Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ, Μπενιαμίν Νετανιάχου, ανακοίνωσε την Τρίτη ότι θα επισκεφθεί τον Λευκό Οίκο στις 29 Σεπτεμβρίου, μετά από πρόσκληση του προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ. Η επίσκεψη θα πραγματοποιηθεί λίγες ημέρες μετά την προγραμματισμένη ομιλία του Ισραηλινού ηγέτη στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη, με φόντο την κλιμάκωση των στρατιωτικών επιχειρήσεων στη Γάζα και την αυξανόμενη διεθνή απομόνωση του Ισραήλ.
Η πρόσκληση, σύμφωνα με τον Νετανιάχου, έγινε κατά τη διάρκεια τηλεφωνικής επικοινωνίας που είχαν τη Δευτέρα. «Έχουμε μιλήσει αρκετές φορές με τον πρόεδρο Τραμπ μετά την επιχείρηση στο Κατάρ. Όλες οι συνομιλίες ήταν καλές», είπε ο Ισραηλινός πρωθυπουργός. Η συγκεκριμένη συνάντηση θα είναι η τέταρτη μεταξύ των δύο ηγετών στον Λευκό Οίκο από την αρχή της δεύτερης θητείας του Αμερικανού προέδρου.
Η κρίσιμη στήριξη των ΗΠΑ
Η επίσκεψη έρχεται σε μια στιγμή που η Ουάσιγκτον στηρίζει ανοιχτά την επιχείρηση του Ισραήλ στη Γάζα. Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάρκο Ρούμπιο, ολοκλήρωσε επίσκεψη στο Ισραήλ και αναχώρησε για το Κατάρ, εκφράζοντας «σταθερή υποστήριξη» προς τις ισραηλινές θέσεις. Όπως δήλωσε, το «ιδανικό αποτέλεσμα» είναι η παράδοση της Χαμάς, αν και δεν απέκλεισε «μια συνοπτική στρατιωτική επιχείρηση για την εξάλειψή της».
Η αμερικανική στήριξη έρχεται σε αντίθεση με τις αντιδράσεις πολλών αραβικών χωρών, που καταδίκασαν την επιδρομή της 9ης Σεπτεμβρίου στη Ντόχα, κατά την οποία σκοτώθηκαν πέντε στελέχη της Χαμάς και ένας αξιωματικός ασφαλείας του Κατάρ. Η επίθεση δεν έπληξε την ανώτερη ηγεσία της οργάνωσης, προκαλώντας αντιδράσεις και εντός του Ισραήλ για την αποτελεσματικότητα της επιχείρησης.
Το δράμα των Παλαιστινίων
Η Ισραηλινή χερσαία επιχείρηση, που ξεκίνησε από τα ξημερώματα της τρίτης,με μαζική εισβολή από άρματα μάχης, χιλιάδες στρατιώτες και αεροπορική υποστήριξη για την κατάληψη της πόλης της Γάζας, έχει προκαλέσει τεράστιες υλικές καταστροφές και εκατοντάδες θύματα κυρίως αμμάχους, με τον στρατό να καλεί τους κατοίκους να κατευθυνθούν προς το νότο.
Οι εικόνες από τα νοσοκομεία είναι δραματικές, με νεκρούς και τραυματίες, ανάμεσά τους παιδιά. Σωστικά συνεργεία και πολίτες αναζητούν επιζώντες στα συντρίμμια.
Στην πόλη είχαν συγκεντρωθεί περίπου 800.000 άνθρωποι. Σύμφωνα με τους Ισραηλινούς, το 40% έχει ήδη φύγει, ενώ ο ΟΗΕ μιλά για σχεδόν 1 εκατομμύριο κατοίκους στην ευρύτερη περιοχή. Καραβάνια αμάχων κατευθύνονται προς τον νότο, συχνά με τεράστιο οικονομικό κόστος.
Οι οικογένειες αναγκάζονται να πουλήσουν κοσμήματα ή περιουσιακά στοιχεία για να πληρώσουν μεταφορά και πρόχειρη στέγαση. Οι τιμές για φορτηγά και σκηνές έχουν εκτοξευθεί σε χιλιάδες σέκελ, καθιστώντας την εκκένωση απαγορευτική για πολλούς.
Η ειδική εισηγήτρια Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ, Φραντσέσκα Αλμπανίζι, κατήγγειλε ότι το Ισραήλ επιχειρεί «να καταστήσει αβίωτη την πόλη» με στόχο την εθνοκάθαρση. Η Παλαιστινιακή Αρχή ζητά διεθνή διαμεσολάβηση για την προστασία των πολιτών.
