Η ελευθερία µας είναι ελλιπής χωρίς εκείνη των Παλαιστινίων», είχε πει ο Νέλσον Μαντέλα το µακρινό 1997. Είκοσι οκτώ χρόνια µετά, εν µέσω µιας τραγικής ανθρωπιστικής κρίσης στη Γάζα, η φράση αυτή επανέρχεται στη δηµόσια συζήτηση. Οι Παλαιστίνιοι, έρµαια της ισραηλινής επιθετικότητας, «πιόνια» της ακέφαλης πλέον «Χαµάς» και εξαρτώµενοι από την Παλαιστινιακή Αρχή υπό τον Μαχµούντ Αµπάς, εξακολουθούν να µην έχουν κράτος.
Η ανθρωπιστική κρίση στη Γάζα ξύπνησε από τον λήθαργο αρκετές χώρες, µε πρώτη τη Γαλλία. Είτε πρόκειται για «πυροτέχνηµα» εσωτερικής κατανάλωσης είτε για προαναγγελία µιας συνειδητής απόφασης, ο Εµανουέλ Μακρόν ανακοίνωσε ότι η χώρα του θα αναγνωρίσει το παλαιστινιακό κράτος. Ακολούθησαν η Μεγάλη Βρετανία (µε αστερίσκους), ο Καναδάς και η Μάλτα. Η «Κυριακάτικη Απογευµατινή» αναλύει τις εξελίξεις και αποκαλύπτει τι θα κάνει η Ελλάδα, που από τη µια έχει πυξίδα της το διεθνές δίκαιο και από την άλλη διατηρεί συµµαχική σχέση µε το Ισραήλ. Σχέση που αν χάσει, θα της κοστίσει.
Στον δρόµο που χάραξε η Γαλλία
Μέχρι στιγµής, 147 κράτη (µέλη των Ηνωµένων Εθνών), συµπεριλαµβανοµένων δέκα κρατών-µελών της Ευρωπαϊκής Ενωσης, αναγνωρίζουν το κράτος της Παλαιστίνης. Η πράξη της αναγνώρισης περιλαµβάνει την αναγνώριση της κυριαρχίας και της ανεξαρτησίας της Παλαιστίνης εντός των προ του 1967 συνόρων της στη Μέση Ανατολή. Ο Καναδάς και η Μάλτα ανακοίνωσαν την Τετάρτη ότι σκοπεύουν να αναγνωρίσουν επισήµως το κράτος της Παλαιστίνης, στη Γενική Συνέλευση των Ηνωµένων Εθνών που θα πραγµατοποιηθεί τον Σεπτέµβριο, µαζί µε τη Γαλλία και το Ηνωµένο Βασίλειο, που είχαν ανακοινώσει νωρίτερα ότι θα το έπρατταν.
Η κίνηση να αναγνωριστεί η Παλαιστίνη ως κράτος, το οποίο θα περιλαµβάνει τόσο τη ∆υτική Οχθη όσο και τη Λωρίδα της Γάζας (εκεί όπου ζουν πάνω από 2 εκατοµµύρια Παλαιστίνιοι), έρχεται εν µέσω ενός γενικότερου αναβρασµού και µιας πίεσης της ∆ύσης προς το Ισραήλ να τερµατίσει το σφυροκόπηµα στη Γάζα, τη λιµοκτονία, καθώς και τον εκτοπισµό των αµάχων. «Το επίπεδο του ανθρώπινου πόνου στη Γάζα είναι αφόρητο», δήλωσε ο πρωθυπουργός του Καναδά, Μαρκ Κάρνεϊ, προσθέτοντας:
«Ο Καναδάς έχει από καιρό δεσµευθεί για µια λύση δύο κρατών. Ενα ανεξάρτητο, βιώσιµο και κυρίαρχο παλαιστινιακό κράτος που θα ζει δίπλα στο κράτος του Ισραήλ µε ειρήνη και ασφάλεια. Σε αντάλλαγµα, ο Καναδάς θέλει να δει αναγκαίες µεταρρυθµίσεις στη διακυβέρνηση της Παλαιστινιακής Αρχής, συµπεριλαµβανοµένων των γενικών εκλογών που θα διεξαχθούν το 2026, µε τον αποκλεισµό (!) της ‘‘Χαµάς’’». Αποχώρηση της «Χαµάς» και απελευθέρωση των οµήρων ζήτησε και ο Βρετανός, Κιρ Στάρµερ, βάζοντας όµως παράλληλα όρους και στο Ισραήλ: να τερµατίσει την «απαίσια κατάσταση στη Γάζα», όπως είπε, να καταλήξει σε εκεχειρία, να καταστήσει σαφές ότι δεν θα υπάρξει προσάρτηση στη ∆υτική Οχθη και να δεσµευθεί σε µια µακροπρόθεσµη ειρηνευτική διαδικασία που θα προσφέρει λύση δύο κρατών.
