Η κυβέρνηση της Βεγγάζης, υπό τον Οσάμα Χαμάντ και με την υποστήριξη του στρατηγού Χαφτάρ, χωρίς ωστόσο διεθνή αναγνώριση, κατηγορεί την Ελλάδα για παραβίαση της λιβυκής ΑΟΖ. Ο Χαμάντ δήλωσε πως εξετάζεται η παραχώρηση αδειών σε τρίτες εταιρείες, αφήνοντας να εννοηθεί πιθανή εμπλοκή διεθνών ενεργειακών παικτών στην περιοχή.
Παρότι η κυβέρνηση της Ανατολικής Λιβύης δεν έχει τη θεσμική νομιμοποίηση να προκηρύξει επίσημες διαδικασίες αδειοδότησης, η αστάθεια που επικρατεί στη Λιβύη δεν αποκλείει τέτοια εξέλιξη. Η εθνική πετρελαϊκή εταιρεία της χώρας διατηρεί σχέσεις και με τη Βεγγάζη, ενώ δεν αποκλείεται να υπάρξει συντονισμός και με την Τρίπολη, προκειμένου να ενεργοποιηθεί το τρίτο Τουρκολιβυκό Μνημόνιο, που προβλέπει έρευνες από την τουρκική TPAO σε λιβυκές θαλάσσιες περιοχές.
Προετοιμασία επίσκεψης Γεραπετρίτη
Στο ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών προετοιμάζεται η επίσκεψη του Γιώργου Γεραπετρίτη σε Τρίπολη και Βεγγάζη, πιθανότατα στις 6 Ιουλίου. Παρά την αναμενόμενη δυσκολία των συνομιλιών, οι επαφές θεωρούνται απαραίτητες για την αποκλιμάκωση της έντασης και την αποσαφήνιση των προθέσεων των λιβυκών πλευρών.
Η παρούσα συγκυρία καθιστά επιτακτική την ανάγκη επανέναρξης ενός ουσιαστικού διαλόγου για την οριοθέτηση θαλάσσιων ζωνών με βάση το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας και με τη συναίνεση τόσο της Τρίπολης όσο και της Βεγγάζης, έως ότου αναδειχθεί μία ενιαία και διεθνώς αναγνωρισμένη κυβέρνηση στη Λιβύη.
Κατηγορίες για παραβίαση ΑΟΖ από τη μη αναγνωρισμένη κυβέρνηση
Η κλιμάκωση των λιβυκών αντιδράσεων επιβαρύνει το ήδη τεταμένο κλίμα στην Ανατολική Μεσόγειο, σε μια περίοδο κατά την οποία το μεταναστευτικό αναδεικνύεται σε κορυφαία προτεραιότητα, καθώς οι διακινητές στρέφονται ολοένα και περισσότερο προς την Κρήτη, λόγω πίεσης σε άλλες θαλάσσιες οδούς.
Οι σχέσεις Ελλάδας – Ανατολικής Λιβύης είχαν παρουσιάσει θετική δυναμική τα προηγούμενα χρόνια, κυρίως λόγω της στάσης των Χαφτάρ και Ακίλα Σάλεχ απέναντι στο Τουρκολιβυκό Μνημόνιο. Ωστόσο, η πρόσφατη αντίδραση της Βεγγάζης δημιουργεί σοβαρό προβληματισμό στην Αθήνα.
Διάβημα διαμαρτυρίας και αναθεώρηση της ΑΟΖ
Αντιπροσωπευτικό της έντασης είναι και το διάβημα διαμαρτυρίας που επιδόθηκε στον Έλληνα γενικό πρόξενο στη Βεγγάζη, Αγ. Καλογνωμή, με αφορμή τον ελληνικό διαγωνισμό για τα Οικόπεδα, τον οποίο η λιβυκή πλευρά χαρακτηρίζει προσβολή της κυριαρχίας της.
Παράλληλα, ο Οσάμα Χαμάντ ανακοίνωσε τη δημιουργία επιτροπής για την αναθεώρηση της οριοθέτησης της λιβυκής ΑΟΖ, στο πλαίσιο της απόφασης 122/2025 του Υπουργικού Συμβουλίου, διαβεβαιώνοντας ότι η διαδικασία θα γίνει με σεβασμό στο διεθνές δίκαιο και τις αρχές καλής γειτονίας, με ιδιαίτερη αναφορά στην Αίγυπτο.
