Σε μια προσπάθεια να ξεμπλοκάρει την απόκτηση σύγχρονων αμερικανικών μαχητικών F-35, η Τουρκία εμφανίζεται έτοιμη να επιστρέψει στη Ρωσία το αντιαεροπορικό πυραυλικό σύστημα S-400, το οποίο είχε προμηθευτεί πριν από σχεδόν μία δεκαετία. Σύμφωνα με δημοσίευμα του Bloomberg, η κίνηση αυτή εντάσσεται στη στρατηγική της Άγκυρας να βελτιώσει τις σχέσεις της με τις Ηνωμένες Πολιτείες και να επανενταχθεί στο πρόγραμμα των μαχητικών πέμπτης γενιάς.
Επαφές Ερντογάν – Πούτιν
Όπως αναφέρεται, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έθεσε προσωπικά το ζήτημα στον Βλαντιμίρ Πούτιν κατά τη συνάντησή τους στο Τουρκμενιστάν την περασμένη εβδομάδα. Αντίστοιχες συζητήσεις είχαν προηγηθεί και σε επίπεδο αξιωματούχων των δύο χωρών, αν και το Κρεμλίνο διαψεύδει ότι υπήρξε επίσημη πρόταση επιστροφής των S-400.
Η απομάκρυνση της Τουρκίας από το πρόγραμμα των F-35 το 2019 αποτέλεσε άμεση συνέπεια της αγοράς των ρωσικών πυραύλων, με την Ουάσιγκτον να επιβάλλει στη συνέχεια κυρώσεις στο πλαίσιο του νόμου CAATSA. Έκτοτε, η Άγκυρα αναζητεί τρόπους να αρθούν τα εμπόδια και να αποκατασταθεί η πρόσβασή της στην αμερικανική αμυντική τεχνολογία, την ώρα που η Ελλάδα έχει ήδη δρομολογήσει την απόκτηση των F-35 τα επόμενα χρόνια.
Το οικονομικό σκέλος και οι αποζημιώσεις
Σύμφωνα με το ίδιο δημοσίευμα, η Τουρκία επιδιώκει και την επιστροφή των χρημάτων που κατέβαλε στη Ρωσία για την αγορά των S-400, ποσό που ανέρχεται σε αρκετά δισεκατομμύρια δολάρια. Ένα από τα σενάρια που εξετάζονται είναι ο συμψηφισμός μέσω αγορών ρωσικού πετρελαίου και φυσικού αερίου, ώστε να περιοριστούν οι οικονομικές απώλειες.
Αμερικανικές πιέσεις
Οι Ηνωμένες Πολιτείες πιέζουν εδώ και χρόνια την Άγκυρα να απομακρυνθεί από το ρωσικό σύστημα. Την περασμένη εβδομάδα, ο πρεσβευτής των ΗΠΑ στην Τουρκία, Τομ Μπάρακ, δήλωσε ότι η Τουρκία βρίσκεται πιο κοντά από ποτέ στο να παραχωρήσει τους S-400, εκτιμώντας ότι το ζήτημα θα μπορούσε να επιλυθεί μέσα στους επόμενους τέσσερις έως έξι μήνες. Ωστόσο, η επανένταξη στο πρόγραμμα των F-35 δεν αποτελεί απλή υπόθεση, καθώς απαιτεί έγκριση από το Κογκρέσο και δεν εξαρτάται αποκλειστικά από την εκτελεστική εξουσία.
Ισορροπίες με τη Μόσχα
Την ίδια στιγμή, η Άγκυρα επιχειρεί να βρει μια φόρμουλα απαλλαγής από τους S-400 που δεν θα πλήξει τις σχέσεις της με τη Ρωσία. Η διαχείριση αυτής της λεπτής ισορροπίας αποτελεί κρίσιμο ζητούμενο για την τουρκική διπλωματία, καθώς η χώρα προσπαθεί να επαναπροσδιορίσει τη θέση της ανάμεσα στη Δύση και τη Μόσχα, σε ένα ιδιαίτερα ρευστό γεωπολιτικό περιβάλλον.