Ο Γάλλος πρόεδρος Μακρόν, ο οποίος έβαλε τον σπόρο, δεχόµενος προηγουµένως µεγάλη πίεση από τον λαό του, δεσµεύθηκε να γίνει η Γαλλία η πρώτη χώρα της οµάδας των G7 και το πρώτο µόνιµο µέλος του Συµβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ που θα αναγνωρίσει την Παλαιστίνη. Το Ισραήλ αντιτάχθηκε στη λύση των δύο κρατών και µποϊκοτάρισε τη διάσκεψη του ΟΗΕ που πραγµατοποιήθηκε στη Νέα Υόρκη, µαζί µε τον στενότερο σύµµαχό του, τις Ηνωµένες Πολιτείες.
Υπέρ της λύσης…
Στη διάσκεψη αυτή (28-30.7), η Ελλάδα εκπροσωπήθηκε από τον υφυπουργό Εξωτερικών. Ο Γιάννης Λοβέρδος τόνισε ότι η χώρα µας τάσσεται υπέρ της λύσης των δύο κρατών µε πρωτεύουσα την Ιερουσαλήµ και της ειρηνικής συνύπαρξης µε το Ισραήλ εντός των διεθνώς αναγνωρισµένων συνόρων, µε βάση την προ του 1967 οριζόµενη γραµµή, ως βασική προϋπόθεση για τη µακροπρόθεσµη σταθερότητα και ειρήνη στη Μέση Ανατολή. Σύµφωνα µε πληροφορίες της «Κυριακάτικης Α», στην παρούσα φάση η ελληνική κυβέρνηση δεν σκοπεύει να προχωρήσει στην αναγνώριση του παλαιστινιακού κράτους. «Απαιτούνται άλλα βήµατα µέχρι να φτάσουµε εκεί, στο τελικό στάδιο», έλεγαν χαρακτηριστικά αρµόδιες πηγές στην υπογράφουσα. Κατά το υπουργείο Εξωτερικών, προέχει η κατάπαυση του πυρός, η άµεση και απρόσκοπτη παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας στον δοκιµαζόµενο λαό της Γάζας και η απελευθέρωση των Ισραηλινών οµήρων.
Υπενθυµίζεται ότι τον ∆εκέµβριο του 2015 το ελληνικό Κοινοβούλιο είχε εγκρίνει ψήφισµα για την αναγνώριση της Παλαιστίνης. Αλλά µέχρι εκεί. Ουδέποτε προχώρησε. Αναλυτές εξηγούν ότι ειδικά τώρα δεν υπάρχει περιθώριο να κλονιστεί -πολλώ δε µάλλον να χαθεί- η συµµαχία της Ελλάδας µε το Ισραήλ. Ούτε µε την Αίγυπτο. Αυτές τις δύο χώρες η ελληνική διπλωµατία οφείλει να τις προσέχει σαν κόρη οφθαλµού, λόγω… Τουρκίας. Αρµόδιες πηγές έλεγαν στην υπογράφουσα ότι «δεν πρέπει να έχουµε αυταπάτες. Σε περίπτωση επεισοδίου µε την Τουρκία, δεν θα έρθουν οι Ισραηλινοί ή οι Αιγύπτιοι να µας σώσουν».
Ωστόσο, ο «εχθρός» είναι κοινός. Οι σχέσεις της Τουρκίας µε το Ισραήλ βρίσκονται σε χείριστη κατάσταση. Με τη δε Αίγυπτο, η προσπάθεια επαναπροσέγγισης, έπειτα από µια πολυετή ρήξη λόγω της ανατροπής του προέδρου Μόρσι και της επικράτησης του νυν προέδρου Αλ Σίσι, δεν έχει ακόµα ωθήσει το Κάιρο στην αγκαλιά της Αγκυρας. Ειδικά το Τελ Αβίβ, πάντως, αποτελεί κόκκινο πανί για την Αγκυρα και vice versa. Ο Ερντογάν, προερχόµενος από ένα ισλαµοσυντηρητικό κίνηµα στα πρότυπα των Αδελφών Μουσουλµάνων, επιδείνωσε τις σχέσεις της χώρας του µε το Ισραήλ, συγκριτικά µε τους προκατόχους του, που ήταν υπέρµαχοι του κοσµικού χαρακτήρα του κράτους.
