Η Ισλαμική Δημοκρατία του Ιράν εξέδωσε νέα προειδοποίηση προς Ουάσινγκτον και Τελ Αβίβ, δηλώνοντας ότι θα απαντήσει με μεγαλύτερη αποφασιστικότητα σε οποιαδήποτε μελλοντική στρατιωτική επιχείρηση εναντίον της. Η δήλωση αυτή έρχεται να κλιμακώσει περαιτέρω τις ήδη τεταμένες σχέσεις μεταξύ των τριών χωρών.
Ο υπουργός Εξωτερικών του Ιράν, Αμπάς Αραγτσί, εξέφρασε την αποφασιστικότητα της χώρας του μέσω δημόσιας δήλωσης τη Δευτέρα. Η τοποθέτησή του αποτελεί άμεση απάντηση στις πρόσφατες δηλώσεις του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του στη Σκοτία.
Ο Ρεπουμπλικανός πρόεδρος είχε δηλώσει χαρακτηριστικά: «Καταστρέψαμε τις πυρηνικές τους ικανότητες. Ενδέχεται να επιχειρήσουν να τις ανασυστήσουν, όμως εάν προβούν σε τέτοια ενέργεια, θα τους εξοντώσουμε άμεσα».
Απαντώντας στις αμερικανικές απειλές, ο Ιρανός διπλωμάτης τόνισε μέσω της πλατφόρμας X: «Εάν επαναληφθούν οι επιθετικές ενέργειες, θα προβούμε σε ακόμη πιο αποφασιστική αντίδραση χωρίς δισταγμό».
Το πυρηνικό ζήτημα και οι διαπραγματεύσεις
Ο Αραγτσί επεσήμανε επίσης ότι η στρατιωτική προσέγγιση για την αντιμετώπιση των ανησυχιών σχετικά με το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα έχει αποδειχθεί μη αποτελεσματική. Αντίθετα, υποστήριξε ότι η διπλωματική οδός και οι διαπραγματεύσεις θα μπορούσαν να αποφέρουν θετικά αποτελέσματα.
Οι διαφορές μεταξύ Ουάσιγκτον και Τεχεράνης παραμένουν ουσιαστικές όσον αφορά τον εμπλουτισμό ουρανίου: Το Ιράν θεωρεί το δικαίωμά του για εμπλουτισμό ουρανίου ως μη διαπραγματεύσιμο, οι ΗΠΑ χαρακτηρίζουν τη συνέχιση του εμπλουτισμού ως “κόκκινη γραμμή” και ο Διεθνής Οργανισμός Ατομικής Ενέργειας επισημαίνει ότι το Ιράν εμπλουτίζει ουράνιο στο 60%.
Η στρατιωτική κλιμάκωση του Ιουνίου
Τον περασμένο Ιούνιο, συγκεκριμένα στις 13 του μήνα, το Ισραήλ εξαπέλυσε εκτεταμένη στρατιωτική επιχείρηση εναντίον ιρανικών στόχων. Η επιχείρηση αυτή, που διήρκεσε 12 ημέρες, περιελάμβανε κυρίως αεροπορικά πλήγματα και είχε ως αποτέλεσμα:
Τον θάνατο ανώτερων αξιωματικών των ιρανικών ενόπλων δυνάμεων, επιστημόνων που συμμετείχαν στο πυρηνικό πρόγραμμα της χώρας, καθώς και εκατοντάδων αμάχων. Η ιρανική απάντηση ήρθε με την εκτόξευση εκατοντάδων πυραύλων και μη επανδρωμένων αεροσκαφών προς ισραηλινούς στόχους.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες συμμετείχαν ενεργά στη σύγκρουση, βομβαρδίζοντας τρεις κρίσιμες ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις στο Φορντό, την Ισφαχάν και το Νατάνζ.
Διπλωματικές προσπάθειες και μελλοντικές προοπτικές
Η ισραηλινή επίθεση πραγματοποιήθηκε μόλις δύο ημέρες πριν από προγραμματισμένη συνάντηση αντιπροσώπων της Τεχεράνης και της Ουάσιγκτον. Η συνάντηση αυτή αποτελούσε τον έκτο κύκλο διαπραγματεύσεων για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα.
Το Ισραήλ δικαιολογεί τις στρατιωτικές του ενέργειες επικαλούμενο το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα, το οποίο χαρακτηρίζει ως υπαρξιακή απειλή. Η ισραηλινή κυβέρνηση δεν αποκλείει νέους βομβαρδισμούς εάν η Τεχεράνη επιχειρήσει να ανοικοδομήσει τις κατεστραμμένες εγκαταστάσεις της.
Σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Ατομικής Ενέργειας, το Ιράν παραμένει η μοναδική χώρα παγκοσμίως χωρίς επίσημο πρόγραμμα κατασκευής πυρηνικών όπλων που εμπλουτίζει ουράνιο σε τόσο υψηλό επίπεδο. Για την παραγωγή ατομικών βομβών απαιτείται εμπλουτισμός στο 90%.
Παρά τις δεκαετείς κατηγορίες από το Ισραήλ και δυτικές δυνάμεις ότι επιδιώκει την απόκτηση πυρηνικού οπλοστασίου, η Ισλαμική Δημοκρατία του Ιράν συνεχίζει να αρνείται κατηγορηματικά τέτοιες προθέσεις.