Οι πρόσφατες αναφορές για επικείμενη σύνοδο κορυφής μεταξύ Ηνωμένων Πολιτειών και Ρωσίας φαίνεται πως ήταν υπερβολικές, σχολιάζει το BBC. Αν και ο Ντόναλντ Τραμπ είχε δηλώσει πως σχεδίαζε να συναντηθεί με τον Βλαντιμίρ Πούτιν στη Βουδαπέστη «εντός περίπου δύο εβδομάδων», τελικά η συνάντηση αναβλήθηκε επ’ αόριστον, ενώ και η προγραμματισμένη διπλωματική συνάντηση υψηλού επιπέδου ματαιώθηκε.
Ο Αμερικανός πρόεδρος ξεκαθάρισε στους δημοσιογράφους στον Λευκό Οίκο ότι δεν σκοπεύει να προχωρήσει με μια συνάντηση απλώς για να γίνει: «Δεν θέλω μια χαμένη συνάντηση. Δεν θέλω να χάνω χρόνο», είπε χαρακτηριστικά.
Από τη Γάζα στην Ουκρανία: Διαφορετικές εξισώσεις
Η πρόθεση του Τραμπ να μεσολαβήσει για την επίλυση της κρίσης στην Ουκρανία ήρθε στον απόηχο της συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός και απελευθέρωσης ομήρων που διαμεσολάβησε στη Γάζα. Από την Αίγυπτο, όπου και γιόρτασε τη συμφωνία, έδωσε νέο μήνυμα στον επικεφαλής διαπραγματευτή του, Στιβ Γουίτκοφ: «Πρέπει να κάνουμε τη Ρωσία να σταματήσει».
Ωστόσο, όπως επισημαίνει το BBC, το διπλωματικό υπόβαθρο που επέτρεψε την επιτυχία στη Γάζα δεν μπορεί να μεταφερθεί στην Ουκρανία, όπου ο πόλεμος συνεχίζεται ανελέητα για τέταρτο συνεχόμενο έτος.
Η επιρροή του Τραμπ στη Μέση Ανατολή
Το κλειδί για τη συμφωνία στη Γάζα, σύμφωνα με τον Γουίτκοφ, ήταν η επιθετική στάση του Ισραήλ απέναντι στους διαπραγματευτές της Χαμάς στο Κατάρ — ενέργεια που εξόργισε τις αραβικές χώρες και επέτρεψε στον Τραμπ να ασκήσει πίεση στον Ισραηλινό πρωθυπουργό, Μπέντζαμιν Νετανιάχου.
Η μακροχρόνια φιλοϊσραηλινή στάση του Τραμπ ενίσχυσε τη διπλωματική του βαρύτητα. Από τη μεταφορά της αμερικανικής πρεσβείας στην Ιερουσαλήμ μέχρι τη στήριξη των εποικισμών και την πρόσφατη υποστήριξή του στην ισραηλινή εκστρατεία κατά του Ιράν, έχει κερδίσει ισχυρή επιρροή — ακόμη και μεγαλύτερη απ’ αυτή του Νετανιάχου στο εσωτερικό του Ισραήλ, σύμφωνα με αναλυτές.
Παράλληλα, οι στενές σχέσεις του με σημαντικούς πολιτικούς και επιχειρηματικούς παράγοντες στον αραβικό κόσμο ενίσχυσαν τη διαπραγματευτική του ισχύ.
Περιορισμένα περιθώρια στην Ουκρανία
Στην περίπτωση της Ουκρανίας, όμως, η επιρροή του Τραμπ είναι σαφώς πιο περιορισμένη. Παρά τις πιέσεις προς τον Πούτιν και τον Ζελένσκι τους τελευταίους μήνες, τα αποτελέσματα είναι πενιχρά, ιδίως έναντι της Μόσχας.
Ο Τραμπ έχει απειλήσει με νέες κυρώσεις κατά των ρωσικών ενεργειακών εξαγωγών και με την αποστολή προηγμένων όπλων στην Ουκρανία. Όμως, αναγνωρίζει ότι τέτοιες κινήσεις ενδέχεται να προκαλέσουν αναταράξεις στην παγκόσμια οικονομία και να οδηγήσουν σε νέα κλιμάκωση.
Παράλληλα, έχει επικρίνει δημόσια τον Ζελένσκι, έχει περιορίσει προσωρινά τη ροή πληροφοριών προς το Κίεβο και ανέστειλε παραδόσεις όπλων. Στη συνέχεια, υπαναχώρησε, μετά από πιέσεις Ευρωπαίων συμμάχων που προειδοποίησαν για τις επιπτώσεις ενδεχόμενης ουκρανικής κατάρρευσης στην περιφερειακή σταθερότητα.
Η διπλωματική «σκακιέρα» με τον Πούτιν
Όπως σημειώνει το BBC, ο Τραμπ έχει επανειλημμένα προβάλλει τη φήμη του ως μάστερ των συμφωνιών, ωστόσο οι επαφές του με Πούτιν και Ζελένσκι δεν έχουν αποφέρει ουσιαστικά αποτελέσματα.
Υπάρχει μάλιστα η εκτίμηση ότι ο Πούτιν εκμεταλλεύεται την προσήλωση του Τραμπ στις προσωπικές διαπραγματεύσεις. Τον Ιούλιο, ο Ρώσος πρόεδρος φάνηκε πρόθυμος να συμμετάσχει σε σύνοδο στην Αλάσκα, την ώρα που το Κογκρέσο προετοίμαζε κυρώσεις κατά της Ρωσίας – κυρώσεις που τελικά «πάγωσαν».
Πρόσφατα, με φόντο τις σκέψεις του Λευκού Οίκου για αποστολή πυραύλων Tomahawk στην Ουκρανία, ο Πούτιν τηλεφώνησε στον Τραμπ, ο οποίος αντέδρασε ανακοινώνοντας αιφνιδιαστικά τη σύνοδο της Βουδαπέστης — που όμως τελικά δεν θα πραγματοποιηθεί.
Ο Ζελένσκι επισκέφθηκε τον Λευκό Οίκο την επόμενη ημέρα και αποχώρησε χωρίς συγκεκριμένες δεσμεύσεις, σε ένα κλίμα που φέρεται να ήταν τεταμένο.
Από τις «ώρες ειρήνης» στην πολιτική πραγματικότητα
Στην προεκλογική του εκστρατεία, ο Τραμπ είχε υποσχεθεί ότι θα μπορούσε να τερματίσει τον πόλεμο στην Ουκρανία «μέσα σε 24 ώρες». Πλέον, έχει αναγνωρίσει ότι η υπόσχεση αυτή ήταν υπεραισιόδοξη.
Όπως σχολιάζει το BBC, αυτή η μεταστροφή αποτελεί μια σπάνια παραδοχή για τα όρια της προεδρικής εξουσίας — αλλά και για τη δυσκολία διαπραγμάτευσης όταν καμία πλευρά δεν είναι έτοιμη να υποχωρήσει στρατιωτικά ή πολιτικά.