Η «Οργή του Ποσειδώνα»
Τις προηγούµενες ηµέρες, µάλιστα, έλαβε διαστάσεις υστερίας σε τουρκικά ΜΜΕ ένα σενάριο που διακινούνταν και το οποίο ήθελε το Ισραήλ, την gevmatini.gr/tag/kypros/ και την Ελλάδα να σχεδιάζουν κοινή στρατιωτική επιχείρηση για να ελευθερώσουν τα κατεχόµενα από την Τουρκία. Ο θόρυβος ξεκίνησε έπειτα από σχετικές αναφορές του Ισραηλινού αναλυτή Shay Gal, σε άρθρο του µε τίτλο «Η Βόρεια Κύπρος είναι επίσης πρόβληµα για το Ισραήλ», το οποίο δηµοσιεύθηκε στην εφηµερίδα «Israel Hayom». Ο αναλυτής δήλωσε ότι το σχέδιο θα ονοµάζεται «Οργή του Ποσειδώνα» και θα στοχεύει την τουρκική στρατιωτική παρουσία.
«Το Ισραήλ, η Ελλάδα και η Κύπρος πρέπει να προετοιµάσουν άµεσα ένα σχέδιο δράσης για να απελευθερώσουν τη ‘‘Βόρεια Κύπρο’’ από την Τουρκία», καθώς «η παρουσία της Τουρκίας στην Κύπρο είναι απειλή για την ασφάλεια του Ισραήλ», έγραψε χαρακτηριστικά. Στην ανάλυση ισχυρίζεται ότι η παρουσία της Τουρκίας στο βόρειο τµήµα της Κύπρου συνδέεται µε δραστηριότητες οργανώσεων, όπως η «Χαµάς». Αναφέρεται ότι «η βόρεια Κύπρος έχει µετατραπεί σε διεθνή γκρίζα ζώνη που παρέχει απεριόριστο πεδίο δράσης στην Τουρκία και σε τροµοκρατικές οργανώσεις» και πως «η περιοχή έχει γίνει βάση για κατασκοπευτικές και επιθετικές επιχειρήσεις εναντίον του Ισραήλ». Ο Gal απαριθµεί µάλιστα τα βήµατα που -κατά τη γνώµη του- πρέπει να γίνουν:
- Να σταµατήσουν οι στρατιωτικές ενισχύσεις της Τουρκίας στο νησί.
- Να εξουδετερωθούν τα συστήµατα αεράµυνας στην κατεχόµενη βόρεια Κύπρο.
- Να στοχοποιηθούν τα κέντρα διοίκησης και πληροφοριών.
- Να αποχωρήσει η τουρκική στρατιωτική δύναµη από το νησί.
- Τέλος, να αποκατασταθεί η διεθνώς αναγνωρισµένη κυριαρχία της ελληνοκυπριακής διοίκησης.
Βεβαίως, όλα αυτά είναι απλώς… η άποψη ενός αναλυτή. Ουδείς εκ των αξιωµατούχων σε Αθήνα ή Λευκωσία επιβεβαιώνουν αυτό το σχέδιο, που οµολογουµένως φαντάζει ουτοπικό. Το Ισραήλ, όπως εξηγούν πηγές της «Κυριακάτικης Α», έχει ήδη ανοίξει πολλά δικά του µέτωπα, για να ασχοληθεί µε τα Κατεχόµενα. Σίγουρα η Τουρκία αποτελεί τον επόµενο (εναποµείναντα) εχθρό του σε απόσταση αναπνοής, ωστόσο, δεδοµένης της πίεσης που -εσχάτως- ασκεί η διεθνής κοινότητα στον Νετανιάχου, η λογική λέει ότι ο Ισραηλινός πρωθυπουργός δεν θα βάλει στο στόχαστρό του ΝΑΤΟϊκή χώρα. ∆εν θα το επέτρεπαν οι ΗΠΑ άλλωστε.
Κυριακάτικη Απογευματινή
