Υποχώρηση από την επιθετική του ρητορική έκανε ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, αποσύροντας –προς το παρόν– την απειλή για επιβολή δασμών 50% στις ευρωπαϊκές εισαγωγές. Όρισε μάλιστα την 9η Ιουλίου ως καταληκτική ημερομηνία για την επίτευξη εμπορικής συμφωνίας με τις Βρυξέλλες.
Η είδηση προκάλεσε ράλι στις ευρωπαϊκές αγορές τη Δευτέρα, με το ευρώ να ενισχύεται σημαντικά έναντι του δολαρίου, φτάνοντας στο υψηλότερο επίπεδο από τις 30 Απριλίου.
Την Παρασκευή, ο Τραμπ είχε αιφνιδιάσει τις αγορές, προαναγγέλλοντας δασμούς από την 1η Ιουνίου, εκφράζοντας τη δυσαρέσκειά του για τη στασιμότητα στις διαπραγματεύσεις με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η αναδίπλωση δύο ημέρες αργότερα θεωρείται ένδειξη προσωρινής αποκλιμάκωσης στον παγκόσμιο εμπορικό πόλεμο, χωρίς όμως να αποκλείονται νέες εντάσεις, καθώς ο Αμερικανός πρόεδρος έχει πολλάκις επιτεθεί στις εμπορικές πρακτικές των Βρυξελλών.
U.S. Stock Futures, European Indexes Rise on Trump’s EU Tariff Climbdown https://t.co/QKgYt0LuEk
— The Wall Street Journal (@WSJ) May 26, 2025
Τι είπε με τη Φον ντερ Λάιεν
Η υποχώρηση στο ζήτημα ήρθε αφότου η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν τον διαβεβαίωσε ότι απαιτείται περισσότερος χρόνος για την επίτευξη συμφωνίας.
Του ζήτησε κατά τη διάρκεια τηλεφωνικής επικοινωνίας να καθυστερήσει την επιβολή των δασμών μέχρι τον Ιούλιο, προθεσμία που είχε θέσει αρχικά, όταν ανακοίνωσε τους δασμούς τον Απρίλιο. Ο Τραμπ δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι έκανε δεκτό το αίτημα.
Η τηλεφωνική επικοινωνία μεταξύ της προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του προέδρου των ΗΠΑ έδωσε νέα ώθηση στις εμπορικές συνομιλίες μεταξύ των δύο πλευρών, σχολίασε εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σήμερα.
Ο Επίτροπος Εμπορίου της Ε.Ε. Μάρος Σέφκοβιτς θα έχει συνομιλία με τον υπουργό Εμπορίου των ΗΠΑ Χάουαρντ Λούτνικ το απόγευμα της Δευτέρας, όπως γνωστοποίησε επίσης η Κομισιόν.
«Είχαμε ένα πολύ ωραίο τηλεφώνημα και συμφώνησα ως προς την αναβολή», είχε δηλώσει χθες ο Τραμπ πριν επιστρέψει στην Ουάσιγκτον από το Νιου Τζέρσεϊ. «Θα βρεθούμε σύντομα μαζί και θα δούμε αν μπορούμε να καταλήξουμε κάπου», πρόσθεσε.
Η Φον ντερ Λάιεν ανέφερε σε ανάρτησή της στο Χ ότι είχε «καλή συνομιλία» με τον Τραμπ και πως η Ε.Ε. είναι έτοιμη να κινηθεί γρήγορα.
«Η Ευρώπη είναι έτοιμη να προωθήσει τις συνομιλίες γρήγορα και αποφασιστικά», τόνισε. «Για να καταλήξουμε σε μια καλή συμφωνία, θα χρειαστούμε χρόνο», πρόσθεσε.
Good call with @POTUS.
The EU and US share the world’s most consequential and close trade relationship.
Europe is ready to advance talks swiftly and decisively.
To reach a good deal, we would need the time until July 9.
— Ursula von der Leyen (@vonderleyen) May 25, 2025
Το σενάριο μη συμφωνίας
Στις αρχές Απριλίου, ο Τραμπ άνοιξε παράθυρο 90 ημερών για τις εμπορικές συνομιλίες μεταξύ της Ε.Ε. και των ΗΠΑ, το οποίο επρόκειτο να λήξει στις 9 Ιουλίου. Αλλά την Παρασκευή ανέτρεψε αυτό το χρονοδιάγραμμα και δήλωσε ότι δεν ενδιαφέρεται καθόλου για συμφωνία.
Οι συνομιλίες έχουν κολλήσει, με την Ουάσιγκτον να απαιτεί μονομερείς παραχωρήσεις από τις Βρυξέλλες για άνοιγμα στις αμερικανικές επιχειρήσεις, ενώ η Ε.Ε. επιδιώκει συμφωνία από την οποία θα μπορούσαν να κερδίσουν και οι δύο πλευρές, σύμφωνα με ανθρώπους που γνωρίζουν τις συνομιλίες.
