Η πρόσφατη επίσκεψη του Ντόναλντ Τραμπ στη Σκωτία και η συνάντησή του με τον Βρετανό πρωθυπουργό Κιρ Στάρμερ αποτελούν χαρακτηριστικό παράδειγμα της νέας στρατηγικής του Αμερικανού προέδρου. Σύμφωνα με ανάλυση του CNN, αυτή η διπλωματική κίνηση φανερώνει τον τρόπο με τον οποίο ο Τραμπ σχεδιάζει να διαχειριστεί τη δεύτερη προεδρική του θητεία.
Στους λόφους της νοτιοδυτικής Σκωτίας, ο Αμερικανός πρόεδρος υποδέχτηκε τον Στάρμερ σε ατμόσφαιρα που θύμιζε βασιλική αυλή. Με συνοδεία γκάιντας και σε περιβάλλον που προσομοίαζε σκωτσέζικο παλάτι, ο Τραμπ επέδειξε μια θεατρική διπλωματία που τοποθετούσε τον Βρετανό πρωθυπουργό σε ρόλο επισκέπτη στη δική του χώρα.
Η συνέντευξη Τύπου που ακολούθησε αποκάλυψε τις προτεραιότητες του Τραμπ, με τον ίδιο να εκφράζει έντονη αντίθεση προς την αιολική ενέργεια και να παρουσιάζει τις θέσεις του σε διάφορα θέματα. Ο Στάρμερ παρέμεινε σε δευτερεύοντα ρόλο, ενώ η μεταφορά του με το Air Force One σε άλλο κλαμπ του Τραμπ στην περιοχή συμβόλιζε την επίδειξη αμερικανικής ισχύος.
Η νέα διπλωματική προσέγγιση της δεύτερης θητείας
Παράλληλα με τα γεγονότα στη Σκωτία, η κορυφαία αξιωματούχος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, κατέληξε σε εμπορική συμφωνία που πολλοί Ευρωπαίοι χαρακτήρισαν ως υποχώρηση. Αυτά τα παράλληλα γεγονότα δημιουργούν ένα σαφές μοτίβο στη νέα προεδρική στρατηγική.
Το CNN επισημαίνει ότι τα γεγονότα στη «νέα προσωρινή πρωτεύουσα» της Αμερικής στη Σκωτία αποτελούν χαρακτηριστικό δείγμα της προσωπικότητας του Τραμπ. Η ικανότητά του να εκμεταλλεύεται τις αδυναμίες των άλλων για να επιτυγχάνει σημαντικές νίκες φαίνεται να αποτελεί κεντρικό στοιχείο της δεύτερης προεδρίας του.
Έξι μήνες μετά την έναρξη της δεύτερης θητείας του, ο Τραμπ επιτυγχάνει στόχους σε πολλαπλά μέτωπα. Η καταστροφή του παγκόσμιου συστήματος ελεύθερου εμπορίου μέσω εμπορικών συμφωνιών που κατοχυρώνουν τους δασμούς αποτελεί μία από τις μακροχρόνιες εμμονές του.
Στρατιωτικές κινήσεις και διεθνείς πιέσεις
Οι πρόσφατες στρατιωτικές κινήσεις του Τραμπ περιλαμβάνουν την αποστολή αμερικανικών stealth μαχητικών για βομβαρδισμούς του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν. Παράλληλα, απέσπασε υποσχέσεις για τεράστια αύξηση των στρατιωτικών δαπανών από τα μέλη του ΝΑΤΟ.
Στο εσωτερικό μέτωπο, η στρατηγική του περιλαμβάνει τον εκφοβισμό του Κογκρέσου και την επιβολή της ιδεολογίας του σε σπουδαία πανεπιστήμια. Έχει αναγκάσει ιδιωτικές δικηγορικές εταιρείες να εργαστούν για αυτόν και χρησιμοποιεί το δικαστικό σύστημα ως εργαλείο ενάντια στους αντιπάλους του.
Η αποτελεσματικότητα στο μεταναστευτικό ζήτημα αποτελεί άλλη μία σημαντική επιτυχία, καθώς έχει ουσιαστικά κλείσει τα νότια σύνορα και σταματήσει τη μετανάστευση. Αυτές οι «νίκες» διαφέρουν από εκείνες της πρώτης θητείας του, εκπληρώνοντας την υπόσχεσή του προς τους υποστηρικτές του κινήματος MAGA.
