Συνολικά πέντε διαφορετικές ταχύτητες στην αγορά ακινήτων, που έχει «παγώσει» εδώ και μήνες σε όλη την Ελλάδα μετά τις προσφυγές δήμων και το απαγορευτικό του Συμβουλίου της Επικρατείας στα μπόνους δόμησης του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού, θεσπίζει η νομοθετική ρύθμιση του υπουργείου Περιβάλλοντος, η οποία κατατέθηκε προς ψήφιση στη Βουλή, ώστε να δώσει λύση στο πρόβλημα που ανέκυψε μετά τις δικαστικές αποφάσεις.
Κερδισμένοι κι χαμένοι
Χιλιάδες οικοδομικές άδειες «απελευθερώνονται» από τις απαγορεύσεις του ΣτΕ και θα μπορούν να αξιοποιήσουν τις ευεργετικές διατάξεις του ΝΟΚ που κρίθηκαν αντισυνταγματικές, υπό την προϋπόθεση ότι οι οικοδομές εργασίες είχαν ξεκινήσει έως και τις 11 Δεκεμβρίου 2024, που αποτελεί και την ημερομηνία-κλειδί. Στην πράξη οι οικοδομές αυτές θα μπορούν να αποπερατωθούν ως έχουν. Από την άλλη, πολλοί άλλοι ιδιοκτήτες που δεν είχαν ξεκινήσει εργασίες χάνουν τα προνόμια και καλούνται να αναθεωρήσουν τις άδειες δόμησης, γλιτώνοντας τουλάχιστον το κόστος και κερδίζοντας χρόνο μέσω της κατά προτεραιότητα εξέτασης και από τις πολεοδομίες.
Παράλληλα, εισάγεται για πρώτη φορά στην οικοδομή ο όρος του «περιβαλλοντικού ισοδύναμου», που σημαίνει ότι σε περιπτώσεις μεγάλων επενδύσεων σε ακίνητα οι οποίες χρηματοδοτούνται από κοινοτικά κονδύλια (ΕΣΠΑ κ.λπ.) θα αξιοποιούνται κανονικά τα μπόνους του ΝΟΚ, υπό τον όρο ότι οι επενδυτές θα υποχρεούνται να ανταποδίδουν στους δήμους με δικό τους κόστος έργα όπως χώρους πρασίνου, παιδικές χαρές και λοιπά.
Αναλυτικότερα:
1.Για όσες οικοδομικές άδειες καταγράφεται έναρξη εργασιών μέχρι την 11η Δεκεμβρίου, οι ιδιοκτήτες/κατασκευαστές μπορούν να προχωρήσουν στην υλοποίηση των εργασιών και την αποπεράτωσή τους χωρίς να απαιτείται αναθεώρηση ή πρόσθετο κόστος. Επίσης, εφόσον στο μέλλον απαιτηθεί αναθεώρηση, αυτή θα μπορεί να γίνεται χωρίς κάποια οικονομική επιβάρυνση (π.χ. φόρους, παράβολα, εισφορές, κρατήσεις).
2. Στις άδειες για τις οποίες δεν είχε γίνει έναρξη εργασιών μέχρι τη συγκεκριμένη ημερομηνία δεν χάνεται το δικαίωμα δόμησης, πλην όμως αυτή θα πρέπει να γίνει χωρίς τα μπόνους του ΝΟΚ. Απαιτείται αναθεώρηση της οικοδομικής άδειας, αλλά προσφέρεται απαλλαγή από φόρους, παράβολα, εισφορές ή κρατήσεις. Οι αναθεωρήσεις αυτές προβλέπεται ότι θα διενεργούνται από τις αρμόδιες Υπηρεσίες Δόμησης χωρίς καθυστερήσεις και κατά προτεραιότητα.
3. Εισάγεται το μέτρο του «περιβαλλοντικού ισοδύναμου» για οικοδομικές άδειες στις οποίες έχει γίνει χρήση των κινήτρων του ΝΟΚ, οι οποίες ακυρώνονται με δικαστική απόφαση ή έχουν προσβληθεί με αίτηση ακυρώσεως, ώστε να αποτραπεί η δημιουργία ημιτελών κτισμάτων στον αστικό και περιαστικό ιστό με συνέπειες στο περιβάλλον και στη δημόσια υγεία και ασφάλεια. Οι ιδιοκτήτες θα επιβαρυνθούν με πρόσθετα κόστη.
4. Διασώζονται όλα τα έργα ανέγερσης που έχουν αιτηθεί ή έχουν εξασφαλίσει συμμετοχή σε κάποιο χρηματοδοτικό πρόγραμμα (π.χ. ΕΣΠΑ, Ταμείο Ανάκαμψης) ή και ακινήτων που έχουν εγκεκριμένο πολεοδομικό σχέδιο (ΕΣΧΑΣΕ ή ΕΣΧΑΔΑ) όπως -για παράδειγμα- το Ελληνικό. Εκεί, ακόμα και αν δεν έχει γίνει έναρξη εργασιών, εξασφαλίζεται το μπόνους δόμησης. Για τα ακίνητα αυτά όμως θα προβλέπεται η καταβολή αντιτίμου με τη μορφή περιβαλλοντικού αντισταθμίσματος, παραδείγματος χάρη μέσω κάποιας ανάπλασης ή της δημιουργίας κοινόχρηστου χώρου πρασίνου σε άλλο σημείο του ίδιου δήμου. Η εφαρμογή των μέτρων του περιβαλλοντικού ισοδύναμου προκειμένου να επιτευχθεί η οικιστική βελτίωση, με βάση το πλαίσιο του υπουργείου, θα γίνει μέσα από ένα ειδικό σχέδιο, το λεγόμενο Ειδικό Σχέδιο Περιβαλλοντικού Ισοδύναμου Αναβάθμισης Πόλεων (ΕΣΠΙΑΠ). Το περιβαλλοντικό ισοδύναμο θα καταβάλλεται εν είδει οικονομικού αντιτίμου από τους κατόχους αδειών για τα τετραγωνικά που προσαυξάνονται σε μια οικοδομική άδεια λόγω των κινήτρων του οικοδομικού κανονισμού και θα αφορά και τους κατόχους αδειών που έχουν εκκρεμοδικίες (προσφυγές στα δικαστήρια για ακύρωση άδειας).
5. Αντίστοιχα, για τις στρατηγικές επενδύσεις προβλέπεται ότι κατόπιν πρότασης του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας και με τη γνώμη του Κεντρικού Συμβουλίου Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων θα εκδοθεί Προεδρικό Διάταγμα, με το οποίο θα εγκρίνεται η εφαρμογή των κινήτρων και προσαυξήσεων του ΝΟΚ. Το αίτημα θα πρέπει να συνοδεύεται από ειδική τεκμηρίωση εντός προθεσμίας τριών μηνών.
Εφημερίδα Απογευματινή
