Ο αντιπρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, Τζέι Ντι Βανς, αναμένεται να επισκεφθεί το Ισραήλ τη Δευτέρα, σύμφωνα με ρεπορτάζ του Channel 12, που επιβεβαιώθηκε και από άλλα ισραηλινά μέσα ενημέρωσης. Στόχος της επίσκεψής του είναι να επιβλέψει την πορεία εφαρμογής του σχεδίου Τραμπ για τη Γάζα και να συζητήσει με την ισραηλινή ηγεσία για τα επόμενα βήματα.
Η παρουσία του θα συμπέσει με εκείνη του Αμερικανού απεσταλμένου στη Μέση Ανατολή, Στιβ Γουίτκοφ, με τον οποίο θα συντονίσουν την ολοκλήρωση της πρώτης φάσης και την έναρξη της δεύτερης, που αφορά τον αφοπλισμό της Χαμάς και τις διαβουλεύσεις για τη μεταβατική διοίκηση στη Γάζα.
Η καθυστέρηση στην επιστροφή των σορών ομήρων
Κεντρικό ζήτημα της αμερικανικής αποστολής αποτελεί η καθυστέρηση της Χαμάς να επιστρέψει στο Ισραήλ τις σορούς των 28 νεκρών ομήρων. Μέχρι στιγμής έχουν παραδοθεί οι σοροί δέκα θυμάτων, ενώ η τελευταία, του 75χρονου Ελιάχου Μαργκαλίτ, παραδόθηκε το βράδυ της Παρασκευής.
Η ισραηλινή κυβέρνηση θεωρεί ότι η καθυστέρηση συνιστά παραβίαση της συμφωνίας που τέθηκε σε ισχύ στις 10 Οκτωβρίου, μετά από δύο χρόνια πολέμου. Αντίθετα, η Χαμάς υποστηρίζει πως «ο εντοπισμός των σορών είναι εξαιρετικά δύσκολος λόγω των ισραηλινών βομβαρδισμών», καθώς «πολλές βρίσκονται θαμμένες κάτω από τα ερείπια ή στα κατεστραμμένα τούνελ» της οργάνωσης.
Οι αντιδράσεις στο εσωτερικό του Ισραήλ
Οι οικογένειες των θυμάτων ασκούν έντονη πίεση στην κυβέρνηση Νετανιάχου, κατηγορώντας την για καθυστερήσεις και έλλειψη διαφάνειας στην ενημέρωση για την πορεία της συμφωνίας. Την ίδια στιγμή, η Χαμάς καταγγέλλει το Ισραήλ για παραβιάσεις της εκεχειρίας, κάνοντας λόγο για 28 νεκρούς Παλαιστίνιους από αεροπορικά πλήγματα μετά τη συμφωνία της 10ης Οκτωβρίου.
Ο ισραηλινός στρατός, από την πλευρά του, ανακοίνωσε ότι «εξουδετέρωσε πολλούς τρομοκράτες» στην περιοχή της Χαν Γιούνις, υποστηρίζοντας πως επρόκειτο για μαχητές που πλησίαζαν τις θέσεις του.
Η τουρκική αποστολή αναζήτησης και διάσωσης
Για να συμβάλει στην αναζήτηση των σορών, 81 μέλη της τουρκικής υπηρεσίας αντιμετώπισης καταστροφών (AFAD) βρίσκονται από χθες στην αιγυπτιακή πλευρά των συνόρων με τη Γάζα, έτοιμα να εισέλθουν για επιχειρήσεις αναζήτησης και διάσωσης.
Η Πολιτική Προστασία της Γάζας ανακοίνωσε ότι μετά την εκεχειρία έχουν εντοπιστεί πάνω από 280 πτώματα, ενώ εκτιμάται ότι περισσότερα από 10.000 σώματα παραμένουν θαμμένα κάτω από τα ερείπια.
Περιορισμένη πρόσβαση και ανθρωπιστική κρίση
Η πρόσβαση στη Λωρίδα της Γάζας παραμένει εξαιρετικά περιορισμένη, καθώς το Ισραήλ ελέγχει όλα τα σημεία εισόδου. Η εκεχειρία προβλέπει την επαναλειτουργία του συνοριακού περάσματος της Ράφα, το οποίο συνδέει τη Γάζα με την Αίγυπτο.
Ο συντονιστής ανθρωπιστικών υποθέσεων του ΟΗΕ, Τομ Φλέτσερ, εισήλθε στη Γάζα και επισκέφθηκε αρτοποιείο που πλέον έχει πρόσβαση σε καύσιμα και αλεύρι, παράγοντας έως 300.000 ψωμιά ημερησίως.
Το Παγκόσμιο Επισιτιστικό Πρόγραμμα (WFP) προειδοποιεί ότι η κατάσταση εξακολουθεί να είναι οριακή, ζητώντας την πλήρη επαναλειτουργία όλων των συνοριακών περασμάτων ώστε να φτάσουν τρόφιμα και ανθρωπιστική βοήθεια στον πληθυσμό.
Η β’ φάση του σχεδίου Τραμπ
Η επόμενη φάση του σχεδίου, την οποία ο Βανς καλείται να επιβλέψει, προβλέπει τη δημιουργία μεταβατικής διοίκησης στη Γάζα με τη συμμετοχή αραβικών χωρών και διεθνών οργανισμών, καθώς και την πλήρη αποστρατιωτικοποίηση της Χαμάς.
Η Ουάσιγκτον επιδιώκει να διασφαλίσει τη σταθερότητα στην περιοχή, αποτρέποντας νέα ανάφλεξη, ενώ η αμερικανική ηγεσία θέλει να παρουσιάσει τη μετάβαση αυτή ως το πρώτο χειροπιαστό αποτέλεσμα της “Συμφωνίας της Γάζας” που φέρει την υπογραφή Τραμπ.
