Τα πρόσωπα-κλειδιά που διαµορφώνουν την επόµενη µέρα

Η εκεχειρία στη Γάζα, το «ρήγµα» για τη ∆υτική Οχθη, το προσωπικό ενδιαφέρον των κρίσιµων παραγόντων εκ µέρους των ΗΠΑ και του Τραµπ και η Τουρκία
10:24 - 28 Οκτωβρίου 2025
ΒΑΝΣ ΝΕΤΑΝΙΑΧΟΥ
 Ο ΑΜΕΡΙΚΑΝΟΣ ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ, ΤΖΕΪ ΝΤΙ ΒΑΝΣ (ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΑΠΟ ΔΕΞΙΑ), ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΕΙ ΤΟΝ ΜΠΕΝΙΑΜΙΝ ΝΕΤΑΝΙΑΧΟΥ (ΔΕΞΙΑ) ΣΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗΣ ΤΟΥΣ ΣΤΗΝ ΙΕΡΟΥΣΑΛΗΜ

Την παρουσία των ΗΠΑ στο Ισραήλ και την «επόµενη µέρα» µετά την κατάπαυση του πυρός στη Γάζα θέλησαν να επαναβεβαιώσουν κορυφαίοι Αµερικανοί
αξιωµατούχοι, και ειδικότερα οι δύο που «έτρεξαν» τις διεργασίες για να υπάρξει η συµφωνία (Στιβ Γουίτκοφ και Τζάρεντ Κούσνερ), ο ΥΠ.ΕΞ., Μάρκο Ρούµπιο, και ο αντιπρόεδρος, Τζέι Ντι Βανς. Το µήνυµα ιδίως στον Νετανιάχου, για τον οποίον υπήρχαν αναφορές στα αµερικανικά

Μέσα, µετά το «θρίλερ» για το κατά πόσον «κρατά» η εκεχειρία το προηγούµενο Σαββατοκύριακο (µολονότι τυπικά δεν επισηµαίνεται κάτι τέτοιο), ήταν σαφές: Οι Ηνωµένες Πολιτείες στηρίζουν πολλά στην «εταιρική» (όπως χαρακτηρίστηκε από τον Βανς) σχέση που θέλουν να έχουν µε το Ισραήλ, αλλά και να γίνουν συζητήσεις για τα επόµενα στάδια, µε κυριότερο τον αφοπλισµό της «Χαµάς», για τον οποίο αναγνωρίζονται οι δυσκολίες, ωστόσο διαθέτει δεσπόζοντα ρόλο σε σχέση µε την επόµενη µέρα στη Γάζα.

Και αν ως προς τον θύλακα δεν φαίνεται να υπάρχουν διαφοροποιήσεις, αυτές µοιάζουν να ανακύπτουν όσον αφορά την προσάρτηση της ∆υτικής Οχθης, µε την εισήγηση στην Κνεσέτ δύο νοµοσχεδίων από ακροδεξιούς βουλευτές της αντιπολίτευσης να προκαλεί την αντίδραση τόσο του Βανς, κατά την αναχώρησή του από το Ισραήλ, που έκανε λόγο για «πολύ ηλίθια απόφαση», όσο και του Τραµπ: Ο Αµερικανός πρόεδρος, δίνοντας συνέντευξη στο περιοδικό «Time»
στις 15 Οκτωβρίου (πριν από τις εν λόγω εξελίξεις, αλλά δηµοσιεύτηκε την Πέµπτη 23/10), τόνισε ότι η προσάρτηση της ∆υτικής Οχθης «δεν θα συµβεί»,
επειδή «έδωσε τον λόγο του στις αραβικές χώρες». «Και δεν µπορείς να το κάνεις αυτό τώρα. Είχαµε µεγάλη υποστήριξη από τους Αραβες. Το Ισραήλ θα χάσει
όλη την υποστήριξη των Ηνωµένων Πολιτειών, αν συµβεί αυτό», τόνισε χαρακτηριστικά, µε τον Νετανιάχου, από την πλευρά του, να χαρακτηρίζει τα εν λόγω
νοµοσχέδια «πολιτική πρόκληση» που «είναι απίθανο να οδηγήσει κάπου».

Αλλωστε, δεν πρέπει να λησµονείται το γεγονός ότι το πιο σηµαντικό ζητούµενο είναι η επέκταση των «Συµφωνιών του Αβραάµ» και, κυρίως, η ένταξη της Σαουδικής Αραβίας σε αυτές: «Ελπίζω να δω τη Σαουδική Αραβία να εντάσσεται, όπως και άλλοι. Θεωρώ ότι, όταν ενταχθεί η Σαουδική Αραβία, όλοι θα ακολουθήσουν», είπε την Παρασκευή (17/10) στο Fox ο Τραµπ, ενώ στο «Time» εξέφρασε την πεποίθηση πως το Ριάντ και το Τελ Αβίβ θα εξοµαλύνουν τη σχέση τους µέχρι το τέλος του χρόνου.