Τα τρία κρίσιμα τεστ ισχύος
Σύμφωνα με την ανάλυση του CNN, εάν ο Τραμπ επιθυμεί να αποδείξει ότι αποτελεί πραγματικά κυρίαρχη παγκόσμια δύναμη, θα πρέπει να διαχειριστεί επιτυχώς τρία κρίσιμα ζητήματα που αναδείχθηκαν κατά το ταξίδι του στη Σκωτία: Ο λιμός στη Γάζα και η ανθρωπιστική κρίση, ο πόλεμος στην Ουκρανία και οι σχέσεις με τη Ρωσία και οι εμπορικές διαπραγματεύσεις και η οικονομική στρατηγική
Στο ζήτημα της Γάζας, ο Τραμπ προέβη σε απροσδόκητη αλλαγή τόνου, αντικρούοντας τον ισχυρισμό του Ισραηλινού πρωθυπουργού Μπέντζαμιν Νετανιάχου ότι δεν υπάρχει λιμός στον θύλακα. «Πρέπει να ταΐσουμε τα παιδιά», δήλωσε ο Τραμπ, υποσχόμενος τη δημιουργία κέντρων διανομής τροφίμων.
Ωστόσο, παρέδωσε λίγες λεπτομέρειες για την υλοποίηση αυτού του σχεδίου σε μια εμπόλεμη ζώνη όπου άμαχοι έχουν σκοτωθεί ενώ περίμεναν σε ουρές για φαγητό. Επιπλέον, αγνόησε την ευθύνη των ΗΠΑ στην κρίση και τις δυσκολίες του υποστηριζόμενου από την Ουάσιγκτον ισραηλινού προγράμματος.
Ουκρανία και οι προκλήσεις με τη Ρωσία
Σχετικά με την Ουκρανία, ο Αμερικανός πρόεδρος εξέφρασε αυξανόμενη απογοήτευση για την άρνηση του Βλαντιμίρ Πούτιν να δεχτεί τις προτάσεις του για ειρηνευτική συμφωνία. Περιόρισε την προηγούμενη προθεσμία των 50 ημερών για δράση σε μόλις 10 ή 12 ημέρες.
«Κάνουμε τόσο ωραίες συζητήσεις και το επόμενο βράδυ, πεθαίνουν άνθρωποι», ανέφερε χαρακτηριστικά ο Τραμπ. Μια πιθανή αλλαγή στάσης θα μπορούσε να περιλαμβάνει την επιβολή κυρώσεων που θα μειώσουν τα κέρδη της Μόσχας από τις εξαγωγές πετρελαίου.
Το μεγάλο πρόβλημα είναι ότι μια τέτοια κίνηση θα απαιτούσε από τις ΗΠΑ να αντιμετωπίσουν άμεσα τις αντιδράσεις δυνάμεων όπως η Ινδία και η Κίνα, ρισκάροντας παγκόσμια οικονομική ύφεση.
Εμπορικές διαπραγματεύσεις και μελλοντικές προκλήσεις
Ενώ ο Τραμπ βρισκόταν στη Σκωτία, οι διαπραγματευτές του για το εμπόριο πραγματοποιούσαν συνομιλίες στη Σουηδία με ομολόγους τους από την Κίνα. Αυτές οι συνομιλίες θα μπορούσαν να αποφέρουν ακόμη μία «νίκη» για τη δασμολογική του στρατηγική και ενδεχομένως μία επίσκεψη στο Πεκίνο φέτος.
Το ερώτημα που τίθεται είναι εάν ο Τραμπ είναι πραγματικά έτοιμος να ρισκάρει όλα αυτά για την Ουκρανία, μία χώρα για την οποία έχει δηλώσει ότι ήδη έχει λάβει υπερβολική βοήθεια από τις ΗΠΑ.
Μια δυναμική κίνηση εναντίον του Πούτιν τις επόμενες ημέρες, που θα μπορούσε να ανατρέψει τη στάση του Σι ακόμη και κατά των ίδιων των πολιτικών συμφερόντων του Τραμπ, θα έδειχνε ότι ο πρόεδρος είναι πρόθυμος όχι μόνο να κυριαρχήσει στους Ευρωπαίους, αλλά και να αντισταθεί στους πιο αδίστακτους ηγέτες.
Σχετικά με την εμπορική νίκη του Τραμπ στην Ευρωπαϊκή Ένωση, το CNN σημειώνει ότι μπορεί να αποδειχθεί λιγότερο σημαντική από όσο φαίνεται. Η Ε.Ε. επέλεξε να μην χρησιμοποιήσει τη δική της ισχύ για να επιφέρει πλήγμα στην οικονομία των ΗΠΑ, αποδεχόμενη αντ’ αυτού τη συμφωνία που θα οδηγήσει στην επιβολή δασμού 15% στις ευρωπαϊκές εξαγωγές.
Η αντίδραση ήταν άμεση και χαρακτηριστική. «Μια συμμαχία ελεύθερων λαών, που συγκεντρώθηκαν για να διεκδικήσουν τις αξίες τους και να υπερασπιστούν τα συμφέροντά τους, αποφασίζει να υποταχθεί», έγραψε ο Γάλλος πρωθυπουργός Φρανσουά Μπαϊρού στο X.
Η στρατηγική των Βρυξελλών
Η εμπορική συμφωνία μεταξύ ΗΠΑ και Ευρωπαϊκής Ένωσης αποτελεί κομβικό σημείο στις διατλαντικές σχέσεις, καθώς οι Βρυξέλλες υιοθετούν μια προσεκτική στρατηγική απέναντι στην πολιτική δασμών του Ντόναλντ Τραμπ. Η διπλωματική προσέγγιση της ΕΕ αντικατοπτρίζει έναν ευρύτερο σχεδιασμό για τη διατήρηση της ευρωπαϊκής οικονομικής σταθερότητας.
Πολλοί αναλυτές εντοπίζουν πραγματισμό στη στάση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αναγνωρίζοντας ότι οι δασμοί αποτελούν κεντρικό στοιχείο της πολιτικής Τραμπ. Το CNN επισημαίνει πως αυτή η τακτική έχει εφαρμοστεί και σε παρόμοιες συμφωνίες με Ιαπωνία και Φιλιππίνες. Η ευρωπαϊκή οικονομία, που ήδη αντιμετωπίζει προκλήσεις ανάπτυξης, θα υποστεί επιπτώσεις, όμως ένας πλήρης εμπορικός πόλεμος θα είχε καταστροφικότερα αποτελέσματα.
Όπως χαρακτηριστικά δήλωσε ο Βόλφγκανγκ Γκρόβε Εντρουπ από τη Γερμανική Ένωση Χημικής Βιομηχανίας: «Όσοι αναμένουν τυφώνα νιώθουν ανακούφιση όταν έρχεται απλώς καταιγίδα».
Υπερβολές και πραγματικότητα στη συμφωνία
Η δήλωση του Τραμπ περί «μεγαλύτερης συμφωνίας που επιτεύχθηκε ποτέ» χαρακτηρίζεται από υπερβολή. Το συμφωνηθέν πλαίσιο απέχει σημαντικά από μια ολοκληρωμένη εμπορική συμφωνία, της οποίας η διαπραγμάτευση ενδέχεται να διαρκέσει χρόνια.
Η ανακοίνωση του Λευκού Οίκου παραμένει γενικόλογη. Μια προσεκτικότερη εξέταση αποκαλύπτει ότι δεν είναι σαφές τι ακριβώς παραχώρησε η Ευρωπαϊκή Ένωση. Δεν υπάρχουν ξεκάθαρες ενδείξεις ότι οι Ευρωπαίοι ενέδωσαν στις αμερικανικές απαιτήσεις.
Μακροπρόθεσμη στρατηγική και διεθνείς επιπτώσεις
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες εφαρμόζουν μια μακροπρόθεσμη στρατηγική, σύμφωνα με το CNN. Καθώς παραδοσιακοί σύμμαχοι της Αμερικής εξετάζουν στενότερη συνεργασία με την Κίνα, εμφανίζονται σαφή σημάδια ότι η προσέγγιση Τραμπ ενδέχεται να προκαλέσει μακροχρόνιες ζημιές.
Στο πρόσφατο τεύχος του Foreign Affairs, η πρώην αξιωματούχος της κυβέρνησης Μπους, Κόρι Σάκε, υποστηρίζει ότι η ομάδα Τραμπ επιταχύνει ένα μέλλον όπου οι χώρες θα επιλέξουν αποχώρηση από τη διεθνή τάξη υπό αμερικανική ηγεσία, θα δημιουργήσουν νέα συστήματα ανταγωνιστικά προς τα αμερικανικά συμφέροντα και θα αναζητήσουν εναλλακτικές συμμαχίες και εμπορικές σχέσεις
Αμφίβολα οφέλη για την αμερικανική οικονομία
Δεν είναι καν βέβαιο εάν πολλές από τις επιτυχίες του Τραμπ θα αποφέρουν μεγαλύτερη ασφάλεια στο εσωτερικό, τονίζει το CNN. Επιβάλλοντας δασμό 15% στα ευρωπαϊκά προϊόντα, ο Τραμπ ουσιαστικά επέβαλε έναν επιπλέον φόρο κατανάλωσης στους Αμερικανούς πολίτες, αυξάνοντας το κόστος ζωής τους.
Η εμπορική συμφωνία ΗΠΑ – ΕΕ αντικατοπτρίζει τις πολύπλοκες προκλήσεις της σύγχρονης διεθνούς διπλωματίας, όπου οι παραδοσιακές συμμαχίες δοκιμάζονται και οι μακροπρόθεσμες στρατηγικές κερδίζουν έδαφος έναντι των βραχυπρόθεσμων τακτικών.
Πηγή: CNN
