Στο περιθώριο της Συνόδου G20 στη Νότια Αφρική, οι ηγέτες της Γαλλίας, Γερμανίας και Ηνωμένου Βασιλείου πραγματοποίησαν κρίσιμη τριμερή για να συζητήσουν το αμερικανικό σχέδιο ειρήνευσης στην Ουκρανία. Η συνάντηση των Εμανουέλ Μακρόν, Φρίντριχ Μερτς και Κιρ Στάρμερ πραγματοποιήθηκε γύρω στις 13:15 ώρα Ελλάδας, πριν από ευρύτερη συνεδρίαση με άλλους Ευρωπαίους ηγέτες.
Παράλληλα, πηγές ανέφεραν ότι οι χώρες της Ε3, μαζί με την πρόεδρο της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Αντόνιο Κόστα, καθώς και την Ιαπωνία και τον Καναδά, θα συζητήσουν το αμερικανικό σχέδιο κατά τις επόμενες ημέρες.
Δέσμευση για συμμετοχή και ασφάλεια της Ουκρανίας
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες τόνισαν την ανάγκη κάθε διαδικασίας διευθέτησης να περιλαμβάνει την Ουκρανία, να λαμβάνει υπόψη τα θεμελιώδη συμφέροντά της και να συνοδεύεται από αξιόπιστες εγγυήσεις ασφαλείας. Ο Καναδός πρωθυπουργός Μαρκ Κάρνεϊ επανέλαβε τη δέσμευσή του για συνεργασία με τους συμμάχους προς επίτευξη μιας «δίκαιης και διαρκούς ειρήνης» στην περιοχή.
Το γραφείο του Ουκρανού προέδρου γνωστοποίησε ότι η Ουκρανία θα διαβουλευτεί με τους εταίρους της σχετικά με τα επόμενα βήματα για τον τερματισμό του πολέμου.
Σύνθεση ουκρανικής αντιπροσωπείας
Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι ενέκρινε τη σύνθεση της ουκρανικής αποστολής για τις διαπραγματεύσεις, η οποία περιλαμβάνει κορυφαίους αξιωματούχους ασφαλείας και θα ηγηθεί από τον επικεφαλής του προεδρικού γραφείου. Όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση, «η Ουκρανία δεν θα αποτελέσει ποτέ εμπόδιο στην ειρήνη και οι αντιπρόσωποί της θα υπερασπιστούν τα νόμιμα συμφέροντα του λαού της».
Κοινό ανακοινωθέν G20 για το αμερικανικό σχέδιο
Στο κοινό ανακοινωθέν, οι ηγέτες επαναλαμβάνουν τη δέσμευσή τους για τη διασφάλιση μόνιμης και δίκαιης ειρήνης στην Ουκρανία. Επισημαίνουν ότι τα σύνορα δεν πρέπει να αλλάζουν διά της βίας και εκφράζουν ανησυχία για περιορισμούς στις ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις που θα μπορούσαν να αφήσουν τη χώρα ευάλωτη σε μελλοντική επίθεση.
Το κοινό κείμενο καλωσορίζει τις αμερικανικές προσπάθειες και τονίζει ότι η αρχική εκδοχή του σχεδίου των 28 σημείων αποτελεί βάση για διαπραγματεύσεις, απαιτώντας ωστόσο επιπλέον δουλειά ώστε να είναι βιώσιμη. Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στη συναίνεση που απαιτείται από τα μέλη της ΕΕ και του ΝΑΤΟ για εφαρμογή στοιχείων του σχεδίου.
Οι υπογράφοντες
Με το κοινό ανακοινωθέν, οι ηγέτες επαναβεβαίωσαν τη στήριξη προς την Ουκρανία και τη συνέχιση της στενής συνεργασίας με τις ΗΠΑ. Το κείμενο υπογράφεται από τους: Αντόνιο Κόστα, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, Φρίντριχ Μερτς, Εμανουέλ Μακρόν, Κιρ Στάρμερ, Τζόρτζια Μελόνι, Πέδρο Σάντσεθ, Αλεξάντερ Στουμπ, Ντικ Σχοφ, Μίχολ Μάρτιν, Γιόνας Γκαρ Στέρε, Μαρκ Κάρνεϊ και Σανάε Τακαΐτσι.
Το διακύβευμα για την Ευρώπη
Το αμερικανικό σχέδιο των 28 σημείων αποδέχεται την παρούσα ρωσική παρουσία σε εδάφη της Ουκρανίας, μειώνει την ουκρανική στρατιωτική ισχύ και θέτει τη Δύση μπροστά σε νέες γεωπολιτικές ισορροπίες. Για την Ευρώπη, η εφαρμογή του σχεδίου σημαίνει:
Πάγωμα των γραμμών στα σημερινά μέτωπα.
Δεσμεύσεις ουδετερότητας της Ουκρανίας, εκτός ΝΑΤΟ, με περιορισμένο στρατιωτικό αποτύπωμα.
Σταδιακή επανένταξη της Ρωσίας στο διεθνές σύστημα, με περιορισμένες εγγυήσεις ασφαλείας.
Η ήπειρος ενδέχεται να αντιμετωπίσει χρόνια με μια Ρωσία κυρίαρχη στην Ανατολή και μια αποδυναμωμένη Ουκρανία, ενώ η Ευρώπη καλείται να αποφασίσει αν θα νομιμοποιήσει ή θα αμφισβητήσει την αλλαγή συνόρων χωρίς αμερικανική ομπρέλα. Ο Ζελένσκι βρίσκεται μπροστά στο πιο κρίσιμο δίλημμα της προεδρίας του και ίσως της ζωής του.
