Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξετάζει σοβαρά την επιβολή νέου φόρου καπνού ως στρατηγική πηγή εσόδων για τον μακροπρόθεσμο προϋπολογισμό της ΕΕ στην άμυνα. Το φιλόδοξο αμυντικό πρόγραμμα ReARM Europe απαιτεί κονδύλια ύψους 14 δισεκατομμυρίων ευρώ, προκαλώντας έντονο προβληματισμό στις Βρυξέλλες για την εξεύρεση των απαραίτητων χρηματοδοτικών πόρων.
Γερμανική πρόταση
Με το Βερολίνο να απορρίπτει κατηγορηματικά το ευρωομόλογο, η συγκεκριμένη πρόταση φόρου καπνού προέρχεται από έγγραφο της γερμανικής κυβέρνησης. Στόχος είναι η κάλυψη των αυξανόμενων δημοσιονομικών αναγκών χωρίς αύξηση των εισφορών των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Σύμφωνα με έκθεση του euroactiv, το γερμανικό Γραφείο Διεθνών Υποθέσεων προτείνει στο Κοινοβούλιο την έρευνα νέων πόρων, συμπεριλαμβανομένων φόρων σε ηλεκτρονικά απόβλητα και καπνικά προϊόντα, για την ενίσχυση των εσόδων της ΕΕ.
Αντιδράσεις
Η πρόταση φόρου καπνού έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις από τον κλάδο του καπνού και σημαντικές πολιτικές δυσκολίες. Η καπνοβιομηχανία προειδοποιεί ότι η αύξηση φόρων μπορεί να ενισχύσει το λαθρεμπόριο και να μειώσει τα κρατικά έσοδα, υπονομεύοντας τους στόχους της ΕΕ.
Κόμματα της αντιπολίτευσης καταγγέλλουν οποιαδήποτε προσπάθεια μείωσης κονδυλίων στο κοινωνικό κράτος για χάρη της ευρωπαϊκής ασφάλειας, ενώ Ευρωπαίοι αξιωματούχοι επιδίδονται σε αγώνα δρόμου για εντοπισμό νέων πηγών χρηματοδότησης.
Χρηματοδότηση
Τα απαιτούμενα κονδύλια για το mega εξοπλιστικό πρόγραμμα της Ευρώπης θα χρηματοδοτήσουν την αγορά στρατηγικού εξοπλισμού:
• Φρεγάτες και αντιπυραυλικά συστήματα
• Τεθωρακισμένα οχήματα και drones
• Σύγχρονα αμυντικά συστήματα
Οι “ίδιοι πόροι” αποτελούν τις βασικές πηγές χρηματοδότησης του ευρωπαϊκού προϋπολογισμού, που σήμερα προέρχονται κυρίως από εισφορές των κρατών μελών και τελωνειακούς δασμούς.
Πολιτική δυναμική
Πολιτικά, η αναθεώρηση της οδηγίας για τον ειδικό φόρο κατανάλωσης καπνού απαιτεί ομόφωνη συμφωνία των κρατών μελών. Ωστόσο, αν η πρόταση συνδεθεί με τον νέο προϋπολογισμό της ΕΕ, η πολιτική δυναμική μπορεί να αλλάξει δραστικά.
Πηγές κοντά στις συζητήσεις αναφέρουν ότι αυτή η κίνηση θα μπορούσε να πιέσει τα κράτη μέλη να αυξήσουν τους φόρους καπνού χωρίς αναθεώρηση της οδηγίας. Η επίσημη πρόταση αναμένεται το φθινόπωρο, σε μια κρίσιμη γεωπολιτική συγκυρία με τον πόλεμος στην Ουκρανία να συνεχίζεται για τέταρτη χρονιά.
Σημειώνεται ότι τα κράτη μέλη ήδη φορολογούν τον καπνό με ειδικούς φόρους και ΦΠΑ, ωστόσο δεν είναι σαφές αν η Επιτροπή θέλει να επιβάλει πρόσθετο φόρο σε επίπεδο ΕΕ με έσοδα που θα πηγαίνουν απευθείας στον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό για την άμυνα.