Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξετάζει σοβαρά την επιβολή νέου φόρου καπνού ως στρατηγική πηγή εσόδων, για να χρηματοδοτήσει τις αυξημένες αμυντικές δαπάνες της ΕΕ στην επόμενη προγραμματική περίοδο, 2028 – 2034. Το σχέδιο θα παρουσιαστεί, μεταξύ άλλων, κατά την αυριανή πρώτη συζήτηση, στο Κολέγιο των Επιτρόπων, του επόμενου Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου.
Πρώτο θέμα στην ατζέντα είναι η εξασφάλιση πόρων που, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, προτείνεται να προέλθουν από ειδικούς φόρους κατανάλωσης σε καπνικά και ρυπογόνα προϊόντα. Στη βάση αυτή, σύμφωνα με πληροφορίες, εξετάζεται η ιδιοποίηση των πόρων αυτών από την ΕΕ με στόχο να βρεθεί μια μόνιμη πηγή εσόδων και συγκέντρωσης κεφαλαίων που θα χρηματοδοτεί το «ReArm Europe».
Το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα και τα κόμματα στα δεξιά του προτείνουν οι πόροι για τις εξοπλιστικές δαπάνες να προκύψουν από περικοπές στα ευρωπαϊκά κοινωνικά ταμεία και στις πολιτικές συνοχές. Πλην όμως αυτό αποτελεί «κόκκινη γραμμή» για τους Σοσιαλδημοκράτες, που την προηγούμενη εβδομάδα απείλησαν να αποχωρήσουν από τις πολιτικές δυνάμεις που στηρίζουν την Κομισιόν στο Ευρωκοινοβούλιο.
Αντιδρά η Γερμανία
Αρκετές χώρες προτείνουν οι πόροι για τη χρηματοδότηση της Άμυνας να προκύψουν κατά τρόπο αντίστοιχο εκείνου που υιοθετήθηκε στην πανδημία για το Ταμείο Ανάκαμψης. Η πρόταση αυτή ουσιαστικά συνδέεται με την έκδοση ευρωομολόγων (κοινό χρέος) και την αγορά τους από την ΕΚΤ (εκτύπωση χρήματος). Δύο επιλογές που δεν θέλουν ούτε να ακούσουν στο Βερολίνο, ειδικά τώρα που ο καγκελάριος προέρχεται και πάλι από τους Χριστιανοδημοκράτες.
Για να ξεπεράσει το πρόβλημα, η Κομισιόν υιοθετεί μία από τις προτάσεις της γερμανικής κυβέρνησης για να βρεθούν πόροι και να μην χρειαστεί να αυξηθούν οι εισφορές των κρατών-μελών. Προτείνεται να επιβληθούν νέοι φόροι στα καπνικά προϊόντα, με στόχο την άντληση 14 δισ. ευρώ. Η μέση αύξηση φόρων θα ξεπεράσει το 40%, με τα τσιγάρα να επιβαρύνονται έως και 94%, τον στριφτό καπνό με 24% και τα πούρα πάνω από 300%.
Η πρόταση προκαλεί έντονες αντιδράσεις στον κλάδο της καπνοβιομηχανίας, που προειδοποιεί ότι η αύξηση φόρων μπορεί να ενισχύσει το λαθρεμπόριο και έτσι τελικά να μειώσει τα δημόσια έσοδα. Η φορολόγηση των καπνικών προϊόντων είναι από τις επιλογές που ευνοούν οι οικονομολόγοι, καθώς πρόκειται για προϊόν με ξεκάθαρα αρνητικές εξωτερικές επιδράσεις. Γι’ αυτό και ο φορολογικός συντελεστής σε όλες τις χώρες είναι υψηλότερος από τα υπόλοιπα προϊόντα. Πλην όμως η δυνατότητα αντίδρασης των καταναλωτών στην αύξηση της τιμής είναι περιορισμένη, λόγω του εθισμού, ενώ συνήθως επιβαρύνει δυσανάλογα τα ασθενέστερα εισοδηματικά στρώματα.
Τηλέμαχος Σεβαστάκης
Εφημερίδα Απογευματινή
