Σε κλιμακούμενη τροχιά αντιπαράθεσης έχει εισέλθει η Μέση Ανατολή, καθώς η σύγκρουση Ιράν Ισραήλ φαίνεται να απαντά πλέον ανοιχτά στις αμερικανοϊσραηλινές επιθέσεις των τελευταίων ημερών.
Μετά τις ισραηλινές επιδρομές στην καρδιά της Τεχεράνης και την αμερικανική επίθεση στην πυρηνική εγκατάσταση του Φορντό, οι πρώτες πληροφορίες για ιρανικά αντίποινα επιβεβαιώνονται. Ιρανικές δυνάμεις φέρεται να βομβάρδισαν αμερικανική στρατιωτική βάση στη Συρία, σύμφωνα με ιρανικά ΜΜΕ, σηματοδοτώντας την αρχή μιας νέας φάσης στη σύγκρουση που απειλεί να επεκταθεί επικίνδυνα.
Ιρανικό χτύπημα στη Συρία με στόχο αμερικανική βάση
Το πρώτο ιρανικό αντίποινο στη σύγκρουση Ιράν Ισραήλ φαίνεται να ήρθε μέσω της Συρίας, με ανεπιβεβαίωτες ακόμη αναφορές να κάνουν λόγο για ρουκέτες και drone που έπληξαν αμερικανική βάση στα ανατολικά της χώρας. Η Τεχεράνη, μέσω ανεπίσημων διαύλων, αφήνει να εννοηθεί πως πρόκειται για «μήνυμα τιμωρίας» προς τους συμμάχους του Ισραήλ.
Ο εναέριος χώρος στη Μέση Ανατολή παραμένει εξαιρετικά ασταθής, οδηγώντας σε μαζικές ακυρώσεις και παρακάμψεις πτήσεων. Την ίδια ώρα, αυξάνονται οι ενδείξεις για επερχόμενο αποκλεισμό των Στενών του Ορμούζ, με δεξαμενόπλοια να απομακρύνονται προληπτικά. Το στρατηγικό αυτό πέρασμα, από όπου διέρχεται το ένα πέμπτο του παγκόσμιου πετρελαίου, βρίσκεται πλέον στο επίκεντρο της διεθνούς ανησυχίας.
Νέες επιθέσεις κατά του Ισραήλ σε Τελ Αβίβ και Χάιφα
Οι Φρουροί της Επανάστασης, σύμφωνα με ιρανικά και δυτικά πρακτορεία, εξαπέλυσαν νέες επιθέσεις κατά του Ισραήλ στο πλαίσιο της κλιμακούμενης σύγκρουσης. Η επίθεση φέρεται να συνδύασε drones και βαλλιστικούς πυραύλους, χτυπώντας από τον βορρά έως τον νότο. Ισραηλινές πηγές επιβεβαιώνουν διακοπές ρεύματος στο νότιο Ισραήλ, ενώ βρίσκονται σε πλήρη ανάπτυξη τα συστήματα αεράμυνας.
Ιδιαίτερη σημασία αποδίδεται στο χτύπημα σε εργοστάσιο ηλεκτρικής ενέργειας στην Ασντόντ, γεγονός που ενδέχεται να αποκαλύπτει στρατηγικό σχεδιασμό από την ιρανική πλευρά για πλήγματα σε κρίσιμες υποδομές.
Ισραηλινά πλήγματα στην Τεχεράνη και το Φορντό
Ο ισραηλινός στρατός ανέλαβε την ευθύνη για σειρά πληγμάτων στο Ιράν, κλιμακώνοντας περαιτέρω τη σύγκρουση Ιράν Ισραήλ. Οι επιθέσεις περιλάμβαναν χτυπήματα στην πυρηνική εγκατάσταση του Φορντό, αλλά και στο βόρειο τμήμα της Τεχεράνης. Στόχοι αποτέλεσαν το κεντρικό αρχηγείο της πολιτοφυλακής Basij, η διαβόητη φυλακή Evin, καθώς και το περίφημο ρολόι στην Πλατεία Παλαιστίνης που μετρούσε αντίστροφα για την «καταστροφή του Ισραήλ».
Ιρανικά μέσα μεταδίδουν εικόνες από τεράστια σύννεφα καπνού στην πρωτεύουσα, ενώ σημειώθηκαν εκτεταμένες διακοπές ρεύματος. Το υπουργείο Άμυνας του Ισραήλ δηλώνει ότι οι επιθέσεις αυτές έχουν «άνευ προηγουμένου ένταση» και αποσκοπούν στην παράλυση των ιρανικών μηχανισμών ασφαλείας.
