Η Κομισιόν στέλνει σαφές μήνυμα προς Αθήνα και Λευκωσία, ζητώντας ταχεία υλοποίηση του στρατηγικού έργου ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας – Κύπρου (Great Sea Interconnection, GSI). Η Επιτροπή τονίζει πως «οποιαδήποτε περαιτέρω καθυστέρηση λειτουργεί εις βάρος όλων των πλευρών» και καλεί σε πλήρη δέσμευση για την ολοκλήρωσή του.
Έργο υψηλής στρατηγικής σημασίας για την ΕΕ
Εκπρόσωπος της Κομισιόν, απαντώντας σε σχετική ερώτηση του ΚΥΠΕ, υπογράμμισε ότι το έργο αποτελεί «προτεραιότητα κορυφαίας στρατηγικής σημασίας για την Ευρωπαϊκή Ένωση», επισημαίνοντας ότι η ηλεκτρική διασύνδεση θα τερματίσει την ενεργειακή απομόνωση της Κύπρου και θα ενισχύσει τη σταθερότητα του ευρωπαϊκού ενεργειακού δικτύου.
«Η ενίσχυση των ηλεκτρικών διασυνδέσεων συμβάλλει στη μείωση των τιμών ενέργειας και επιτρέπει την καλύτερη ενσωμάτωση των ανανεώσιμων πηγών», ανέφερε χαρακτηριστικά, προσθέτοντας ότι η Επιτροπή βρίσκεται «σε σταθερή επαφή με τον προωθητή του έργου, τους ρυθμιστές και τις εθνικές αρχές, παρέχοντας κάθε δυνατή υποστήριξη».
Το θρίλερ του GSI
Την ίδια στιγμή, το έργο συνεχίζει να αντιμετωπίζει καθυστερήσεις και εντάσεις ανάμεσα στους εμπλεκόμενους φορείς. Δημοσίευμα του Φιλελεύθερου Κύπρου ανέφερε ότι ο ΑΔΜΗΕ απέστειλε επιστολή στη ΡΑΕΚ ζητώντας την αναθεώρηση της απόφασης του Ιουλίου, ώστε να αναγνωριστεί το σύνολο των δαπανών του, ύψους 251 εκατ. ευρώ. Ο ΑΔΜΗΕ, ωστόσο, με ανακοίνωσή του διέψευσε ότι ζητά άμεση καταβολή του ποσού, διευκρινίζοντας πως διεκδικεί μόνο την πρώτη δόση των 25 εκατ. ευρώ για το 2025.
Η ΡΑΕΚ έχει εγκρίνει προς ανάκτηση δαπάνες ύψους 82 εκατ. ευρώ, χωρίς όμως να έχει καθορίσει ακόμη τις σχετικές χρεώσεις για τους Κύπριους καταναλωτές. Οι διαφορετικές ρυθμιστικές μεθοδολογίες Ελλάδας και Κύπρου επιβαρύνουν το κλίμα αβεβαιότητας, καθώς η ΡΑΑΕΥ λειτουργεί με προέγκριση δαπανών, ενώ η ΡΑΕΚ αναγνωρίζει μόνο απολογιστικά τις τιμολογημένες δαπάνες.
Πολιτικές παρεμβάσεις και γεωπολιτικά «αγκάθια»
Ο Υπουργός Ενέργειας της Ελλάδας, Σταύρος Παπασταύρου, σε δηλώσεις του ξεκαθάρισε πως «η Ελληνική Δημοκρατία δεν εκβιάζει, μιλά θεσμικά», αναγνωρίζοντας ωστόσο την ανάγκη «ξεκαθαρίσματος» στα τεχνικά και οικονομικά ζητήματα.
Παράλληλα, πηγές της κυπριακής κυβέρνησης σημειώνουν ότι το γεωπολιτικό ρίσκο —με τη στάση της Τουρκίας να αποτελεί καθοριστικό παράγοντα— πρέπει να τεθεί επί τάπητος σε κοινή σύσκεψη των πολιτικών ηγεσιών Ελλάδας και Κύπρου με την Κομισιόν.
Το μήνυμα της Ευρώπης: «Ώρα για πράξεις»
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπενθυμίζει ότι το GSI αποτελεί βασικό πυλώνα της στρατηγικής «Energy Highways» που παρουσίασε η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. Στόχος: η ενίσχυση της διασυνδεσιμότητας και η ενεργειακή ανθεκτικότητα της ΕΕ.
«Το έργο αυτό δεν είναι απλώς τεχνικό· είναι στρατηγικό για το μέλλον της Ευρώπης», καταλήγει η ανακοίνωση της Κομισιόν.
