Μαραθώνιος Τραµπ για Γάζα

Αβέβαιη η επόµενη µέρα στην ευρύτερη περιοχή, προκειµένου να κλείσει ο κύκλος του λιµού που πλήττει τους Παλαιστίνιους – Στόχος Νετανιάχου και Αµερικανού προέδρου να ξεριζώσουν τον τροµοκρατικό θύλακα
13:01 - 4 Αυγούστου 2025

Απροσπέλαστος µοιάζει ο δρόµος για µία συµφωνία εκεχειρίας στη Λωρίδα της Γάζας, µε τον εφιάλτη να αποδεικνύεται εντεινόµενος και τη γεωπολιτική τράπουλα να έχει ανακατευτεί ακόµη µία φορά. Το νέο αδιέξοδο από τις έµµεσες συνοµιλίες ανάµεσα σε αντιπροσωπείες του Ισραήλ και της «Χαµάς» καταδεικνύει ένα µάλλον αγεφύρωτο χάσµα, κάτι που καθιστά µε έναν τρόπο αναγκαία τη µεσολάβηση της ∆ύσης.

Σε αυτή τη δισεπίλυτη εξίσωση, καθοριστικής σηµασίας αποδεικνύεται και ο ρόλος των υπόλοιπων χωρών του Κόλπου, σε µία περίοδο που ο Ντόναλντ Τραµπ έχει θέσει σε νέες βάσεις τις σχέσεις των ΗΠΑ µε τους άλλοτε διπλωµατικούς παρίες, τις χώρες της Μέσης Ανατολής που µέχρι πρότινος δεν είχαν θέση στην ατζέντα των συνοµιλιών. Ποια θα είναι η επόµενη µέρα στη Γάζα; Η ερώτηση του ενός εκατοµµυρίου, εάν σκεφτεί κάποιος πως το ένα αδιέξοδο διαδέχεται το άλλο και οι προτάσεις που έχουν πέσει στο τραπέζι δηµιουργούν περισσότερο διχασµό παρά εικόνα σύµπνοιας.

Το ζητούµενο, αυτή τη δεδοµένη χρονική στιγµή, είναι -όπως υπογραµµίζει και η διεθνής κοινότητα- να κλείσει αυτός ο βίαιος κύκλος του λιµού που έχει ανοίξει στον παλαιστινιακό θύλακα λόγω των συνεχιζόµενων εχθροπραξιών, ωστόσο η θέσπιση ενός καθεστώτος οµαλότητας σε διαχρονικά αιµατοβαµµένα εδάφη, όπου η τροµοκρατία συνεχώς ορίζει τις συνθήκες, αποδεικνύεται ιδιαίτερα περίπλοκο ζήτηµα. Στοίχηµα τόσο για την κυβέρνηση του Μπενιαµίν Νετανιάχου όσο και για το ρεπουµπλικανικό επιτελείο του Ντόναλντ Τραµπ είναι να ξεριζωθεί το τροµοκρατικό στοιχείο από την περιοχή, που έχει µπολιάσει εδώ και χρόνια, µε τα διαρκώς αναδυόµενα παρακλάδια των εξτρεµιστικών οργανώσεων να διαµορφώνουν ολοένα και πιο νοσηρές καταστάσεις. Η αποµάκρυνση των δυνάµεων, ο αφοπλισµός και τελικά η εξόντωση της «Χαµάς» ήταν από το ξεκίνηµα του πολέµου το τελεσίγραφο του Ισραήλ. Ωστόσο, η ισλαµιστική οργάνωση δεν φαίνεται διατεθειµένη να αποσύρει ολοκληρωτικά τις δυνάµεις της από τη Λωρίδα της Γάζας, κάτι που οδήγησε το Ισραήλ να θέσει ζήτηµα προσάρτησης εδαφών της περιοχής ως ένα τελευταίο προειδοποιητικό µήνυµα πίεσης στη «Χαµάς».