Ενδιαφέρον και συµφέρον

Οι ΗΠΑ δεδοµένα έχουν µείζονος σηµασίας γεωστρατηγικά συµφέροντα, ωστόσο αντίστοιχα, πιο προσωπικά, συµφέροντα που εξυπηρετούνται και από τον ρόλο-
«κλειδί» που έχουν αναλάβει για τη Γάζα και τη χάραξη της νέας σελίδας στη Μέση Ανατολή, έχουν και οι δύο πιο κρίσιµοι παράγοντες για να συναφθεί η εκεχειρία. Ο λόγος για τον γαµπρό του Τραµπ, Τζάρεντ Κούσνερ, και τον ειδικό απεσταλµένο του, Στίβεν Γουίτκοφ.

Ο Τζάρεντ Κούσνερ διατηρεί εκτεταµένες επιχειρηµατικές δραστηριότητες στη Μέση Ανατολή, µε το ιδιωτικό επενδυτικό fund του, Affinity Partners, να χρηµατοδοτείται σχεδόν εξ ολοκλήρου από υπερπόντιους επενδυτές, έχοντας λάβει χρήµατα από κρατικά ταµεία της Σαουδικής Αραβίας, του Κατάρ και των Ηνωµένων Αραβικών Εµιράτων. Με τη δραστηριότητά του να εστιάζει στα κτηµατοµεσιτικά, φαίνεται πως άντλησε από εκεί και τον τρόπο του στη διπλωµατία, που συχνά χαρακτηρίζει η λογική να κλειστεί πρώτα η συµφωνία και αργότερα να υπάρχει εµβάθυνση σε λεπτοµέρειες. Ο Κούσνερ ανέλαβε ενεργό ρόλο στη συµφωνία για την κατάπαυση του πυρός στη Γάζα, µην έχοντας επίσηµο θεσµικό ρόλο στον Λευκό Οίκο, κάτι, βέβαια, που σηµαίνει ότι δεν υπόκειται σε ελέγχους, όπως ένας κυβερνητικός υπάλληλος.

Για τον Στίβεν Γουίτκοφ κατατέθηκε αίτηµα την Τετάρτη (22/10) από 8 ∆ηµοκρατικούς γερουσιαστές να δοθούν εξηγήσεις για το αν έχει προχωρήσει σε αποεπένδυση από την εταιρεία κρυπτονοµισµάτων του, World Liberty Financial, για την οποία αναφέρεται και συνεργασίαεπένδυση 2 δισ. δολαρίων µε τον σεΐχη Tahnoon bin Zayed Al Nahyan, υψηλόβαθµο στέλεχος της κυβέρνησης στα Ηνωµένα Αραβικά Εµιράτα, ενώ είχε αναλάβει τα διπλωµατικά του καθήκοντα. Παράλληλα, υπήρχε και το δηµοσίευµα των «New York Times» στα τέλη Σεπτεµβρίου, που ανέφερε ότι ο Αλεξ Γουίτκοφ, γιος του µεσολαβητή του Αµερικανού προέδρου, προσπάθησε να συγκεντρώσει δισεκατοµµύρια για επενδύσεις από το Κατάρ. Στόχος του ήταν να προωθήσει ένα προγραµµατισµένο επενδυτικό σχέδιο
στην Qatar Investment Authority, µε επίκεντρο ακίνητα στις ΗΠΑ, καθώς επισηµαίνεται ότι ο Αλεξ Γουίτκοφ αντικατέστησε τον πατέρα του στη διοίκηση της Witkoff Group, της οικογενειακής εταιρείας ανάπτυξης ακινήτων.

Αγκυρα και Ντόχα

Από την ευρύτερη «σκακιέρα», τέλος, δεν πρέπει να αποκλείεται η Τουρκία. Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ταξίδεψε αυτήν την εβδοµάδα στο Κατάρ (µεταξύ άλλων και για την αγορά 24 µεταχειρισµένων µαχητικών Eurofighter), µε τον επικεφαλής της MIT, Ιµπραήµ Καλίν, και τον ΥΠ.ΕΞ., Χακάν Φιντάν, να συναντώνται την Τρίτη στην Ντόχα µε αξιωµατούχους της «Χαµάς». Αγκυρα και Ντόχα µοιάζουν να έχουν αναλάβει ενεργό ρόλο για τα επόµενα στάδια του σχεδίου για τη Γάζα, κόντρα στην ισραηλινή οπτική, που «ανάβει κόκκινο» σε πιθανή παρουσία µελών των ενόπλων δυνάµεων της Τουρκίας στην πολυεθνική δύναµη ISF, που, µεταξύ άλλων, θα αναλάβει κρίσιµο ρόλο σε σχέση µε τον αφοπλισµό της «Χαµάς». Σηµειώνεται πως οι ΗΠΑ δεν βλέπουν και ιδιαίτερα αρνητικά πιθανή παρουσία της Τουρκίας στη Γάζα, µε την Αγκυρα, άλλωστε, να έχει και σχετική «πείρα». Ετσι, το Κοινοβούλιο της γείτονος ψήφισε την Τρίτη νοµοσχέδιο για την παράταση της αποστολής στρατευµάτων στη Συρία και στο Ιράκ για ακόµα τρία χρόνια, καθώς και για την παράταση της συµµετοχής της Αγκυρας στην ειρηνευτική δύναµη του ΟΗΕ στον Λίβανο, UNIFIL, για άλλα δύο χρόνια.

Κυριακάτικη Απογευματινή