Οι περιοχές στις οποίες καλούνται οι κάτοικοι να μετακινηθούν, όπως η Ράφα και η αλ-Μαουάσι, στερούνται βασικών υποδομών και υπηρεσιών (νερό, τρόφιμα, ρεύμα, νοσοκομεία), καθιστώντας τη διαβίωση σχεδόν αδύνατη.
Εσωτερικές και διεθνείς πιέσεις
Ο Νετανιάχου βρίσκεται αντιμέτωπος με σφοδρή κριτική τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό. Μια ημέρα πριν τη συνέντευξη Τύπου, είχε δηλώσει ότι το Ισραήλ πρέπει να γίνει «υπερ-Σπάρτη», προειδοποιώντας για αυξανόμενη διεθνή απομόνωση. Η δήλωση προκάλεσε ανησυχία στις αγορές, με τον πρωθυπουργό να επιχειρεί χθες να καθησυχάσει λέγοντας ότι «η ισραηλινή οικονομία παραμένει ισχυρή» και ότι οι αντιδράσεις ήταν αποτέλεσμα «παρεξήγησης».
Παράλληλα, αρκετές ευρωπαϊκές χώρες ανακοίνωσαν εμπάργκο όπλων προς το Ισραήλ, εντείνοντας τις πιέσεις. Ο Νετανιάχου απάντησε πως η χώρα του πρέπει να αναπτύξει ακόμα πιο ισχυρή και αυτάρκη αμυντική βιομηχανία, ακόμη και αν αυτό σημαίνει προσωρινή στροφή σε «μια κλειστή οικονομία».
Οι όμηροι στο επίκεντρο
Με τις ισραηλινές δυνάμεις να επιχειρούν μέσα στην πόλη της Γάζας, το ζήτημα των ομήρων παραμένει καθοριστικό. Ο Νετανιάχου προειδοποίησε τη Χαμάς: «Αν βλάψουν έστω και μια τρίχα από την κεφαλή ενός ομήρου, θα τους κυνηγήσουμε με μεγαλύτερη βία μέχρι το τέλος της ζωής τους». Ο Τραμπ, από την πλευρά του, κάλεσε επίσης τη Χαμάς να μην χρησιμοποιεί ομήρους ως ανθρώπινες ασπίδες, υπογραμμίζοντας ότι μια τέτοια κίνηση θα είχε «σοβαρές συνέπειες».
Οι οικογένειες των ομήρων συνεχίζουν να διαδηλώνουν στο Ισραήλ, ζητώντας άμεση δράση για την απελευθέρωση των αγαπημένων τους. Η Χαμάς φέρεται να κρατά ομήρους μέσα στη Γάζα, γεγονός που δυσκολεύει τις επιχειρήσεις του ισραηλινού στρατού.
Μαζική εκκένωση από τη Γάζα
Στο μεταξύ, ο Νετανιάχου τόνισε ότι η εκκένωση της Γάζας από τους αμάχους αποτελεί «κλειδί για την ταχύτερη λήξη του πολέμου». Υποστήριξε ότι σχεδόν 400.000 Παλαιστίνιοι έχουν ήδη εγκαταλείψει την πόλη, αν και στοιχεία του ΟΗΕ ανεβάζουν τον αριθμό σε περίπου 220.000 τον τελευταίο μήνα.
«Οι κάτοικοι θέλουν να φύγουν. Αντίθετα, η Χαμάς τους εμποδίζει, ακόμη και πυροβολώντας εναντίον τους», δήλωσε ο πρωθυπουργός, υπερασπιζόμενος την πολιτική εκκένωσης παρά τις διεθνείς αντιδράσεις. «Αυτό που είναι ανήθικο δεν είναι να τους επιτραπεί να φύγουν, αλλά να μην τους επιτρέπεται».
Προοπτικές και επόμενα βήματα
Η επερχόμενη συνάντηση Τραμπ – Νετανιάχου αναμένεται να εστιάσει στη διαχείριση της κρίσης στη Γάζα, στο μέλλον των ομήρων και στη στρατηγική του Ισραήλ απέναντι στη Χαμάς και το Ιράν. Ωστόσο, η σκιά των διεθνών επικρίσεων, η πίεση από τις οικογένειες των ομήρων και οι οικονομικές ανησυχίες καθιστούν τον Σεπτέμβριο έναν από τους πιο κρίσιμους μήνες της πολιτικής καριέρας του Νετανιάχου.