Η Ε.Ε. έχει ήδη δεχθεί πλήγμα από τους αμερικανικούς δασμούς 25% στον χάλυβα, στο αλουμίνιο και στα αυτοκίνητά της και από τους λεγόμενους «ανταποδοτικούς» δασμούς 10% που ισχύουν σχεδόν για όλα τα άλλα αγαθά και επρόκειτο να αυξηθούν στο 20%.
Οι δασμοί θα μπορούσαν να αυξηθούν στο 50% σε σενάριο μη συμφωνίας, γεγονός που να αύξανε τις τιμές καταναλωτή στις ΗΠΑ σχεδόν για τα πάντα, από τις γερμανικές BMW και Porsche μέχρι το ιταλικό ελαιόλαδο και τις γαλλικές τσάντες πολυτελείας
Ο αντίκτυπος στις αγορές
Οι κυριότεροι αμερικανικοί χρηματιστηριακοί δείκτες και οι ευρωπαϊκές μετοχές είχαν υποχωρήσει την Παρασκευή και το δολάριο είχε αποδυναμωθεί, αφότου ο Τραμπ δήλωσε ότι η Ουάσιγκτον σχεδιάζει να επιβάλει δασμούς 50% στην Ε.Ε. από τις αρχές Ιουνίου.
Ο Αμερικανός πρόεδρος έχει επιδιώξει να ανατρέψει την παγκόσμια οικονομία με τις εμπορικές πολιτικές του, αλλά αφού η ανακοίνωσή του τον Απρίλιο για δασμούς σε πολλές χώρες προκάλεσε αναταραχή στις χρηματοπιστωτικές αγορές, περιόρισε τις απειλές δίνοντας μία ευκαιρία για επίτευξη συμφωνιών μέσω συνομιλιών. Εκτοτε η Ουάσιγκτον έχει συνάψει σύμφωνο με τη Βρετανία και έχει διεξαγάγει συζητήσεις με την Κίνα.
Αλλά η πρόοδος με την Ευρωπαϊκή Ενωση ήταν πιο περιορισμένη, προκαλώντας την οργή του Τραμπ εν μέσω ευρύτερων εντάσεων μεταξύ των δύο συμμάχων με φόντο την ατζέντα «πρώτα η Αμερική» του Τραμπ και τη μακροχρόνια εξάρτηση της Ευρώπης από την Ουάσιγκτον στους τομείς της ασφάλειας και της άμυνας.
Το χρονικό των εξελίξεων
Οι αποφάσεις του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ για την επιβολή δασμών, από την πρώτη κιόλας μέρα ανάληψης των καθηκόντων του στις 20 Ιανουαρίου, έχουν ταράξει τις χρηματοπιστωτικές αγορές, πυροδοτώντας κύμα αβεβαιότητας και ανησυχίας σε παγκόσμιο επίπεδο.
Ακολουθεί ένα χρονοδιάγραμμα των σημαντικότερων εξελίξεων:
1 Φεβρουαρίου – Ο Τραμπ επιβάλλει δασμούς 25% στις εισαγωγές από Μεξικό και Καναδά και 10% στα αγαθά από την Κίνα, απαιτώντας να περιορίσουν τη ροή της φαιντανύλης και των παράνομων μεταναστών στις Ηνωμένες Πολιτείες.
3 Φεβρουαρίου – Ο Τραμπ αναστέλλει την απειλή του για δασμούς στο Μεξικό και τον Καναδά, συμφωνώντας για αναβολή 30 ημερών με αντάλλαγμα παραχωρήσεις σχετικά με την ασφάλεια των συνόρων και την εγκληματικότητα. Οι ΗΠΑ δεν κατέληξαν σε τέτοια συμφωνία με την Κίνα.
7 Φεβρουαρίου – Ο Τραμπ αναβάλλει τους δασμούς σε πακέτα χαμηλού κόστους από την Κίνα προκειμένου το αμερικανικό υπουργείο Εμπορίου να επιβεβαιώσει ότι υπάρχουν διαδικασίες και συστήματα για την επεξεργασία τους και την είσπραξη δασμολογικών εσόδων.
10 Φεβρουαρίου – Ο Τραμπ αυξάνει τους δασμούς στον χάλυβα και στο αλουμίνιο σε ποσοστό 25% «χωρίς εξαιρέσεις και απαλλαγές».
3 Μαρτίου – Ο Τραμπ ανακοινώνει ότι οι δασμοί 25% σε αγαθά από το Μεξικό και τον Καναδά θα τεθούν σε ισχύ από τις 4 Μαρτίου και διπλασιάζει στο 20% τους δασμούς σε όλες τις κινεζικές εισαγωγές που σχετίζονται με τη φαιντανύλη.
