Η πολιτική στήριξης του Ισραήλ προς την Ελλάδα, με ξεκάθαρο μήνυμα στην Τουρκία απέναντι στις προκλητικές ενέργειές της, εμπεδώθηκε στην Τριμερή Σύνοδο Ελλάδας, Κύπρου και Ισραήλ. Στις κοινές δηλώσεις, ο Μπενιαμίν Νετανιάχου έστειλε σαφές μήνυμα προς την Τουρκία, επισημαίνοντας ότι όσοι πιστεύουν ότι μπορούν να επαναφέρουν την αυτοκρατορία τους, «τους λέμε ότι αυτό δεν θα συμβεί. Είμαστε αποφασισμένοι να υπερασπιστούμε τους εαυτούς μας. Και είμαστε τρεις δημοκρατίες που προάγουν την ελευθερία, την ευημερία και την ασφάλεια». Μαζί με την ενίσχυση της αμυντικής συνεργασίας, που βάζει φωτιά στα σχέδια Ερντογάν για τη «γαλάζια πατρίδα», ο Νετανιάχου εστίασε στις εκτενείς συνομιλίες με τον Κυριάκο Μητσοτάκη και τον Νίκο Χριστοδουλίδη, υπογραμμίζοντας ότι συζητήθηκε λεπτομερώς η συνεργασία σε πολλούς τομείς: στην ενέργεια, την τεχνολογία, τη συνδεσιμότητα και την ασφάλεια.
Μια μέρα μετά τη 10η Τριμερή Σύνοδο Ελλάδας – Κύπρου – Ισραήλ έγινε γνωστό ότι το «Κοινό Σχέδιο ∆ράσης Ελλάδας – Κύπρου – Ισραήλ» και το «Πρόγραμμα Αμυντικής Συνεργασίας Ελλάδας – Ισραήλ» για το έτος 2026 υπεγράφησαν στη Λευκωσία. Όπως ανακοινώθηκε από το Γενικό Επιτελείο Εθνικής Άμυνας, οι δράσεις περιλαμβάνουν τη διεξαγωγή διακλαδικών ασκήσεων, συνεκπαιδεύσεις Δυνάμεων Ειδικών Επιχειρήσεων, επιτελικές συναντήσεις, καθώς και συνομιλίες σε θέματα αμοιβαίου ενδιαφέροντος. Με την υπογραφή των νέων μνημονίων άμυνας ενισχύεται ακόμη περισσότερο η στρατιωτική συνεργασία μεταξύ των τριών κρατών και ο ρόλος τους αποκτά νέα δυναμική.
Κατά τις εντατικές επαφές ο Νίκος Χριστοδουλίδης επιβεβαίωσε τη δέσμευση για συνέχιση της στενής συνεργασίας στο ζήτημα της ενέργειας και ειδικότερα του καλωδίου της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας και Κύπρου, ενώ ο Ισραηλινός πρωθυπουργός, Μπενιαμίν Νετανιάχου, τοποθετήθηκε ως στενός σύμμαχος της Ελλάδας. Ενδεικτική των προθέσεων των τριών πλευρών για τη δημιουργία ενός ισχυρού σχήματος, έτοιμου να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις στο μέλλον, ήταν και η εξής κοινή δήλωσή τους: «Συμφωνούμε να συγκαλούμε ετήσια Σύνοδο Κορυφής ηγετών και να εντείνουμε τις τριμερείς συναντήσεις σε υπουργικό και υπηρεσιακό επίπεδο, εμβαθύνοντας έτσι τη συνεργασία και διευρύνοντας τις κοινές πρωτοβουλίες. Επιβεβαιώνουμε επίσης τη σημασία του σχήματος 3+1 με τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής και προσκαλούμε και άλλους εταίρους να συμμετάσχουν στο πλαίσιο συνεργασίας μας υπό τη μορφή 3+1».
Παράλληλα, επαναβεβαιώθηκε η δέσμευση Ελλάδας, Κύπρου, Ισραήλ στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας, συμπεριλαμβανομένων των προσπαθειών για την εξάλειψη της χρηματοδότησης τρομοκρατικών δραστηριοτήτων. Είναι ακόμη σημαντικό το γεγονός ότι αναγνωρίστηκε η σημαντική συμβολή της Κύπρου και της Ελλάδας στις ανθρωπιστικές προσπάθειες στη Γάζα, μεταξύ άλλων μέσω του θαλάσσιου διαδρόμου «Αμάλθεια», ο οποίος υλοποιείται σε συντονισμό μεταξύ Κυπριακής Δημοκρατίας και κράτους του Ισραήλ και σε στενή συνεργασία με διεθνείς εταίρους, σύμφωνα με τον Μηχανισμό 2720, για την παροχή πρόσθετης ανθρωπιστικής βοήθειας. Υπογραμμίστηκε, δε, η σημασία της θαλάσσιας ασφάλειας και η δέσμευση για εμβάθυνση της συνεργασίας για την προστασία των θαλάσσιων οδών και των κρίσιμων υποδομών έναντι αναδυόμενων απειλών.
