Οι αντιπροσωπείες των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ουκρανίας κατάρτισαν στη Γενεύη ένα νέο ειρηνευτικό σχέδιο 19 σημείων, αφήνοντας, ωστόσο, τα πιο ευαίσθητα πολιτικά ζητήματα να αποφασιστούν απευθείας από τους ηγέτες των δύο χωρών. Τις σχετικές δηλώσεις έκανε ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών της Ουκρανίας, Σεργκέι Κισλίτσα.
Η Ουάσιγκτον είχε προηγουμένως πιέσει το Κίεβο να συναινέσει σε μια πρόταση 28 σημείων, που είχε συνταχθεί από Αμερικανούς και Ρώσους αξιωματούχους, αλλά η πρόταση αυτή ξεπερνούσε αρκετές από τις «κόκκινες γραμμές» της ουκρανικής πλευράς.
Ο Κισλίτσα, ο οποίος συμμετείχε στις συνομιλίες της Γενεύης, δήλωσε στους Financial Times ότι η συνάντηση ήταν «έντονη» αλλά «παραγωγική», οδηγώντας σε μια πλήρως αναθεωρημένη πρόταση που άφησε και τις δύο πλευρές με θετική εντύπωση.
Τα ζητήματα που έμειναν «κάτω από το χαλί»
Ύστερα από πολύωρες διαπραγματεύσεις, ΗΠΑ και Ουκρανία κατέληξαν σε συμφωνία για αρκετά θέματα, αποφεύγοντας όμως τις πιο αμφιλεγόμενες πτυχές, όπως τα εδαφικά ζητήματα και το πλέγμα σχέσεων μεταξύ ΝΑΤΟ, Ρωσίας και ΗΠΑ. Τα εκκρεμή σημεία της ουκρανικής αντιπρότασης αναμένεται πλέον να συζητηθούν απευθείας από τον Ντόναλντ Τραμπ και τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι.
Σύμφωνα με τον Κισλίτσα, το νέο σχέδιο δεν θυμίζει την αρχική του εκδοχή, που είχε προκαλέσει έντονη δυσαρέσκεια στο Κίεβο. «Πολύ λίγα έχουν απομείνει από την πρώτη έκδοση», είπε, προσθέτοντας ότι «δημιουργήθηκε σημαντική σύγκλιση σε ορισμένα σημεία, ενώ άλλα θα απαιτήσουν αποφάσεις σε ανώτερο πολιτικό επίπεδο».
Οι δύο αντιπροσωπείες θα ενημερώσουν τώρα τους προέδρους των χωρών τους, ενώ η αμερικανική πλευρά θα προσεγγίσει στη συνέχεια τη Μόσχα για τη συνέχιση των συνομιλιών.
Το παρασκήνιο των συνομιλιών
Οι συζητήσεις διεξήχθησαν από ουκρανικής πλευράς υπό την ηγεσία του Αντρέι Γερμάκ και του γραμματέα του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας, Ρουστέμ Ουμέροφ, με τη συνδρομή στρατιωτικών και στελεχών των μυστικών υπηρεσιών. Η αμερικανική αποστολή περιελάμβανε τον υπουργό Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο, τον υπουργό Στρατού Νταν Ντρίσκολ, τον απεσταλμένο του Τραμπ στη Ρωσία Στιβ Γουίτκοφ και τον Τζάρεντ Κούσνερ, του οποίου η παρουσία αρχικά εξέπληξε τους Ουκρανούς.
Όπως δήλωσε ο Κισλίτσα, οι Αμερικανοί ήταν προσεκτικοί, ανοιχτοί σε προτάσεις και πρόθυμοι να ακούσουν τις ουκρανικές θέσεις. «Σχεδόν όλα όσα προτείναμε έγιναν δεκτά», τόνισε.
Ωστόσο, οι συνομιλίες κινδύνεψαν να μη ξεκινήσουν καν λόγω της τεταμένης ατμόσφαιρας που επικρατούσε το πρωί της Κυριακής, εξαιτίας διαρροών σχετικά με την πρώτη πρόταση ειρήνης και της δημόσιας συζήτησης για την προέλευσή της. «Οι πρώτες ώρες ήταν… κρέμονταν από μια κλωστή», ανέφερε χαρακτηριστικά, προσθέτοντας ότι χρειάστηκαν περίπου δύο ώρες συζητήσεων μεταξύ Γερμάκ και Ρούμπιο για να πέσουν οι τόνοι.
Οι τροποποιήσεις
Η πρωινή συνεδρίαση με την αμερικανική ομάδα ήταν εξαντλητική, καθώς οι Ουκρανοί παρουσίασαν τις ανησυχίες τους και κατέθεσαν συγκεκριμένα αιτήματα. Μετά από διάλειμμα, οι δύο πλευρές πέρασαν σε αναλυτική, σημείο προς σημείο, εξέταση της πρότασης.
Η Ουάσιγκτον εμφανίστηκε πρόθυμη να αποσύρει την αρχική ιδέα για ανώτατο όριο 600.000 στρατιωτών στον ουκρανικό στρατό. «Συμφώνησαν ότι ο αριθμός αυτός δεν βρίσκεται πλέον στο τραπέζι», ανέφερε ο Κισλίτσα. Η πρόταση περί γενικής αμνηστίας για πιθανά εγκλήματα πολέμου τροποποιήθηκε επίσης, ώστε να λαμβάνει υπόψη «τα παράπονα όσων υπέφεραν στον πόλεμο».
Αργότερα την ίδια μέρα, σε ξεχωριστή συνεδρίαση, συμμετείχαν και Ευρωπαίοι αξιωματούχοι από το Ηνωμένο Βασίλειο, τη Γαλλία, τη Γερμανία, την Ιταλία και θεσμικούς φορείς της ΕΕ. Πριν από τη συνάντηση με τις ΗΠΑ, το Κίεβο είχε ήδη πραγματοποιήσει ιδιωτικές συζητήσεις με Ευρωπαίους συμβούλους εθνικής ασφάλειας προκειμένου να υπάρξει καλύτερος συντονισμός.
