Η Πολωνία ζήτησε την ενεργοποίηση του Άρθρου 4 του Βορειοατλαντικού Συμφώνου, που προβλέπει διαβουλεύσεις μεταξύ των κρατών-μελών του ΝΑΤΟ όταν κάποια από τις χώρες θεωρεί πως απειλείται η ασφάλειά της.
Την απόφαση ανακοίνωσε ο Πολωνός πρωθυπουργός Ντόναλντ Τουσκ ενώπιον του κοινοβουλίου, υπογραμμίζοντας ότι πρόκειται για κοινή πρωτοβουλία με τον πρόεδρο της χώρας, Κάρολ Ναβρότσκι. Το Βορειοατλαντικό Συμβούλιο συνεδρίασε ήδη σε επίπεδο πρεσβευτών των 32 μελών της Συμμαχίας, με τη συνεδρίαση να διεξάγεται πλέον υπό το πλαίσιο του επίμαχου άρθρου.
Ιστορική συγκυρία για τη Συμμαχία – Μόλις η 8η φορά που ενεργοποιείται το Άρθρο 4
Από την ίδρυση του ΝΑΤΟ το 1949, είναι μόλις η όγδοη φορά που γίνεται επίκληση του Άρθρου 4. Οι τρεις τελευταίες σχετίζονται επίσης με τις συνέπειες του πολέμου στην Ουκρανία.
Αντίθετα, το Άρθρο 5, το οποίο προβλέπει συλλογική αμυντική αντίδραση σε περίπτωση επίθεσης κατά μέλους, έχει ενεργοποιηθεί μόνο μία φορά στην ιστορία της Συμμαχίας — μετά τις τρομοκρατικές επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου 2001 στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Ρωσικά drones στον πολωνικό εναέριο χώρο – Επείγουσα σύγκληση Συμβουλίου Ασφαλείας
Η απόφαση της Πολωνίας έρχεται μετά την κατάρριψη ρωσικών drones που παραβίασαν τον εναέριο χώρο της χώρας. Ο Ρώσος επιτετραμμένος στη Βαρσοβία, Αντρέι Ορντάτς, εκλήθη στο Υπουργείο Εξωτερικών, ωστόσο υποστήριξε πως δεν παρουσιάστηκαν αποδείξεις για τη ρωσική προέλευση των drones, χαρακτηρίζοντας τις κατηγορίες «αβάσιμες».
Ο πρωθυπουργός Τουσκ δήλωσε ότι τουλάχιστον 19 παραβιάσεις καταγράφηκαν κατά τη διάρκεια της νύχτας, με τρία drones να καταρρίπτονται, ενώ δεν έχουν αναφερθεί τραυματισμοί ή θύματα.
Ο Πρόεδρος Ναβρότσκι προανήγγειλε τη σύγκληση του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας εντός 48 ωρών, χαρακτηρίζοντας τα γεγονότα «χωρίς προηγούμενο στην ιστορία του ΝΑΤΟ και της Πολωνίας».
Αντιδράσεις Ευρωπαίων ηγετών – Στο πλευρό της Πολωνίας
Το περιστατικό προκάλεσε έντονες αντιδράσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν καταδίκασε τη ρωσική ενέργεια ως «απαράδεκτη», ενώ δήλωσε πως θα επικοινωνήσει άμεσα με τον Γενικό Γραμματέα του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε.
Ο Τσέχος πρωθυπουργός Πετρ Φιάλα υπογράμμισε πως πρόκειται για μια «δοκιμή των αμυντικών ικανοτήτων του ΝΑΤΟ» και προειδοποίησε πως η Μόσχα «δοκιμάζει τα όρια της Ευρώπης».
Αντίστοιχα, ο Ιταλός ΥΠΕΞ Αντόνιο Ταγιάνι έκανε λόγο για μια «σοβαρή και απαράδεκτη παραβίαση» της πολωνικής επικράτειας και δήλωσε την πλήρη στήριξη της Ιταλίας στην Πολωνία.
Ζελένσκι: «Η Πολωνία στοχοποιήθηκε σκόπιμα» – Πρόταση για κοινή αντιαεροπορική άμυνα
Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι υποστήριξε ότι η επίθεση με drones στον πολωνικό εναέριο χώρο δεν ήταν τυχαία, τονίζοντας ότι η Πολωνία στοχοποιήθηκε σκόπιμα. Πρότεινε τη δημιουργία κοινού ευρωπαϊκού συστήματος αντιαεροπορικής άμυνας, δηλώνοντας πως η Ουκρανία είναι έτοιμη να βοηθήσει στην υλοποίηση αυτού του σχεδίου.
Ο Ζελένσκι αποκάλυψε ότι κατά τη διάρκεια της μαζικής ρωσικής επίθεσης, τουλάχιστον 8 επιθετικά drones τύπου Shahed, ιρανικής κατασκευής, κατευθύνθηκαν προς την Πολωνία. Παράλληλα, επεσήμανε ότι πρόκειται για «ιδιαίτερα επικίνδυνο προηγούμενο για την Ευρώπη».
Μαζική ρωσική επίθεση στην Ουκρανία – Εκατοντάδες drones και πύραυλοι
Κατά τη διάρκεια της ίδιας επίθεσης, η Ρωσία εκτόξευσε πάνω από 400 drones και 40 πυραύλους σε ουκρανικό έδαφος. Η Ουκρανική Πολεμική Αεροπορία ανέφερε ότι κατέρριψε 386 drones και 27 πυραύλους, ενώ επιβεβαιώθηκαν επιθέσεις σε 17 περιοχές, προκαλώντας έναν νεκρό και τρεις τραυματίες.
Στη δυτική Ουκρανία, οι ζημιές σε μη στρατιωτικές εγκαταστάσεις και η εκτεταμένη πυρκαγιά σε κτίρια της περιφέρειας Βολίν ενισχύουν τις ανησυχίες για περαιτέρω αποσταθεροποίηση της περιοχής.
Ουκρανικό ΥΠΕΞ: «Χρησιμοποιήστε τα αντιαεροπορικά σας συστήματα»
Ο Ουκρανός υφυπουργός Εξωτερικών Αντρίι Σιμπίχα κάλεσε τις γειτονικές χώρες να χρησιμοποιήσουν τα αντιαεροπορικά τους συστήματα για την αναχαίτιση εναέριων απειλών πάνω από την Ουκρανία, υποστηρίζοντας ότι πρόκειται για αναγκαίο βήμα για την κοινή ασφάλεια της περιοχής.