Πιέσεις από ∆ύση

Την ίδια στιγµή, όµως, οι πιέσεις που δέχεται ο Τραµπ από τη ∆ύση και η κραυγή αγωνίας της διεθνούς κοινότητας για την τροµακτική κατάσταση λιµού στη Γάζα διαµορφώνουν νέα δεδοµένα που ίσως ανοίξουν καινούργιες διαπραγµατευτικές οδούς. Το ζητούµενο, ωστόσο, είναι η ανοικοδόµηση της Γάζας να µη βασιστεί σε fast track διαδικασίες, αλλά σε κοινά αποδεκτές λύσεις. Κατά καιρούς έχουν τεθεί ποικίλες προτάσεις στο τραπέζι, όπως το ζήτηµα της µετεγκατάστασης Παλαιστινίων σε χώρες όπως η Ιορδανία και η Αίγυπτος, όπως και µία από κοινού διοίκηση στη Γάζα µε την εµπλοκή των χωρών του Κόλπου, ωστόσο τα σχέδια αυτά είτε έχουν πυροδοτήσει άµεσες και οξείες αντιδράσεις είτε έχουν παραµεριστεί από τις καταιγιστικές πολεµικές εξελίξεις.

∆εν µπορεί, ακόµη, να παραβλεφθεί το γεγονός ότι η προσπάθεια του Τραµπ να κλείσει µία συµφωνία 60 ηµερών κατάπαυσης του πυρός στη Γάζα δεν ευδοκίµησε, σε αντίθεση µε ό,τι συνέβη µετά την αποφασιστική παρέµβασή του κατά του Ιράν, κάτι που σήµανε τον τερµατισµό του σύντοµου πολέµου µε το Ισραήλ. Τη δεδοµένη χρονική στιγµή αναγκαία καθίσταται η ανθρωπιστική βοήθεια στη Γάζα, κάτι που έχει αναγνωρίσει τόσο η αµερικανική κυβέρνηση, που υπογραµµίζει την τραγική κατάσταση του λιµού και έχει εγκρίνει κονδύλια, όσο και το Ισραήλ που έχει επιτρέψει το άνοιγµα διόδων µε σκοπό την άφιξη ανθρωπιστικής βοήθειας.

Η διοίκηση

Το ερώτηµα είναι όµως τι θα γίνει µε τη διοίκηση στη Γάζα, εάν δηλαδή θα επικρατήσει το µοντέλο της διακυβέρνησης από παλαιστινιακή αρχή ή εάν θα υπάρξει και εµπλοκή άλλων κρατών. Την ίδια ώρα, µοιραία ανακύπτει και το ερώτηµα: Πόσο βιώσιµο θα ήταν ένα ανεξάρτητο παλαιστινιακό κράτος και ποια θα ήταν η επόµενη µέρα; Θα µπορούσε, εάν ισχύσει αυτό το τελευταίο σενάριο, να ξεφύγει ένα παλαιστινιακό κράτος από τον κλοιό της τροµοκρατίας και να µπει στις ράγες των διπλωµατικών διαπραγµατεύσεων µε άλλες χώρες;

Tην ώρα που η Γαλλία και η Βρετανία έχουν εκφράσει την πρόθεσή τους να αναγνωρίσουν, υπό προϋποθέσεις, ανεξάρτητο παλαιστινιακό κράτος τον Σεπτέµβριο, ο Τραµπ κρατά κλειστά τα χαρτιά του, ενώ ο Νετανιάχου καθιστά σαφές πως δεν θα αποδεχθεί κάτι τέτοιο, αφού -όπως σηµειώνει- θα ισοδυναµούσε µε επιβράβευση της «Χαµάς», παρά τη σφαγή που ξεκίνησε την 7η Οκτωβρίου του 2023. Μένει να φανεί ποιες θα είναι οι επόµενες κινήσεις της αµερικανικής κυβέρνησης, εάν ο Τραµπ θα εντείνει τις πιέσεις στον Νετανιάχου και εάν η «Χαµάς» θα αποσύρει τις δυνάµεις της. Η δυτική κοινότητα µοιάζει να περιµένει µία αποφασιστική κίνηση από τον πρόεδρο των ΗΠΑ, ενώ ο λιµός στη Γάζα ξεγυµνώνει την πιο βίαιη όψη του πολέµου και η ανάγκη ανοικοδόµησης της περιοχής µε τη δυνατότητα προοπτικής και στη βάση ενός υγιούς καθεστώτος κρίνεται πιο επιτακτική από ποτέ.

Κυριακάτικη Απογευματινή