Με την κωδική ονομασία «Midnight Hammer», οι Ηνωμένες Πολιτείες εξαπέλυσαν μια ευρείας κλίμακας στρατιωτική επιχείρηση που στόχευσε τρεις κρίσιμες πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν: Φορντό, Ισφαχάν και Νατάνζ.
Η επιχείρηση χαρακτηρίστηκε από τον επικεφαλής του Γενικού Επιτελείου Ενόπλων Δυνάμεων των ΗΠΑ, στρατηγό Νταν Κέιν, ως «άκρως απόρρητη αποστολή», με πολύ περιορισμένο αριθμό αξιωματούχων στην Ουάσινγκτον να έχουν γνώση του σχεδιασμού και της εκτέλεσης.
Το χρονικό της επίθεσης
Σύμφωνα με την επίσημη ενημέρωση του Πενταγώνου, στην επιχείρηση χρησιμοποιήθηκαν συνολικά 75 κατευθυνόμενα πυρομαχικά ακριβείας, μεταξύ των οποίων 14 GBU-57 τύπου Massive Ordnance Penetrators, ειδικά σχεδιασμένα για να διαπερνούν ενισχυμένες υπόγειες εγκαταστάσεις.
Κατά τη διάρκεια της επιχείρησης, μαχητικά B-2 Spirit απογειώθηκαν από τις Ηνωμένες Πολιτείες και κατευθύνθηκαν προς τους στόχους, ενώ πυραυλικά υποβρύχια του Ναυτικού που βρίσκονταν στον Περσικό Κόλπο εκτόξευσαν δύο ντουζίνες πυραύλων Tomahawk, στοχεύοντας μεταξύ άλλων ιρανικές εγκαταστάσεις αντιαεροπορικής άμυνας.
Ο στρατηγός Κέιν ανέφερε ότι πρόκειται για μια συστηματικά σχεδιασμένη αποστολή, με στόχο την πρόκληση καίριων πλήγματων στο πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης, περιορίζοντας τις δυνατότητές της για εμπλουτισμό ουρανίου και περαιτέρω ανάπτυξη.
Οι «καρδιές» του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν
Τρεις βασικές εγκαταστάσεις, το υπόγειο συγκρότημα του Φορντό, το εκτεταμένο εργοστάσιο του Νατάνζ και το ερευνητικό κέντρο της Ισφαχάν βρίσκονται στο επίκεντρο της διεθνούς ανησυχίας για τις πυρηνικές δραστηριότητες της Τεχεράνης.
Φορντό: Το μυστικό υπόγειο πυρηνικό καταφύγιο
Κρυμμένο βαθιά μέσα σε βραχώδη ορεινό όγκο κοντά στην ιερή πόλη Κομ, το εργοστάσιο του Φορντό παραμένει ένα από τα πιο απόρρητα σημεία του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν. Πέντε υπόγειες σήραγγες, μια μεγάλη μονάδα υποστήριξης και αυστηρή περίμετρος ασφαλείας αποκαλύπτονται στις δορυφορικές εικόνες, χωρίς όμως να είναι ξεκάθαρη η πλήρης έκτασή του.
Η ύπαρξη του συγκροτήματος ήρθε στο φως το 2009. Οι πρώτες αποκαλύψεις βασίστηκαν σε έγγραφα που φέρεται να υπέκλεψαν ισραηλινές μυστικές υπηρεσίες. Παρά την επιμονή της Τεχεράνης ότι το πρόγραμμα της έχει ειρηνικό χαρακτήρα, το Φορντό θεωρείται από τις δυτικές κυβερνήσεις βασικός πυλώνας των στρατιωτικών φιλοδοξιών του Ιράν.
«Το μέγεθος και η δομή του είναι ασύμβατα με ειρηνική χρήση», είχε τονίσει το 2009 ο τότε πρόεδρος των ΗΠΑ, Μπαράκ Ομπάμα, συνοδευόμενος από τους ηγέτες της Βρετανίας και της Γαλλίας, αποκαλύπτοντας δημοσίως την ύπαρξή του.
Η ιρανική κυβέρνηση εξήγησε στην ΙΑΕΑ ότι η κατασκευή του Φορντό αποφασίστηκε ως απάντηση σε απειλές για στρατιωτικά πλήγματα κατά του Ιράν. Όπως ανέφερε, θα μπορούσε να λειτουργήσει ως εφεδρική εγκατάσταση του Νατάνζ και να στεγάσει έως και 3.000 φυγοκεντρητές.
Νατάνζ: Ο πυρηνικός κολοσσός του Ιράν
Περίπου 250 χιλιόμετρα νότια της Τεχεράνης, το Νατάνζ φιλοξενεί τη μεγαλύτερη εγκατάσταση εμπλουτισμού ουρανίου στη χώρα. Περιλαμβάνει έξι υπέργεια και τρία υπόγεια κτίρια, από τα οποία τα δύο έχουν τη δυνατότητα να στεγάσουν έως και 50.000 φυγοκεντρητές, σύμφωνα με ειδικούς.
Στο Νατάνζ πραγματοποιείται η συναρμολόγηση και δοκιμή προηγμένων φυγόκεντρων για την παραγωγή εμπλουτισμένου ουρανίου, υλικό απαραίτητο τόσο για την παραγωγή πυρηνικής ενέργειας όσο και, δυνητικά, για κατασκευή πυρηνικών όπλων.
Ο Διεθνής Οργανισμός Ατομικής Ενέργειας έχει επιβεβαιώσει πως στην υπέργεια εγκατάσταση Pilot Fuel Enrichment Plant εμπλουτίζεται ουράνιο με καθαρότητα έως και 60%, δηλαδή πολύ κοντά στο όριο 90% που απαιτείται για στρατιωτική χρήση.
Ισφαχάν: Από ιστορική πρωτεύουσα, πυρηνικό ερευνητικό κέντρο
Στην καρδιά του Ιράν, η Ισφαχάν, άλλοτε πρωτεύουσα της Περσίας, φιλοξενεί σήμερα το σημαντικότερο πυρηνικό ερευνητικό συγκρότημα της χώρας. Η εγκατάσταση ξεκίνησε τη λειτουργία της το 1984, με την τεχνική υποστήριξη της Κίνας, και αποτελεί τον βασικό κόμβο έρευνας και ανάπτυξης του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος.
Σύμφωνα με το Nuclear Threat Initiative (NTI), εκεί εργάζονται περίπου 3.000 επιστήμονες, ενώ στις εγκαταστάσεις περιλαμβάνονται τρεις κινεζικής κατασκευής ερευνητικοί αντιδραστήρες, μονάδα μετατροπής ουρανίου, εργοστάσιο παραγωγής πυρηνικών καυσίμων, μονάδες επεξεργασίας ζιρκονίου για επένδυση ράβδων καυσίμου και εξειδικευμένα εργαστήρια πυρηνικής τεχνολογίας
Η Ισφαχάν δεν αποτελεί άμεσα σημείο εμπλουτισμού, αλλά παίζει κρίσιμο ρόλο στην επιστημονική και τεχνολογική υποδομή του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν.
Διαβάστε επίσης:
