Σκληρή προειδοποίηση στο Πεκίνο, στέλνει ο Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος απείλησε να επιβάλει πρόσθετο δασμό 40% σε κάθε προϊόν που, κατά την εκτίμηση της Ουάσιγκτον, έχει «μεταφορτωθεί» μέσω τρίτης χώρας προκειμένου να παρακαμφθούν οι αμερικανικοί δασμοί.
Η ποινή αυτή περιλαμβάνεται στη νέα εμπορική πολιτική που ανακοίνωσε ο Λευκός Οίκος το βράδυ της Πέμπτης, η οποία προβλέπει παγκόσμιους δασμούς από 10% έως 41%.
Ο στόχος είναι σαφής: η αποτροπή της Κίνας από το να διοχετεύει έμμεσα προϊόντα της στις ΗΠΑ μέσω χωρών όπως το Βιετνάμ, η Ταϊλάνδη ή η Μαλαισία.
Οι ΗΠΑ θεωρούν πως η Κίνα επιχειρεί να παρακάμψει τους δασμούς μέσω «διαμεσολαβητικών» χωρών και θέλουν να κλείσουν αυτό το παράθυρο.
«Η Κίνα θα αντιληφθεί σωστά ότι οι διατάξεις περί μεταφόρτωσης στρέφονται κατά των συμφερόντων της», δήλωσε ο Stephen Olson, πρώην Αμερικανός διαπραγματευτής εμπορίου, νυν συνεργάτης του ινστιτούτου ISEAS-Yusof Ishak στη Σιγκαπούρη. «Και αυτό αναπόφευκτα θα επηρεάσει τις διαπραγματεύσεις που βρίσκονται σε εξέλιξη».
Αναταράξεις στη Νοτιοανατολική Ασία
Η εξέλιξη αυτή προκαλεί προβληματισμό σε βασικούς εμπορικούς εταίρους των ΗΠΑ στη Νοτιοανατολική Ασία, που έχουν αναδειχθεί σε εναλλακτικούς προμηθευτές προϊόντων μετά την πρώτη εμπορική σύγκρουση ΗΠΑ–Κίνας.
Ωστόσο, οι περισσότερες από αυτές τις χώρες εξακολουθούν να εξαρτώνται έντονα από κινεζικές πρώτες ύλες. Στην Ταϊλάνδη, ο υφυπουργός Εμπορίου, Chantawit Tantasith, δήλωσε ότι ο δασμός 19% που επέβαλαν οι ΗΠΑ στα προϊόντα της χώρας διατηρεί ένα ανταγωνιστικό πλεονέκτημα, καθώς κινείται στο ίδιο επίπεδο με αυτό της Μαλαισίας, της Ινδονησίας και των Φιλιππίνων και είναι χαμηλότερος από του Βιετνάμ (20%).
Παρ’ όλα αυτά, αναγνώρισε ότι το θέμα της μεταφόρτωσης παραμένει άλυτο: «Πρέπει να περιμένουμε διευκρινίσεις από τις ΗΠΑ για τη διαδικασία διαπραγμάτευσης και τους κανόνες καταγωγής», ανέφερε σε δήλωσή του την Παρασκευή.
Η τελική απόφαση για το εάν θα παραταθεί η «ανακωχή δασμών» με την Κίνα ή θα επανέλθει η πλήρης σύγκρουση αναμένεται μέσα στις επόμενες δύο εβδομάδες, με τον Τραμπ να διατηρεί το τελευταίο λόγο.
Δύσκολη η επιβολή στην πράξη
Παρά τις απειλές, αρκετοί αναλυτές εκτιμούν ότι η επιβολή των νέων κυρώσεων θα είναι δύσκολη και η αποτελεσματικότητά τους περιορισμένη. «Η εφαρμογή θα είναι πολύ δύσκολη», επανέλαβε η Fahy.
Ουσιαστικά, το ερώτημα που αιωρείται είναι αν η Ουάσιγκτον έχει την τεχνική δυνατότητα και τη διοικητική επάρκεια να εφαρμόσει στην πράξη μια τέτοια περίπλοκη ρύθμιση σε μια παγκοσμιοποιημένη εφοδιαστική αλυσίδα.
