κοινή επιστολή από Αθήνα, Λευκωσία και Τελ Αβίβ με στόχο να μπει φρένο στις παράνομες απαιτήσεις της Άγκυρας
08:53 - 17 Μαΐου 2025

Πρόσκληση προς την Ουάσινγκτον να συμμετάσχει ενεργά στο σχήμα «3+1» (Ελλάδα, Ισραήλ, Κύπρος + ΗΠΑ) απευθύνουν Αθήνα, Λευκωσία και Τελ Αβίβ, με στόχο να δημιουργήσουν νέα δεδομένα στον ενεργειακό χάρτη της ΝΑ Μεσογείου, βάζοντας «φρένο» στις παράνομες απαιτήσεις της Άγκυρας. Οι υπουργοί Εξωτερικών, Ελλάδας, Κύπρου και Ισραήλ –Γιώργος Γεραπετρίτης, Κωνσταντίνος Κόμπος και Γκιντεόν Σάαρ, αντίστοιχα- με κοινή τους επιστολή καλούν τον Αμερικανό ομόλογό τους, Μάρκο Ρούμπιο, να συμμετάσχει στην επόμενη συνάντησή τους, επιδιώκοντας την περαιτέρω εμβάθυνση και αναβάθμιση των στρατηγικών σχέσεων των τεσσάρων χωρών, μεσούσης τεκτονικών γεωπολιτικών ανακατατάξεων και της συνεχιζόμενης επεκτατικής ρητορικής της Τουρκίας.

Η επιστολή των υπουργών Εξωτερικών Ελλάδας, Κύπρου και Ισραήλ αντανακλά τη νέα δυναμική που διαμορφώνεται γύρω από την πρωτοβουλία «3+1», σε μια συγκυρία όπου η περιφερειακή ασφάλεια, η ενεργειακή γεωστρατηγική και η διπλωματία των υποδομών βρίσκονται σε πρώτο πλάνο. «Η Ανατολική Μεσόγειος αποκτά αυξανόμενη στρατηγική σημασία ως κόμβος ενέργειας και υποδομών που συνδέουν Ευρώπη, Μέση Ανατολή και Ασία», επισημαίνουν. Οι τρεις ΥΠΕΞ αναφέρονται επίσης στις επενδυτικές δυνατότητες που αναδύονται, δίνοντας έμφαση στον διάδρομο IMEC, και επισημαίνουν την ανάγκη δημιουργίας διαδρόμων ειρήνης, ασφάλειας και ευημερίας στην περιοχή. Επικεντρώνονται όμως και στις πρόσφατες εξελίξεις σε Συρία και Λίβανο, καθώς και στις απειλές κατά της ελεύθερης ναυσιπλοΐας, ως επιπλέον λόγους για την ενίσχυση της συνεργασίας με τις ΗΠΑ. Παράλληλα, κάνουν ειδική αναφορά στις Συμφωνίες του Αβραάμ και περιγράφουν το σχήμα «3+1» ως πλατφόρμα ενίσχυσης ενός μοντέλου συνεργατικής ασφάλειας και περιφερειακής διασυνδεσιμότητας. «Από τη δημιουργία της το 2016, η τριμερής συνεργασία μεταξύ Ελλάδας, Κύπρου και Ισραήλ, έχει αναδειχθεί σε πρότυπο περιφερειακής σύγκλισης και ευημερίας», επισημαίνουν επίσης στην επιστολή τους, υπενθυμίζοντας τη συμμετοχή του τότε επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας στη Συνάντηση Κορυφής του 2019 στην Ιερουσαλήμ, που άνοιξε τον δρόμο για τη δημιουργία του σχήματος «3+1». Οι τρεις ΥΠΕΞ απευθύνονται και προσωπικά στον Μάρκο Ρούμπιο, επισημαίνοντας τη μέχρι τώρα συμβολή του στη χάραξη της αμερικανικής στρατηγικής στην περιοχή. «Η σημασία αυτής της τριμερούς συνεργασίας έχει ήδη αναγνωριστεί από τις ΗΠΑ, όταν, κατά τη διάρκεια της θητείας σας στη Γερουσία, εσείς προσωπικά, κύριε υπουργέ, διαδραματίσατε καθοριστικό ρόλο στην προώθηση νομοθεσίας που ενίσχυσε τη διασύνδεση μεταξύ των τριών δημοκρατιών μας στην Ανατολική Μεσόγειο και των ΗΠΑ», αναφέρουν.

Αθήνα και Λευκωσία ανέδειξαν τη σημασία του σχήματος «3+1» και στο περιθώριο του 6oυ Επιχειρηματικού Συνεδρίου Ανατολικής Μεσογείου του Economist, που έλαβε χώρα στη Νέα Υόρκη. «H Ελλάδα είναι πάντοτε πρόθυμη, μέσω πλατφορμών όπως το σχήμα 3+1, να συνεργάζεται με χώρες που μοιράζονται το ίδιο όραμα για την επίτευξη κοινών στόχων που θα καταστήσουν τις χώρες μας πιο ανθεκτικές και ισχυρές απέναντι στις προκλήσεις του μέλλοντος», δήλωσε ο υφυπουργός Εξωτερικών, Τάσος Χατζηβασιλείου. Αναφορικά με την Τουρκία, σημείωσε ότι «όταν μιλάμε για ένα σχήμα όπως το 3+1, αναφερόμαστε σε παρόμοιες δημοκρατικές χώρες που μοιράζονται τις ίδιες αξίες» και πρόσθεσε πως «κανείς δεν απέκλεισε την Τουρκία, αλλά πρέπει να αποδεχτεί την πραγματικότητα». «Πρέπει πάντα να θυμόμαστε ότι κατέχει το βόρειο τμήμα της Κύπρου», σημείωσε. Στο ίδιο μήκος, ο Κύπριος υφυπουργός Μετανάστευσης της Κύπρου, Νικόλας Ιωαννίδης, αναφέρθηκε στο σχήμα «3+1» ως ευέλικτο στρατηγικό εργαλείο «που ανταποκρίνεται στις πραγματικότητες επί του πεδίου», υποστηρίζοντας πως Αθήνα-Λευκωσία-Τελ Αβίβ μπορούν να λειτουργήσουν ως κρίσιμοι πυλώνες σταθερότητας στην περιοχή. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον είχε επίσης το σχόλιο του Ελληνοαμερικανού επιχειρηματία και στενού συνομιλητή του Αμερικανού προέδρου, Τζον Κατσιματίδη, για τις γεωπολιτικές προκλήσεις στη ΝΑ Μεσόγειο. «Ο πρόεδρος Τραμπ θα προστατεύσει απολύτως την Ελλάδα και όλη την περιοχή», επισήμανε ο CEO της Red Apple Group. Τα παραπάνω έρχονται λίγες μόνο μέρες μετά την επίσκεψη του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σταύρου Παπασταύρου στις ΗΠΑ, ο οποίος είχε επαφές υψηλού επιπέδου που δεν περιορίζονταν αµιγώς στις αρµοδιότητες του χαρτοφυλακίου του, αλλά έδιναν μια ευρύτερη διάσταση που αφορούσαν ευθέως την ενίσχυση της γεωπολιτικής θέσης της χώρας µας στη ΝΑ Μεσόγειο στα χρόνια που έρχονται.

Εφημερίδα Απογευματινή