Συμφωνήθηκε η σύσταση Τριμερούς Ομάδας Εργασίας για την ετοιμότητα και αντιμετώπιση εκτάκτων αναγκών, διασφαλίζοντας ταχεία και αποτελεσματική αμοιβαία συνδρομή στις φυσικές καταστροφές. Χαιρετίστηκε, παράλληλα, η πρωτοβουλία για τη σύσταση του περιφερειακού σταθμού αεροπυρόσβεσης με έδρα στην Κύπρο (Cyprus Regional Aerial Firefighting Station), η οποία στοχεύει στην ενίσχυση των περιφερειακών ικανοτήτων αντιμετώπισης, ιδίως όσον αφορά τις πυρκαγιές.
Στον κρίσιμης σημασίας τομέα της ενέργειας χαιρετίστηκε η πρόσφατη κοινή δήλωση της Υπουργικής Συνόδου για την Ενέργεια 3+1 που πραγματοποιήθηκε στην Ελλάδα τον Νοέμβριο του 2025, με τη συμμετοχή των ΗΠΑ, καθώς και η δέσμευση για την προώθηση της ενεργειακής ασφάλειας και συνεργασίας στην Ανατολική Μεσόγειο, συμπεριλαμβανομένου του Κέντρου Ενέργειας Ανατολικής Μεσογείου. Την ίδια στιγμή, εκφράστηκε ισχυρή δέσμευση για το έργο Great Sea Interconnector και συμφωνήθηκε η συνεργασία για την προώθησή του.
Στο ζήτημα της περιφερειακής συνεργασίας, η συμμαχική ομάδα Ελλάδα, Κύπρος και Ισραήλ τόνισε: «Η ενίσχυση και η διεύρυνση του κύκλου ειρήνης ανάμεσα στο Ισραήλ και τον αραβικό κόσμο αποτελεί την υπόσχεση για μια πιο ασφαλή και ευημερούσα περιοχή. Επαναβεβαιώνουμε τη δέσμευσή μας για την επέκταση των Συμφωνιών του Αβραάμ και συμφωνούμε να εντείνουμε τις κοινές μας προσπάθειες, μαζί με τις ΗΠΑ και άλλους εταίρους, προς την επίτευξη αυτού του στόχου».
Υπενθυμίζεται ότι η αμέσως προηγούμενη τριμερής είχε διεξαχθεί στη Λευκωσία τον Σεπτέμβριο του 2023, έναν μήνα προτού ξεκινήσουν τα χτυπήματα της «Χαμάς» στο Ισραήλ, με την ατζέντα να περιλαμβάνει ζητήματα ενέργειας και σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο, χωρίς ωστόσο να έχει δοθεί έμφαση στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας, όπως αυτή τη στιγμή που η Ελλάδα έχει έναν σημαίνοντα ρόλο στον χάρτη των συμμαχιών του Ισραήλ. Πιο πριν χρονικά, η 8η Τριμερής Σύνοδος πραγματοποιήθηκε στο Ισραήλ και σε αυτήν αντικατοπτρίστηκε η σταθερή δέσμευση των Ελλάδας, Κύπρου, Ισραήλ να συνεργαστούν σε στρατηγικούς τομείς. Κεντρικό θέμα ήταν η ενέργεια και τα μεγάλα περιφερειακά έργα, όπως ο αγωγός φυσικού αερίου EastMed και το καλώδιο EuroAsia Interconnector. Ερχόμενοι στο σήμερα, με τις ανάγκες στη διπλωματία να αλλάζουν και νέοι τομείς συνεργασιών να προστίθενται στην ατζέντα, η συμμαχία 3+1, Ελλάδα, Κύπρος, Ισραήλ και ΗΠΑ, αποδεικνύεται ένα ευέλικτο σχήμα, έτοιμο να διευρύνει τους ορίζοντες της συμμαχίας απέναντι σε νέες προκλήσεις στον γεωστρατηγικό χάρτη.
Κυριακάτικη Απογευματινή
