Το Ολλανδικό Εκλογικό Συμβούλιο ανακήρυξε τον Ρομπ Γέτεν νικητή των βουλευτικών εκλογών που διεξήχθησαν την περασμένη εβδομάδα, ανοίγοντας τον δρόμο για τον νεότερο πρωθυπουργό στην ιστορία της χώρας. Ο 38χρονος κεντρώος πολιτικός κέρδισε με διαφορά μόλις 29.668 ψήφων από τον ηγέτη της ακροδεξιάς Γκερτ Βίλντερς, σε μια ψηφοφορία που θεωρείται δείκτης της ανόδου της ακροδεξιάς στην Ευρώπη.
Το κεντρώο κόμμα D66 του Γέτεν εξασφάλισε 26 έδρες, τον μικρότερο αριθμό εδρών που έχει καταγραφεί ποτέ για νικητή των ολλανδικών εκλογών, ενώ το ακροδεξιό PWW του Βίλντερς επίσης 26 έδρες. Συνολικά, 15 κόμματα θα εκπροσωπούνται στο Κοινοβούλιο των 150 μελών.
Σύνθετος σχηματισμός κυβέρνησης
Στο ολλανδικό πολιτικό σύστημα, κανένα κόμμα δεν διαθέτει πλειοψηφία, καθιστώντας αναγκαίες τις διαπραγματεύσεις για συνασπισμούς. Ο Γέτεν προτιμά έναν τετρακομματικό συνασπισμό με το CDA (18 έδρες), το VVD (22 έδρες) και τους Πράσινους/Εργατικό Κόμμα (20 έδρες), που θα του έδινε πλειοψηφία 86 εδρών.
Ωστόσο, η ηγέτης του VVD, Ντιλάν Γεσιλγκιόζ, αποκλείει συνεργασία με τους Πράσινους/Εργατικούς, προτιμώντας ένα δεξιό σχήμα με το CDA, το JA21 και το D66, που θα έδινε ακριβώς 75 έδρες – ενδεχομένως ασταθές. Μειοψηφικός συνασπισμός θεωρείται πιθανός αλλά όχι προτιμητέος από τον Γέτεν.
Για την επίλυση αυτών των διαφορών, ο Γέτεν όρισε τον Γάουτερ Κούλμες, διευθυντή της NS, να διερευνήσει ποια κόμματα είναι έτοιμα να συνεργαστούν και να αναφέρει πρόοδο την Τρίτη.
Αντιδράσεις και εμπιστοσύνη στις εκλογές
Ο Βίλντερς αναγνώρισε την ήττα του, συγχαίροντας τον Γέτεν, αλλά δημοσίευσε αβάσιμους ισχυρισμούς για εκλογικές παρατυπίες. Το Εκλογικό Συμβούλιο, ωστόσο, δήλωσε ότι δεν διαπιστώθηκε καμία παρατυπία που να θέτει σε αμφισβήτηση την αξιοπιστία των εκλογών. Ο αριθμός λαθών κατά την καταμέτρηση μειώθηκε σε περίπου 8.000, από 14.000 το 2021.
Όλα τα παραδοσιακά κόμματα έχουν αποκλείσει συνεργασία με τον Βίλντερς, παρά την πρότασή του να συμμετάσχει στον συνασπισμό. Οι πρόωρες εκλογές προκλήθηκαν από την αποχώρηση του PVV από την κυβέρνηση λόγω καθυστέρησης στην εφαρμογή αυστηρότερης μεταναστευτικής πολιτικής.