Ο εξόριστος πρίγκιπας Παχλαβί
Ο Ρεζά Παχλαβί, πρωτότοκος γιος του τελευταίου Σάχη του Ιράν, Μοχαμάντ Ρεζά Παχλαβί, επανέρχεται δυναμικά στο προσκήνιο της ιρανικής πολιτικής ζωής, σχεδόν πέντε δεκαετίες μετά την εξορία του. Την ώρα που η χώρα συγκλονίζεται από εσωτερικές αντιδράσεις και εξωτερικές πιέσεις λόγω της σύγκρουσης Ιράν Ισραήλ, ο 64χρονος Παχλαβί αυτοπροτείνεται ως προσωρινός ηγέτης για τη μετάβαση του Ιράν από τη θεοκρατική δικτατορία σε μια ελεύθερη, δημοκρατική διακυβέρνηση.
Σε συνέντευξη Τύπου στο Παρίσι, κάλεσε τη διεθνή κοινότητα να ενισχύσει τις προσπάθειες απομάκρυνσης του καθεστώτος του αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ. Παρουσίασε μάλιστα ένα νέο “ασφαλές δίκτυο”, το οποίο θα επιτρέψει σε αντικαθεστωτικούς εντός και εκτός Ιράν να συντονίσουν πιο αποτελεσματικά τις ενέργειές τους, με απώτερο στόχο τη συνολική ανατροπή του καθεστώτος.
«Είμαστε ένας υπερήφανος, αρχαίος και ανθεκτικός λαός», δήλωσε με έμφαση ο Παχλαβί. «Προς τους συμπατριώτες μου: Αυτή είναι η στιγμή μας. Είμαι μαζί σας. Ας χτίσουμε μαζί το νέο Ιράν. Υποβάλλω τον εαυτό μου στην κρίση σας, για να σας οδηγήσω στον δρόμο της ειρήνης».
Η δημόσια παρέμβασή του συνέπεσε χρονικά με τις αμερικανικές επιδρομές στις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν, τις οποίες ο ίδιος χαρακτήρισε «αναμενόμενη συνέπεια της καταστροφικής πορείας του καθεστώτος προς την απόκτηση πυρηνικών όπλων». Σε μήνυμά του στον ιστότοπο X (πρώην Twitter), τόνισε πως «ο Αλί Χαμενεΐ και το τρομοκρατικό του καθεστώς έχουν αποτύχει απέναντι στο έθνος. Καθώς ο Χαμενεΐ αναλογίζεται την απάντησή του από το υπόγειο καταφύγιο όπου κρύβεται, του λέω: για το καλό του ιρανικού λαού, απάντησε παραιτούμενος».
Παρά το γεγονός ότι η μοναρχία καταλύθηκε το 1979, ο Παχλαβί εξακολουθεί να αναγνωρίζεται από τους υποστηρικτές του ως “πρίγκιπας του Ιράν” και να προβάλλεται σε διεθνή ΜΜΕ ως σύμβολο εναλλακτικής προοπτικής. Έχει αυτοανακηρυχθεί βασιλιάς από το 1981, μετά τον θάνατο του πατέρα του, αλλά απορρίπτει την επιστροφή της απόλυτης μοναρχίας. Υποστηρίζει πλέον τη μετάβαση προς ένα δημοκρατικό πολίτευμα, με τη δική του ηγεσία να είναι προσωρινή και συμβολική.
Ο Ρεζά Παχλαβί εκπαιδευόταν ως πιλότος στις Ηνωμένες Πολιτείες όταν η οικογένειά του εξορίστηκε. Από τότε έχει περάσει δεκαετίες στο περιθώριο της πολιτικής ζωής, ωστόσο η πρόσφατη κλιμάκωση της έντασης μεταξύ Ιράν και Ηνωμένων Πολιτειών, καθώς και οι εκτεταμένες εσωτερικές ταραχές, του προσφέρουν νέο βήμα. Με τα λόγια του ίδιου: «Η μόνη σίγουρη οδός προς την ειρήνη είναι το τέλος του καθεστώτος Χαμενεΐ. Μόνο τότε μπορεί να ξεκινήσει ένα νέο κεφάλαιο ειρήνης, ευημερίας και μεγαλείου για το Ιράν».
Ρωσική στήριξη στο Ιράν εν μέσω κλιμάκωσης
Παράλληλα με την κλιμάκωση της σύγκρουσης Ιράν Ισραήλ, ο Ιρανός υπουργός Εξωτερικών βρέθηκε σήμερα στη Μόσχα, όπου είχε συνάντηση με τον Βλαντίμιρ Πούτιν. Η ρωσική ηγεσία εξέφρασε την «πλήρη στήριξή της» στο Ιράν, καταδικάζοντας τις ισραηλινές επιθέσεις και κατηγορώντας τις ΗΠΑ για «πυροδότηση μιας νέας περιφερειακής καταστροφής».
Ο Λευκός Οίκος, από την άλλη, επιβεβαίωσε με τη σειρά του την πλήρη καταστροφή των ιρανικών πυρηνικών εγκαταστάσεων, με την εκπρόσωπο Καρολάιν Λέβιτ να δηλώνει ότι οι επιδρομές «πέτυχαν απόλυτα τους στόχους τους». Η δήλωση αυτή θεωρείται από την Τεχεράνη πρόκληση και επιπλέον κλιμάκωση της σύγκρουσης.
