Σε μια εικόνα που συγκλονίζει τη Γαλλία, ο Νικολά Σαρκοζί οδηγείται σήμερα στη φυλακή Σαντέ του Παρισιού, αρχίζοντας την εκτέλεση της ποινής του. Ο 70χρονος πρώην πρόεδρος, ο οποίος είχε διατελέσει αρχηγός του γαλλικού κράτους την περίοδο 2007–2012, καταδικάστηκε τον περασμένο Σεπτέμβριο για εμπλοκή σε εγκληματική συνωμοσία που σχετιζόταν με τη χρηματοδότηση της προεκλογικής του εκστρατείας το 2007 από το καθεστώς του Μουαμάρ Καντάφι.
Η είδηση της φυλάκισής του σηματοδοτεί μια ιστορική στιγμή: ποτέ ξανά στη σύγχρονη ιστορία της Γαλλικής Δημοκρατίας –ούτε καν στην Ευρωπαϊκή Ένωση– δεν έχει οδηγηθεί πρώην αρχηγός κράτους σε κελί.
Ο Σαρκοζί πέρασε την τελευταία του ημέρα ελευθερίας αποχαιρετώντας φίλους και συνεργάτες, ενώ σύμφωνα με πληροφορίες, ο πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν τον δέχθηκε στο Μέγαρο των Ηλυσίων, εκφράζοντας “ανθρώπινη κατανόηση” για τη δύσκολη στιγμή.
Η υπόθεση και η καταδίκη
Το Ποινικό Δικαστήριο του Παρισιού έκρινε πως ο Σαρκοζί “επέτρεψε” στους στενούς του συνεργάτες να ζητήσουν οικονομική ενίσχυση από τη Λιβύη για να χρηματοδοτήσουν την καμπάνια του, αν και δεν αποδείχθηκε ότι τα κεφάλαια μεταφέρθηκαν ποτέ. Παρ’ όλα αυτά, το δικαστήριο θεώρησε πως υπήρξε πρόθεση και ενεργός συμμετοχή σε συνωμοσία για διαφθορά.
Ο εισαγγελέας είχε ζητήσει επταετή κάθειρξη, κάνοντας λόγο για “Φαουστική συμφωνία με έναν από τους πιο ανυπόληπτους δικτάτορες των τελευταίων δεκαετιών”. Το δικαστήριο τελικά του επέβαλε ποινή πέντε ετών, εκ των οποίων μέρος μπορεί να ανασταλεί.
Ο Σαρκοζί, επιμένοντας στην αθωότητά του, δήλωσε πως “δεν υπάρχει ούτε ένα λιβυκό σεντ” που να αποδεικνύει τις κατηγορίες. Οι δικηγόροι του έχουν ήδη ανακοινώσει ότι θα ασκήσουν έφεση, ενώ ο ίδιος αποκλείει το ενδεχόμενο να ζητήσει προεδρική χάρη.
Η επόμενη ημέρα στη φυλακή La Santé
Η φυλακή La Santé, μοναδική εντός των ορίων της γαλλικής πρωτεύουσας, είναι ένα σωφρονιστικό ίδρυμα με μακρά ιστορία. Χτισμένη το 1867 και ανακαινισμένη πλήρως το 2019, διαθέτει ειδική “πτέρυγα VIP” για κρατουμένους υψηλού προφίλ – πολιτικούς, πρώην αστυνομικούς ή άτομα των οποίων η ασφάλεια δεν μπορεί να διασφαλιστεί ανάμεσα στον γενικό πληθυσμό.
Εκεί αναμένεται να κρατηθεί και ο Νικολά Σαρκοζί, σε κελί περίπου εννέα τετραγωνικών μέτρων, εξοπλισμένο με ντους, τουαλέτα, μικρή κουζίνα, τηλεόραση και τηλεφωνική γραμμή προς προκαθορισμένους αριθμούς. Η παραμονή του, ωστόσο, κάθε άλλο παρά “άνετη” θεωρείται. Πρώην κρατούμενοι μιλούν για αϋπνίες από φωνές και θόρυβο τη νύχτα, παρά τις σύγχρονες συνθήκες διαβίωσης.
Οι διαβόητοι προηγούμενοι
Η La Santé έχει φιλοξενήσει ορισμένες από τις πιο γνωστές μορφές του γαλλικού εγκληματικού και πολιτικού παρελθόντος: τον διαβόητο τρομοκράτη “Κάρλος ο Τσακάλ”, τον ληστή Ζακ Μεσρίν, τον Άλφρεντ Ντρέιφους –θύμα αντισημιτικής συνωμοσίας τον 19ο αιώνα– και τον Αλεξάντρ Μπενάλα, πρώην σωματοφύλακα του Μακρόν. Ακόμη και ο δικτάτορας του Παναμά, Μανουέλ Νοριέγκα, εξέτισε μέρος της ποινής του εκεί.
“Αν θέλουν να κοιμηθώ στη φυλακή, θα κοιμηθώ – αλλά με το κεφάλι ψηλά”
Με φωνή φορτισμένη από θυμό, ο Σαρκοζί δήλωσε μετά την απόφαση ότι θα σεβαστεί το δικαστήριο αλλά δεν αποδέχεται την ετυμηγορία του. “Είμαι αθώος. Αυτή η αδικία είναι σκάνδαλο”, είπε, έχοντας στο πλευρό του τη σύζυγό του, Κάρλα Μπρουνί.
Σύμφωνα με γαλλικά μέσα, ο πρώην πρόεδρος θα παραμείνει υπό αυστηρή επιτήρηση, καθώς οι σωφρονιστικές αρχές ανησυχούν για πιθανές προκλήσεις ή επιθέσεις από άλλους κρατούμενους. “Ξέρεις πότε μπαίνεις, δεν ξέρεις πότε θα βγεις”, είχε πει χαρακτηριστικά ο πρώην δήμαρχος Πάτρικ Μπαλκανί, ο οποίος πέρασε επίσης από τη La Santé.
Για τον Νικολά Σαρκοζί, η πρώτη νύχτα πίσω από τα σίδερα ίσως αποδειχθεί η πιο μακριά της ζωής του — όχι μόνο για όσα αφήνει πίσω, αλλά και για όσα η ιστορία της Γαλλίας δεν θα ξεχάσει ποτέ.