Σαρωτική ήταν η επικράτηση του Τουφάν Ερχιουρµάν στις «προεδρικές εκλογές» στα Κατεχόµενα της Κύπρου, όπου κατάφερε να υπερισχύσει του απερχόµενου «προέδρου» και εκλεκτού της Αγκυρας, Ερσίν Τατάρ. Ο Ερχιουρµάν συγκέντρωσε ποσοστό 62,70% (87.137 ψήφους), έναντι 35,81% του Τατάρ (49.714 ψήφους), καταγράφοντας µια καθαρή πολιτική νίκη απέναντι στη γραµµή που εξέφραζε η τουρκική κυβέρνηση στην κατεχόµενη Βόρεια Κύπρο. Η εκλογή του έγινε δεκτή από µερίδα της τουρκοκυπριακής κοινότητας ως αλλαγή πολιτικού ύφους, καθώς ο νέος «πρόεδρος» του ψευδοκράτους προβάλλει ένα ηπιότερο και περισσότερο θεσµικό πολιτικό προφίλ από τον προκάτοχό του.
Στις πρώτες του δηλώσεις µετά την εκλογή του, ο Ερχιουρµάν υποστήριξε πως «ο διάλογος είναι ο µόνος δρόµος για να υπάρξει µέλλον στο νησί», τονίζοντας ότι για τον ίδιο «λύση υπάρχει µόνο µε αµοιβαίο σεβασµό και πολιτική ισότητα». Σε αντίθεση µε τον Τατάρ, ο οποίος είχε υιοθετήσει πλήρως το αφήγηµα της Τουρκίας για λύση δύο κρατών, ο Ερχιουρµάν επαναφέρει τη γραµµή της ∆ιζωνικής ∆ικοινοτικής Οµοσπονδίας, στο πλαίσιο των αποφάσεων του ΟΗΕ. Χωρίς να δηµιουργεί υπερβολικές προσδοκίες, εµφανίζεται διαλλακτικότερος, αλλά όχι διατεθειµένος να αποµακρυνθεί από τις πάγιες τουρκοκυπριακές θέσεις.
Η πορεία προς την πολιτική
Ο Τουφάν Ερχιουρµάν γεννήθηκε το 1970 στη Λευκωσία. Προερχόµενος από οικογένεια της µεσαίας τάξης, ακολούθησε ακαδηµαϊκή πορεία προτού εισέλθει στην πολιτική. Σπούδασε Νοµικά στο Πανεπιστήµιο Αγκυρας και συνέχισε µε µεταπτυχιακές σπουδές στο ∆ιοικητικό ∆ίκαιο. Κατά τη διάρκεια των σπουδών του υπήρξε ενεργός σε ακαδηµαϊκούς κύκλους και νοµικούς συλλόγους, ενώ εργάστηκε παράλληλα σε νοµικά γραφεία, αποκτώντας εµπειρία στο ∆ιοικητικό ∆ίκαιο. Επέστρεψε στα Κατεχόµενα, όπου ξεκίνησε να διδάσκει ως πανεπιστηµιακός στο Ανατολικό Μεσογειακό Πανεπιστήµιο και σε άλλα ιδρύµατα. Ο ίδιος έχει αναφέρει σε παλαιότερη συνέντευξή του ότι µεγάλωσε σε περιβάλλον όπου «η µόρφωση θεωρούνταν ο µόνος δρόµος για κοινωνική πρόοδο».
Για χρόνια ασχολήθηκε µε ζητήµατα δηµόσιας διοίκησης, ανθρώπινων δικαιωµάτων και Συνταγµατικού ∆ικαίου. Συµµετείχε στην επιτροπή που προετοίµασε το νοµικό πλαίσιο για τον «Συνήγορο του Πολίτη» στα Κατεχόµενα και υπήρξε ενεργό µέλος του νοµικού επιτελείου της τουρκοκυπριακής πλευράς στις διαπραγµατεύσεις για το Κυπριακό. Η φήµη του ως νοµικού µε τεκµηριωµένο λόγο και ήπιους τόνους τον έκανε σταδιακά µια αξιοπρόσεκτη προσωπικότητα στη δηµόσια ζωή.