5 Μαρτίου – Ο Αμερικανός πρόεδρος συμφωνεί να καθυστερήσει για έναν μήνα την επιβολή δασμών σε οχήματα που κατασκευάζονται στον Καναδά και στο Μεξικό έπειτα από τηλεφώνημα με τους διευθύνοντες συμβούλους της General Motors και της Ford και τον πρόεδρο της Stellantis.
6 Μαρτίου – Ο Τραμπ εξαιρεί για έναν μήνα από τους δασμούς 25% τα αγαθά από τον Καναδά και το Μεξικό, τα οποία υπάγονται σε εμπορικό σύμφωνο της Βόρειας Αμερικής.
26 Μαρτίου – Ο Τραμπ ανακοινώνει δασμούς 25% στα εισαγόμενα αυτοκίνητα και ελαφρά φορτηγά.
2 Απριλίου – Ο Τραμπ ανακοινώνει παγκόσμιους δασμούς με συντελεστή 10% για όλες τις εισαγωγές στις ΗΠΑ και σημαντικά υψηλότερους σε κάποιους από τους μεγαλύτερους εμπορικούς εταίρους της χώρας του.
9 Απριλίου – Ο Τραμπ αναστέλλει για 90 ημέρες τους περισσότερους από τους δασμούς που έχει ανακοινώσει ανά χώρα, οι οποίοι τέθηκαν σε εφαρμογή λιγότερο από 24 ώρες νωρίτερα, έπειτα από αναταραχή στις χρηματοπιστωτικές αγορές σε όλο τον κόσμο. Ο γενικός συντελεστής 10% σε όλες σχεδόν τις αμερικανικές εισαγωγές παραμένει σε ισχύ. Ο Τραμπ λέει ότι θα αυξήσει τους δασμούς στις κινεζικές εισαγωγές στο 125% από το 104% που έχει θέσει σε ισχύ μία ημέρα νωρίτερα. Αυτό ανεβάζει τους πρόσθετους δασμούς στα κινεζικά προϊόντα στο 145%.
13 Απριλίου – Η αμερικανική κυβέρνηση εξαιρεί από τους αυστηρούς δασμούς smartphones, υπολογιστές και άλλα ηλεκτρονικά είδη που εισάγονται κυρίως από την Κίνα.
22 Απριλίου – Η κυβέρνηση Τραμπ ξεκινά ελέγχους εθνικής ασφάλειας βάσει του άρθρου 232 του νόμου περί εμπορίου του 1962 για τις εισαγωγές τόσο φαρμακευτικών προϊόντων όσο και ημιαγωγών, στο πλαίσιο της προσπάθειας επιβολής δασμών και στους δύο τομείς.
4 Μαΐου – Ο Τραμπ επιβάλλει δασμούς 100% σε όλες τις ταινίες που παράγονται εκτός των ΗΠΑ.
9 Μαΐου – Ο Τραμπ και ο Βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ ανακοινώνουν περιορισμένη διμερή εμπορική συμφωνία που αφήνει σε ισχύ τους δασμούς 10% στις βρετανικές εξαγωγές, διευρύνει σε μικρό βαθμό την πρόσβαση στα γεωργικά προϊόντα και για τις δύο χώρες και μειώνει τους απαγορευτικούς αμερικανικούς δασμούς στις βρετανικές εξαγωγές αυτοκινήτων.
12 Μαΐου – Οι ΗΠΑ και η Κίνα συμφωνούν να μειώσουν προσωρινά τους ανταποδοτικούς δασμούς. Στο πλαίσιο «εκεχειρίας» 90 ημερών, οι ΗΠΑ θα μειώσουν τους πρόσθετους δασμούς που επέβαλαν στις κινεζικές εισαγωγές στο 30% από 145%, ενώ οι δασμοί της Κίνας στις αμερικανικές εισαγωγές θα μειωθούν στο 10% από 125%.
13 Μαΐου – Οι ΗΠΑ μειώνουν τους δασμούς σε κινεζικές αποστολές χαμηλής αξίας, περιορίζοντάς τους, για είδη αξίας έως 800 δολ., στο 54% από 120%.
23 Μαΐου – Ο Τραμπ προτείνει την επιβολή δασμού 50% σε προϊόντα από την Ευρωπαϊκή Ενωση, αρχής γενομένης από την 1η Ιουνίου. Προειδοποιεί επίσης την Apple ότι θα αντιμετωπίσει δασμούς 25% εάν τα τηλέφωνα που πωλεί στις ΗΠΑ κατασκευάζονται εκτός χώρας.
25 Μαΐου – Ο Τραμπ υπαναχωρεί από την απειλή του να επιβάλει δασμούς 50% στις εισαγωγές από την Ε.Ε., συμφωνώντας να παρατείνει την προθεσμία για συμφωνία μεταξύ των ΗΠΑ και του μπλοκ έως τις 9 Ιουλίου.
