Η 80ή Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη σημαδεύτηκε από μια ιστορική, αν και συμβολικού χαρακτήρα, στροφή: δεκάδες χώρες, με επικεφαλής τη Γαλλία και τη Σαουδική Αραβία, δήλωσαν στήριξη στην αναγνώριση παλαιστινιακού κράτους, στέλνοντας σαφές πολιτικό μήνυμα απέναντι στην αδιάλλακτη στάση της κυβέρνησης Νετανιάχου.
Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν ανακοίνωσε ότι το Παρίσι αναγνωρίζει επίσημα την Παλαιστίνη, υπογραμμίζοντας πως «η λύση δύο κρατών είναι η μόνη που μπορεί να διασφαλίσει ειρήνη και ασφάλεια τόσο για τους Ισραηλινούς όσο και για τους Παλαιστινίους». Η δήλωση προκάλεσε παρατεταμένα χειροκροτήματα στην αίθουσα, ενώ ενίσχυσε το κλίμα διεθνούς πίεσης προς το Τελ Αβίβ.
Ωστόσο, η ισραηλινή κυβέρνηση έσπευσε να απορρίψει τις κινήσεις αυτές, χαρακτηρίζοντάς τες «ανταμοιβή στον εξτρεμισμό». Ο πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου επιμένει ότι «δεν θα υπάρξει ποτέ παλαιστινιακό κράτος», ενώ ο πόλεμος στη Γάζα συνεχίζεται με καταστροφικές συνέπειες. Σύμφωνα με τις τοπικές υγειονομικές αρχές, περισσότεροι από 65.000 Παλαιστίνιοι έχουν χάσει τη ζωή τους από τον Οκτώβριο του 2023, την ώρα που το Ισραήλ διακηρύσσει πως ενεργεί σε καθεστώς αυτοάμυνας.
Στο πλευρό των Παλαιστινίων στάθηκαν και άλλοι ηγέτες, όπως ο Τούρκος πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν και ο Ισπανός πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ, που τόνισαν πως η αναγνώριση είναι «αναγκαία για να διατηρηθεί ζωντανή η προοπτική της ειρήνης». Σημαντικό είναι ότι πλέον δύο μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας, η Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο, έχουν αναγνωρίσει επίσημα την Παλαιστίνη.
Παρά τις διπλωματικές εξελίξεις, η πραγματικότητα στο πεδίο παραμένει ζοφερή: η χερσαία επιχείρηση του Ισραήλ στη Γάζα συνεχίζεται με σφοδρότητα, η ανθρωπιστική κρίση βαθαίνει και οι προοπτικές για κατάπαυση του πυρός είναι περιορισμένες. Η Γενική Συνέλευση έστειλε ένα πολιτικό μήνυμα ελπίδας στους Παλαιστινίους, αλλά η ουσιαστική αλλαγή επί του εδάφους εξακολουθεί να φαντάζει μακρινή.
Η αναγνώριση παλαιστινιακού κράτους από κορυφαίες ευρωπαϊκές και διεθνείς δυνάμεις δεν επιλύει τον πόλεμο, αλλά λειτουργεί ως προειδοποίηση προς το Ισραήλ: η διεθνής ανοχή στην επιθετικότητα Νετανιάχου έχει φτάσει στα όριά της.
Η πρόταση Τραμπ προς τις μουσουλμανικές χώρες
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, ανακοίνωσε πολυμερή συνάντηση με ηγέτες από Σαουδική Αραβία, ΗΑΕ, Κατάρ, Αίγυπτο, Ιορδανία, Τουρκία, Ινδονησία και Πακιστάν, με αντικείμενο την κρίση στη Γάζα. Σύμφωνα με το Axios, ο Τραμπ θα παρουσιάσει πρόταση για τη μεταπολεμική διακυβέρνηση της Γάζας, η οποία θα στηρίζεται: στην αποχώρηση του Ισραήλ, στη δημιουργία μηχανισμού διακυβέρνησης χωρίς τη συμμετοχή της Χαμάς,στην αποστολή στρατευμάτων από αραβικές και μουσουλμανικές χώρες για τη διατήρηση της ασφάλειας, και σε χρηματοδότηση ανοικοδόμησης από τη διεθνή κοινότητα.
Η πρόταση έχει προκαλέσει έντονες συζητήσεις, καθώς πολλοί αμφισβητούν την εφικτότητά της, ενώ άλλοι τη θεωρούν απόπειρα μεταφοράς της ευθύνης στους Άραβες εταίρους.
Η συμβολική παρουσία του Άχμεντ αλ-Σάραα στη Νέα Υόρκη
Ιδιαίτερη αίσθηση προκάλεσε η άφιξη του Σύρου προέδρου Άχμεντ αλ-Σάραα, πρώην ηγέτη της Τζαμπχάτ αλ-Νούσρα, στη Γενική Συνέλευση. Πρόκειται για την πρώτη συμμετοχή Σύρου προέδρου μετά από σχεδόν 60 χρόνια, σηματοδοτώντας μια εντυπωσιακή επαναφορά της Δαμασκού στη διεθνή σκηνή.
Η συμμετοχή του έχει βαρύ συμβολισμό:
Υποδηλώνει την αλλαγή στάσης της Ουάσινγκτον, η οποία λίγους μήνες πριν ήρε τις κυρώσεις κατά της Συρίας. Αναδεικνύει τη στροφή της διεθνούς κοινότητας στην αποδοχή «ρεαλιστικών λύσεων» ακόμη και με ηγέτες που παλαιότερα θεωρούνταν τρομοκράτες. Δηλώνει ότι η Συρία επιχειρεί να κεφαλαιοποιήσει τις ανακατατάξεις στη Μέση Ανατολή και να αποκτήσει ρόλο σε μια πιθανή νέα περιφερειακή αρχιτεκτονική ασφαλείας.
Παρά τις διπλωματικές κινήσεις, η πραγματικότητα στη Γάζα παραμένει ζοφερή, με δεκάδες χιλιάδες νεκρούς και μια ανθρωπιστική κρίση χωρίς τέλος. Η πρόκληση για τη διεθνή κοινότητα δεν είναι μόνο να χαράξει νέες στρατηγικές, αλλά να αποδείξει ότι οι πολιτικές δηλώσεις μπορούν να μετατραπούν σε πραγματικές λύσεις για την ειρήνη και την ασφάλεια.