Και την ίδια ώρα, οι επενδυτές ανησυχούν ότι αυτή η νέα δασμολογική επίθεση μπορεί να επιδεινώσει τις πληθωριστικές πιέσεις και να προκαλέσει νέα επιβράδυνση της παγκόσμιας ανάπτυξης, καθώς η αβεβαιότητα σκιάζει ξανά τις αγορές.
Εξωτερική πολιτική με μοχλό πίεσης τους δασμούς
Σε μέσο πίεσης για να πετύχει ό,τι επιθυμεί, από γεωστρατηγικούς μέχρι προσωπικούς πολιτικούς στόχους, έχει μετατρέψει τους δασμούς ο Ντόναλντ Τραμπ. Χθες ο πρόεδρος των ΗΠΑ δήλωσε ότι η απόφαση του Καναδά να αναγνωρίσει το κράτος της Παλαιστίνης καθιστά πολύ πιο δύσκολη τη σύναψη εμπορικής συμφωνίας με τις ΗΠΑ.
Λίγες ημέρες νωρίτερα επέβαλε δασμούς 50% στη Βραζιλία, κατηγορώντας την για άδικη πολιτική δίωξη του Ζαΐρ Μπολσονάρου. Ο πρώην πρόεδρος της χώρας δικάζεται στο Ανώτατο Δικαστήριο, κατηγορούμενος για την απόπειρα πραξικοπήματος και ανατροπής του αποτελέσματος των εκλογών του 2022. Κατά του Μπολσονάρου έχουν στραφεί τα περισσότερα στελέχη της Δεξιάς και του επιχειρηματικού κόσμου στη Βραζιλία, όχι όμως και ο Τραμπ, που τον θεωρεί προσωπικό του φίλο.
Σύμφωνα με το Reuters, οι ινδικές κρατικές εταιρείες διύλισης πετρελαίου σταμάτησαν από την προηγουμένη εβδομάδα να αγοράζουν ρωσικό αργό πετρέλαιο, υπό τον φόβο των δασμών Τραμπ, αλλά και εξαιτίας της ρωσικής πολιτικής να μην κάνει άλλες εκπτώσεις στις τιμές. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ απείλησε την Ινδία συγκεκριμένα με δασμούς 25%, ενώ έχει δώσει προθεσμία μέχρι την επόμενη εβδομάδα στη Μόσχα να συμφωνήσει εκεχειρία στην Ουκρανία, αλλιώς θα επιβάλει δασμούς 100% στις χώρες που κάνουν εμπόριο με τη Ρωσία.
Ήδη το μέσο επίπεδο των αμερικανικών δασμών είναι το υψηλότερο των 90 τελευταίων ετών, στο 17,3%. Από σήμερα, δε, αναμένεται να ξεπεράσουν το 20%, στον βαθμό που θα ενεργοποιηθούν οι «ανταποδοτικοί δασμοί» για όσες χώρες δεν κατέληξαν σε εμπορική συμφωνία με τον Ντόναλντ Τραμπ. Για τις περισσότερες χώρες αυτό σημαίνει δασμούς 15%-20%, ενώ για όσες έχουν μεγαλύτερα εμπορικά πλεονάσματα έναντι των ΗΠΑ οι δασμοί θα φτάσουν το 35% ή ακόμα και το 50%.
Όταν τον Απρίλιο ο πρόεδρος Τραμπ ανακοίνωνε την τρίμηνη προθεσμία για τις συμφωνίες, είχε ως σύνθημα «90 deals σε 90 ημέρες». Μέχρι σήμερα έχει ανακοινώσει μετά βίας 10 συμφωνίες, ξεκινώντας από τη Βρετανία. Τον τελευταίο μήνα επιτεύχθηκαν συμφωνίες με Ινδονησία, Φιλιππίνες και Βιετνάμ, την τελευταία εβδομάδα με Ιαπωνία και ΕΕ, χθες με τη Νότια Κορέα. Σε όλες τις περιπτώσεις πρόκειται για συμφωνίες που έχουν γίνει προφορικά ή περιγράφονται σε λίγες σελίδες, με τα νομικά κείμενα των εκατοντάδων (συχνά και χιλιάδων σελίδων) να είναι σε εκκρεμότητα.
Με πληροφορίες από την εφημερίδα Απογευματινή