Το 2013 εκλέχθηκε «βουλευτής» µε το Ρεπουµπλικανικό Τουρκικό Κόµµα (CTP), ένα από τα µεγαλύτερα κόµµατα στα Κατεχόµενα, µε κεντροαριστερή ταυτότητα. ∆εν άργησε να αναδειχθεί σε ηγετική φυσιογνωµία και το 2016 ανέλαβε επικεφαλής του κόµµατος. ∆ύο χρόνια αργότερα, το 2018, σχηµάτισε κυβέρνηση συνεργασίας και ορκίστηκε «πρωθυπουργός» του ψευδοκράτους, θέση στην οποία παρέµεινε µέχρι το 2019.
Η πολιτική του πορεία χαρακτηρίζεται από µετριοπάθεια, χαµηλούς τόνους και έµφαση στον θεσµικό λόγο. Ο ίδιος σπάνια χρησιµοποιεί επιθετική ρητορική και αποφεύγει τις απευθείας συγκρούσεις. Ωστόσο, αυτή η στάση του έχει δεχθεί και κριτική από τµήµα της τουρκοκυπριακής κοινωνίας, που τον θεωρεί «άτολµο» ή υπερβολικά «διαλλακτικό». Από την άλλη, οι υποστηρικτές του τον παρουσιάζουν ως πολιτικό που επιλέγει τον διάλογο, αντί της έντασης.
Το σίγουρο, πάντως, είναι ότι η σχέση του µε την Τουρκία είναι ένα ζήτηµα που θα κληθεί να διαχειριστεί. Αν και δεν είναι τόσο στενά ευθυγραµµισµένος µε την Αγκυρα όσο ο Τατάρ, γνωρίζει ότι, χωρίς τη στήριξη της Τουρκίας, καµία κυβέρνηση στα Κατεχόµενα δεν µπορεί να επιβιώσει πολιτικά ή οικονοµικά.
Η γυναίκα δίπλα του
Σηµαντική παρουσία στη ζωή και τη δηµόσια εικόνα τού Τουφάν Ερχιουρµάν έχει η σύζυγός του, Νίλντεν Μπεκτάς Ερχιουρµαν. Γεννηµένη το 1979 στη Λευκωσία, σπούδασε Περιβαλλοντική Μηχανική στην Τουρκία και από το 2005 διατηρεί δικό της γραφείο περιβαλλοντικής συµβουλευτικής. Εχει αναλάβει δεκάδες έργα βιώσιµης ανάπτυξης στα Κατεχόµενα και στο εξωτερικό, ειδικευόµενη στις µελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων, στη διαχείριση αποβλήτων και στην προστασία φυσικών πόρων.
Είναι µέλος της ηγεσίας του λεγόµενου «επιµελητηρίου» Μηχανικών Περιβάλλοντος του ψευδοκράτους και συνεργάζεται στενά µε διάφορους φορείς για ζητήµατα περιβαλλοντικής πολιτικής. Κατά την προεκλογική εκστρατεία του συζύγου της είχε ενεργό παρουσία, συνοδεύοντάς τον σε περιοδείες και δηµόσιες εµφανίσεις. Τα τουρκοκυπριακά µέσα ενηµέρωσης τη χαρακτήρισαν «σιωπηρή δύναµη», επισηµαίνοντας τον ρόλο της ως επαγγελµατικό και ηθικό στήριγµα του Ερχιουρµάν. Η παρουσία της ενισχύει την εικόνα ενός «σύγχρονου ζευγαριού» στα Κατεχόµενα, µε ευρωπαϊκό προσανατολισµό και δηµόσια δράση πέρα από την πολιτική σφαίρα.
Η εκλογή του Τουφάν Ερχιουρµάν σηµατοδοτεί αλλαγή σελίδας για το ψευδοκράτος, όχι όµως απαραίτητα αλλαγή στρατηγικής. Η πολιτική του κουλτούρα είναι διαφορετική, πιο θεσµική και λιγότερο συγκρουσιακή, αλλά οι επόµενοι µήνες θα δείξουν αν µπορεί πραγµατικά να µεταβάλει τις σταθερές του Κυπριακού ή αν θα παραµείνει ένας προσεκτικός διαχειριστής της υφιστάµενης πορείας.
Της Χρύσας Παλιεράκη
Κυριακάτικη Απογευματινή
