Ένα σημαντικό εμπόδιο στην εμπορική του πολιτική βρήκε ο Ντόναλντ Τραμπ, καθώς ομοσπονδιακό Εφετείο των ΗΠΑ έκρινε με ψήφους 7-4 ότι η επίκληση «εθνικής έκτακτης ανάγκης» για την επιβολή σαρωτικών δασμών υπερέβη την εξουσία που διαθέτει ο πρόεδρος. Η απόφαση επικύρωσε σε μεγάλο βαθμό την ετυμηγορία ειδικού εμπορικού δικαστηρίου στη Νέα Υόρκη, τον περασμένο Μάιο.
Παρότι το Εφετείο άφησε ανοιχτό το δρόμο για προσφυγή στο Ανώτατο Δικαστήριο, η εξέλιξη θεωρείται σοβαρό πισωγύρισμα για τον Τραμπ, ο οποίος έχει στηρίξει μεγάλο μέρος της οικονομικής και εξωτερικής του πολιτικής στην επιβολή δασμών.
Σε ποιους δασμούς αναφέρεται
Η δικαστική απόφαση αφορά τους λεγόμενους «αμοιβαίους δασμούς», έως και 50%, που επέβαλε ο Τραμπ την «Ημέρα της Απελευθέρωσης» (2 Απριλίου), αλλά και τους βασικούς δασμούς 10% σε σχεδόν όλες τις εισαγωγές. Οι χώρες που υπέκυψαν σε διαπραγματεύσεις με την Ουάσιγκτον –όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, η Ιαπωνία και η Ε.Ε.– εξασφάλισαν εξαιρέσεις. Όσες όμως αντιστάθηκαν, βρέθηκαν αντιμέτωπες με υψηλά τιμολόγια, φτάνοντας έως και 40% (π.χ. το Λάος).
Η απόφαση δεν καλύπτει άλλους δασμούς του Τραμπ, όπως αυτούς σε χάλυβα, αλουμίνιο, αυτοκίνητα και φυσικά τους δασμούς κατά της Κίνας από την πρώτη θητεία του – μέτρα που διατήρησε και η κυβέρνηση Μπάιντεν.
Η νομική διάσταση
Ο Τραμπ δικαιολόγησε τις κινήσεις του επικαλούμενος τον Νόμο περί Διεθνών Οικονομικών Εξουσιών Έκτακτης Ανάγκης (1977), χαρακτηρίζοντας τα εμπορικά ελλείμματα ως «εθνική κρίση». Όμως, όπως τόνισαν οι δικαστές, το Σύνταγμα δίνει το δικαίωμα επιβολής δασμών στο Κογκρέσο, όχι στον πρόεδρο χωρίς περιορισμούς.
Το Δικαστήριο Διεθνούς Εμπορίου είχε ήδη αποφανθεί τον Μάιο ότι οι δασμοί «υπερβαίνουν κάθε εξουσία που έχει παραχωρηθεί στον πρόεδρο», ενώ το Εφετείο ξεκαθάρισε ότι είναι «απίθανο το Κογκρέσο να ήθελε να παραχωρήσει απεριόριστη εξουσία».
Επιπτώσεις και επόμενα βήματα
Αν οι δασμοί καταργηθούν, η κυβέρνηση ενδέχεται να χρειαστεί να επιστρέψει μέρος των εσόδων – περίπου 159 δισ. δολάρια ως τον Ιούλιο – προκαλώντας ισχυρό πλήγμα στο αμερικανικό Υπουργείο Οικονομικών.
Παράλληλα, η αμφισβήτηση της νομιμότητας των δασμών αφαιρεί από τον Τραμπ ένα κρίσιμο διαπραγματευτικό εργαλείο απέναντι στους εμπορικούς εταίρους, με πιθανούς κινδύνους για τη συνέχιση ή την επαναδιαπραγμάτευση συμφωνιών.
Η θέση του Τραμπ
Με οργισμένη ανάρτηση στο Truth Social, ο Τραμπ δήλωσε πως «αν παραμείνει η απόφαση, θα καταστρέψει κυριολεκτικά τις Ηνωμένες Πολιτείες». Ορκίστηκε ότι θα παραπέμψει την υπόθεση στο Ανώτατο Δικαστήριο και υπερασπίστηκε τους δασμούς ως «το καλύτερο εργαλείο για να ενισχύσουμε τους εργαζόμενους και τις εταιρείες MADE IN AMERICA».
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Οι περισσότεροι δασμοί του Τραμπ κρίθηκαν παράνομοι – Αντεπιτίθεται ο Αμερικανός πρόεδρος
