Σε μια ιστορική εξέλιξη που αλλάζει τα δεδομένα στη Μέση Ανατολή, η ισραηλινή κυβέρνηση ενέκρινε την πρώτη φάση της συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός με τη Χαμάς, ανοίγοντας τον δρόμο για τον τερματισμό ενός καταστροφικού πολέμου που μαίνεται στη Λωρίδα της Γάζας τα τελευταία δύο χρόνια. Η συμφωνία, η οποία υπογράφηκε την Πέμπτη στην Αίγυπτο με την καθοριστική παρέμβαση του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, προβλέπει την απελευθέρωση όλων των ομήρων, ζωντανών και νεκρών, εντός 72 ωρών από την έναρξη της κατάπαυσης του πυρός.
Η πρώτη φάση της συμφωνίας προβλέπει την αποχώρηση ισραηλινών δυνάμεων από συγκεκριμένες ζώνες στη Γάζα και την είσοδο αυξημένης ανθρωπιστικής βοήθειας, ενώ σε αντάλλαγμα θα απελευθερωθούν περίπου 2.000 Παλαιστίνιοι κρατούμενοι.
Οι πρώτες αντιδράσεις
Η ανακοίνωση της συμφωνίας προκάλεσε κύμα ανακούφισης και ελπίδας τόσο στο Ισραήλ όσο και στη Γάζα, όπου χιλιάδες πολίτες βγήκαν στους δρόμους για να πανηγυρίσουν το τέλος των εχθροπραξιών.
«Αυτό που έγινε είναι μια ιστορική στιγμή», δήλωσε ο πρόεδρος της Παλαιστινιακής Αρχής Μαχμούντ Αμπάς, εκφράζοντας την επιθυμία του για «ειρήνη, ασφάλεια και σταθερότητα» ανάμεσα στους δύο λαούς. Από την πλευρά του, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου ευχαρίστησε τον πρόεδρο Τραμπ για τον καθοριστικό ρόλο του, χαρακτηρίζοντας τη συμφωνία «σημείο καμπής για την ειρήνη».
Το επόμενο βήμα θα είναι η έναρξη της δεύτερης φάσης του σχεδίου, που προβλέπει τον σταδιακό αφοπλισμό της Χαμάς και την πλήρη απόσυρση των ισραηλινών στρατευμάτων από τη Γάζα, υπό την επίβλεψη διεθνούς επιτροπής ειρήνης. Παρότι οι δυσκολίες παραμένουν, η σημερινή συμφωνία αποτελεί ένα πρώτο, καθοριστικό βήμα προς την ελπίδα για ένα τέλος στη βία και μια νέα αρχή για τη Μέση Ανατολή.
Τα δύσκολα αρχίζουν τώρα
Παρά τον ιστορικό χαρακτήρα της συμφωνίας, οι αναλυτές επισημαίνουν ότι πολλά παραμένουν ασαφή και ότι η επιτυχία θα κριθεί από την εφαρμογή της.
Μεταξύ των πιο κρίσιμων ζητημάτων είναι ο αφοπλισμός της Χαμάς, καθώς το Ισραήλ απαιτεί τον πλήρη τερματισμό της στρατιωτικής της πτέρυγας, κάτι που η οργάνωση απορρίπτει κατηγορηματικά.
Η μεταπολεμική διακυβέρνηση της Γάζας , είναι αλλο ένα ανοικτό ζήτημα, καθώς δεν έχει αποφασιστεί ποιος θα κυβερνά μετά τη Χαμάς. Υπάρχουν σενάρια για μια προσωρινή τεχνοκρατική διοίκηση υπό διεθνή εποπτεία.
Οι Εγγυήσεις ασφαλείας θα αποτελέσουν επίσης αγκάθι στην εφαρμογή της συμφωνίας, καθώς η Χαμάς δηλώνει ότι έχει λάβει «εγγυήσεις από τις ΗΠΑ και τους μεσολαβητές» ότι ο πόλεμος τελείωσε, ωστόσο η νομική ισχύς αυτών των εγγυήσεων δεν είναι σαφής.
Τέλος οι εσωτερικές πολιτικές πιέσεις στο Ισραήλ από μέλη της ακροδεξιάς πτέρυγας της κυβέρνησης που απειλούν με αποχώρηση, αν ο Νετανιάχου προχωρήσει στην εφαρμογή των πιο «παραχωρητικών» σημείων της συμφωνίας θα κρίνει σε μεγάλο βαθμό το μέλλον της συμφωνίας.
