Ο Ντόναλντ Τραμπ και ο Κινέζος πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ αναμένεται να έχουν τηλεφωνική επικοινωνία σήμερα Παρασκευή, την πρώτη μετά από τρεις μήνες, με στόχο μια συμφωνία που θα διατηρήσει το TikTok διαθέσιμο στις Ηνωμένες Πολιτείες και θα συμβάλει στην αποκλιμάκωση της έντασης ανάμεσα στις δύο μεγαλύτερες οικονομίες του πλανήτη.
Σύμφωνα με αμερικανικούς αξιωματούχους, το ζήτημα του TikTok βρίσκεται στην κορυφή της ατζέντας, μαζί με τις εμπορικές διαπραγματεύσεις και τα ευρύτερα θέματα τεχνολογικής αντιπαλότητας. Η Κίνα, ωστόσο, δεν έχει επιβεβαιώσει ακόμη τη συμμετοχή της στην κλήση.
Η μάχη για το TikTok
Το Κογκρέσο έχει ήδη νομοθετήσει το κλείσιμο της εφαρμογής στις ΗΠΑ μέχρι τον Ιανουάριο του 2025, εκτός εάν η κινεζική ByteDance, ιδιοκτήτρια εταιρεία του TikTok, πωλήσει τα αμερικανικά περιουσιακά της στοιχεία. Ο Τραμπ, αν και αρχικά είχε στηρίξει σκληρή γραμμή απέναντι στην πλατφόρμα, εμφανίζεται πλέον πιο διαλλακτικός.
«Μου αρέσει το TikTok. Με βοήθησε να εκλεγώ», δήλωσε χαρακτηριστικά την Πέμπτη ο αμερικανός πρόεδρος, τονίζοντας ότι η εφαρμογή έχει «τεράστια αξία» που οι ΗΠΑ μπορούν να αξιοποιήσουν. Σύμφωνα με πληροφορίες του Reuters, η υπό συζήτηση συμφωνία προβλέπει μεταφορά των αμερικανικών δραστηριοτήτων του TikTok σε αμερικανικούς ιδιοκτήτες, αλλά με συνέχιση της χρήσης του αλγορίθμου της ByteDance — κάτι που ανησυχεί αρκετούς νομοθέτες, καθώς εγείρει ζητήματα εθνικής ασφάλειας και πιθανής κινεζικής επιρροής.
Εμπορικός πόλεμος και γεωπολιτική
Η σημερινή επικοινωνία εντάσσεται σε μια ευρύτερη προσπάθεια σταθεροποίησης των διμερών σχέσεων, που έχουν επιβαρυνθεί από δασμούς-ρεκόρ, περιορισμούς στις εξαγωγές τεχνολογίας και αμοιβαία αντίμετρα. Από την ανάληψη της εξουσίας τον Ιανουάριο, ο Τραμπ αύξησε θεαματικά τους δασμούς σε κινεζικά προϊόντα, ενώ το Πεκίνο απάντησε με αντίστοιχες επιβαρύνσεις.
Παράλληλα, Ουάσιγκτον και Πεκίνο συγκρούονται σε στρατηγικούς τομείς όπως οι ημιαγωγοί, τα αεροσκάφη της Boeing και οι εισαγωγές αγροτικών προϊόντων. Στο τραπέζι των συνομιλιών βρίσκονται επίσης οι αμερικανικές απαιτήσεις για περιορισμό της εξαγωγής πρόδρομων χημικών ουσιών που χρησιμοποιούνται στην παραγωγή φαιντανύλης, ενός ναρκωτικού που έχει προκαλέσει χιλιάδες θανάτους από υπερβολική δόση στις ΗΠΑ.
Στο βάθος, Ασία-Ειρηνικός
Η πιθανότητα συνάντησης κορυφής μεταξύ Τραμπ και Σι κατά τη διάρκεια της συνόδου APEC, που θα διεξαχθεί στη Νότια Κορέα στα τέλη Οκτωβρίου, τροφοδοτεί προσδοκίες για μια πιο σταθερή φάση στις σχέσεις. Ωστόσο, οι εντάσεις γύρω από την Ταϊβάν και τη Νότια Σινική Θάλασσα εξακολουθούν να αποτελούν «καυτές πατάτες» που δυσκολεύουν την εξομάλυνση.
Οικονομία και πολιτική
Παρά τις σκληρές δηλώσεις, η πραγματικότητα δείχνει ότι οι δύο οικονομίες παραμένουν αλληλεξαρτώμενες. Η Κίνα είναι ο τρίτος μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος των ΗΠΑ, ενώ το διμερές εμπορικό έλλειμμα αγαθών συνεχίζει να καταγράφει υψηλά επίπεδα. Οι δασμοί, που ο Τραμπ παρουσιάζει ως εργαλείο «εθνικής αναγέννησης», έχουν φέρει επιβαρύνσεις εκατοντάδων δισεκατομμυρίων στις επιχειρήσεις και στους καταναλωτές και στις δύο πλευρές του Ειρηνικού.
Σε αυτό το σύνθετο πλαίσιο, το TikTok λειτουργεί ως σύμβολο αλλά και ως διαπραγματευτικό «χαρτί». Όπως σχολίασε ο Σκοτ Κένεντι από το Κέντρο Στρατηγικών και Διεθνών Σπουδών, «η έξυπνη χρήση των σπάνιων γαιών και του TikTok από την Κίνα έχει αλλάξει σε μεγάλο βαθμό το παιχνίδι».
Η επικείμενη τηλεφωνική επικοινωνία θα δείξει αν οι δύο ηγέτες μπορούν να αξιοποιήσουν το δημοφιλές μέσο κοινωνικής δικτύωσης όχι μόνο ως μέσο ψυχαγωγίας για εκατομμύρια νέους, αλλά και ως γέφυρα διπλωματικής αποκλιμάκωσης.
