Η πρωθυπουργός της Δανίας, Μέτε Φρέντρικσεν, παρουσίασε επίσημα στο κοινοβούλιο σχέδιο νόμου που στοχεύει στον περιορισμό της πρόσβασης παιδιών κάτω των 15 ετών στα κοινωνικά δίκτυα, όπως TikTok, Instagram και Snapchat.
Η πρόταση έρχεται σε μια περίοδο έντονης ανησυχίας για τις επιπτώσεις των social media στην ψυχική υγεία των νέων, ενώ ακολουθεί σχετική πρωτοβουλία πολιτών του 2024, η οποία συγκέντρωσε 50.000 υπογραφές ζητώντας την αυστηρή ρύθμιση της πρόσβασης ανηλίκων.
«Τα social media κλέβουν την παιδική ηλικία»
Κατά την ομιλία της, η πρωθυπουργός υπογράμμισε ότι σχεδόν όλοι οι 13χρονοι μαθητές διαθέτουν ήδη κινητό τηλέφωνο και έχουν παρουσία στα social media:
«Τα κινητά τηλέφωνα και τα social media κλέβουν την παιδική ηλικία των παιδιών μας. Πρέπει να δράσουμε τώρα».
Σύμφωνα με το προτεινόμενο σχέδιο, οι γονείς θα μπορούν να δίνουν άδεια ώστε τα παιδιά τους να ανοίγουν λογαριασμούς από τα 13 έτη, αλλά μόνο με επίσημη συγκατάθεση.
Οι λεπτομέρειες του νομοσχεδίου δεν έχουν ακόμη οριστικοποιηθεί, όμως το πολιτικό και κοινωνικό έδαφος δείχνει να είναι ώριμο για ριζοσπαστικές παρεμβάσεις.
Τάση που εξαπλώνεται στην Ευρώπη
Η Δανία δεν είναι η μόνη χώρα που εξετάζει περιορισμούς για τους ανηλίκους στα social media. Η Αυστραλία έχει ήδη θεσπίσει αυστηρά ηλικιακά όρια, ενώ και άλλες ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Ελλάδα, κινούνται προς την ίδια κατεύθυνση.
Το ελληνικό σχέδιο περιλαμβάνει:
Απαγόρευση πρόσβασης στα social media για παιδιά κάτω των 15 ετών
Μπλοκάρισμα ιστοσελίδων με τυχερά παιχνίδια ή προϊόντα καπνού για κάτω των 18 ετών
Χρήση της νέας εφαρμογής Kids Wallet, που θα παρακολουθεί και ελέγχει την πρόσβαση ανηλίκων στο διαδίκτυο, σε συνεργασία με γονείς και παρόχους.
Μέτρο προστασίας ή ψηφιακός αυταρχισμός;
Η συζήτηση έχει ήδη προκαλέσει έντονες αντιδράσεις, τόσο υπέρ όσο και κατά. Υποστηρικτές μιλούν για ανάγκη προστασίας της ψυχικής υγείας και του δικαιώματος των παιδιών να αναπτυχθούν σε ένα λιγότερο ψηφιοποιημένο περιβάλλον. Από την άλλη, δεν λείπουν οι φωνές που προειδοποιούν για ψηφιακό αυταρχισμό, υπερβολική κρατική παρέμβαση και περιορισμό της ελευθερίας των ανηλίκων.
Καθώς οι κυβερνήσεις επιχειρούν να ρυθμίσουν το χάος του ψηφιακού κόσμου, η πρόκληση είναι να βρεθεί η ισορροπία ανάμεσα στην προστασία και τον σεβασμό των δικαιωμάτων των νέων. Το αν θα αποδώσουν τα μέτρα ή θα ενισχύσουν την αίσθηση καταπίεσης μένει να φανεί στην πράξη.