Η Μαρία Ολυμπία, πρωτότοκη κόρη του Παύλου και της Μαρί-Σαντάλ, γιόρτασε στις 25 Ιουλίου τα 29α γενέθλιά της στην Ελλάδα, έχοντας φέτος έναν επιπλέον λόγο να αισθάνεται πιο κοντά στις ρίζες της: είναι και επίσημα Ελληνίδα πολίτης. Πρόκειται για μια απόφαση με προσωπική σημασία, αλλά και ευρύτερη συμβολική και θεσμική φόρτιση, καθώς έρχεται σε μια περίοδο όπου το ζήτημα της σχέσης της ελληνικής πολιτείας με την τέως βασιλική οικογένεια εξακολουθεί να απασχολεί.
Η νεαρή Ολυμπία, που τα τελευταία χρόνια διατηρεί ενεργή παρουσία στον χώρο της μόδας, της τέχνης και των διεθνών κοσμικών κύκλων, συνδύασε τις φετινές διακοπές της με οικογενειακές στιγμές κι έναν διακριτικό εορτασμό, μακριά από κάθε επιτήδευση. Σε ανάρτησή της στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης εμφανίζεται με ένα κομμάτι cheesecake και ένα πυροτέχνημα αντί για κερί, «πλαισιωμένη» από τον Γιάννη Γουλανδρή, μέλος της γνωστής εφοπλιστικής οικογένειας της Ανδρου. Το στιγμιότυπο συνοδεύθηκε από τη φράση «Two Leos, one ego», υποδηλώνοντας ότι και οι δύο ανήκουν στο ζώδιο του Λέοντα και πιθανότατα γιόρταζαν από κοινού. Παρούσα ήταν και η στενή της φίλη, Ηλέκτρα Νιάρχου, ενώ ο πατέρας της Παύλος και ο αδελφός της Αλέξιος τίμησαν την ημέρα με οικογενειακές φωτογραφίες και θερμές ευχές, σε μια σπάνια δημόσια έκφραση συναισθηματικής εγγύτητας.
Ιθαγένεια
Ωστόσο, η φετινή επέτειος δεν περιορίστηκε μόνο στο προσωπικό επίπεδο. Στα τέλη του 2024 η Μαρία Ολυμπία και άλλα εννέα μέλη της τέως βασιλικής οικογένειας ανέκτησαν την ελληνική ιθαγένεια, κατόπιν σχετικής απόφασης του υπουργείου Εσωτερικών, η οποία δημοσιεύθηκε στο Φύλλο Εφημερίδας της Κυβερνήσεως (ΦΕΚ Β’ 7035/20.12.2024). Η απόδοση της ιθαγένειας πραγματοποιήθηκε υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις: τα μέλη της οικογένειας υπέβαλαν υπεύθυνες δηλώσεις με τις οποίες παραιτήθηκαν από κάθε αξίωση σε σχέση με τον πρώην βασιλικό θεσμό και αναγνώρισαν το ισχύον Σύνταγμα και τη μορφή του πολιτεύματος ως κοινοβουλευτική δημοκρατία. Από τα χαρακτηριστικά της απόφασης είναι ότι τα πρόσωπα αυτά αναγνωρίζονται πλέον ως Ελληνες πολίτες με το επώνυμο De Grece, μεταγραφή του «της Ελλάδος» σε μη τίτλο, μια επιλογή που επιχειρεί να διαχωρίσει τη θεσμική αναγνώριση από κάθε ιστορικό συμβολισμό.
Ωστόσο, τον Ιούνιο του 2025, πανεπιστημιακός κατέθεσε προσφυγή στο Συμβούλιο της Επικρατείας, ζητώντας ακύρωση της απονομής ιθαγένειας και χρήσης του συγκεκριμένου επωνύμου. Η προσφυγή βασίζεται στην επιχειρηματολογία ότι το De Grece παραπέμπει σε τίτλο ευγενείας, κάτι που απαγορεύεται ρητά από το Σύνταγμα (Αρθρο 4, παρ. 7). Η υπόθεση εκκρεμεί, χωρίς να έχει εκδοθεί μέχρι στιγμής οριστική απόφαση από το ανώτατο διοικητικό δικαστήριο της χώρας. Η δημόσια συζήτηση που έχει ξεκινήσει γύρω από το ζήτημα αναδεικνύει ένα ευρύτερο ερώτημα:
Πώς αντιμετωπίζεται ιστορικά μια πρώην βασιλική οικογένεια σε μια σύγχρονη δημοκρατία; Η περίπτωση των Ντε Γκρες δείχνει απόπειρα εξισορρόπησης μεταξύ συμβολισμών, θεσμικής συνέπειας και κοινωνικής αποδοχής. Αφ’ ενός, πρόκειται για ιδιώτες που επιθυμούν να διατηρήσουν έναν προσωπικό, πολιτισμικό δεσμό με τη χώρα καταγωγής τους. Αφ’ ετέρου, η χρήση ενός ιδιαίτερου επωνύμου εγείρει ερωτήματα για το κατά πόσο μια δημοκρατία μπορεί να επιτρέψει την έμμεση αναβίωση συμβόλων που έχουν καταργηθεί. Σε κάθε περίπτωση, η Μαρία Ολυμπία υποδέχθηκε το 29ο και προχώρησε στο 30ό έτος της ζωής της με μια νέα νομική και εθνική ταυτότητα.
Αν και μεγάλωσε στο εξωτερικό, παραμένοντας διακριτική ως προς τη δημόσια στάση της για την ιστορική πορεία της οικογένειάς της, η πρόσφατη απόφαση επανατοποθετεί την ίδια και τη νέα γενιά των Ντε Γκρες σε ένα διαφορετικό πλαίσιο: αυτό ενός συνειδητού, συμβολικού επαναπατρισμού, χωρίς θεσμικές φιλοδοξίες, αλλά με σαφή πολιτισμική και ιστορική σύνδεση με την Ελλάδα.
Kυριακάτικη Απογευματινή
