Η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) προχωρά σε στοχευμένες ενέργειες για τη συστηματική καταγραφή και διαχείριση των ληξιπρόθεσμων οφειλών προς το Δημόσιο, με σκοπό την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας στην είσπραξη εσόδων και τη ρεαλιστική αποτύπωση της οικονομικής εικόνας της χώρας.
Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία, το συνολικό ύψος των ληξιπρόθεσμων οφειλών αγγίζει τα 108,4 δισ. ευρώ, επιβαρύνοντας σημαντικά τον κρατικό προϋπολογισμό. Από αυτά, πάνω από 10 δισ. ευρώ θεωρούνται ανεπίδεκτα είσπραξης, καθώς προέρχονται κυρίως από πτωχευμένες επιχειρήσεις, αποβιώσαντες χωρίς κληρονόμους και οφειλέτες χωρίς καταγεγραμμένα περιουσιακά στοιχεία.
Επιχείρηση «καθαρό μητρώο»
Ήδη, ποσό 26,3 δισ. ευρώ έχει καταχωρηθεί στο ειδικό μητρώο ανεπίδεκτων είσπραξης, με στόχο την ορθολογική αποτύπωση και διαχείριση αυτών των απαιτήσεων. Η διαδικασία αναμένεται να ολοκληρωθεί έως το τέλος του 2025, «παγώνοντας» προσωρινά τις σχετικές υποχρεώσεις, ώστε να δοθεί προτεραιότητα στην είσπραξη οφειλών με ρεαλιστικές πιθανότητες ανάκτησης.
Η ένταξη στο μητρώο, σύμφωνα με τον Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων (ΚΕΔΕ), προϋποθέτει την εξάντληση κάθε δυνατής ενέργειας για την ανεύρεση περιουσίας των οφειλετών ή των συνυπόχρεων.
Τα βασικά κριτήρια περιλαμβάνουν:
- Έλλειψη καταγεγραμμένης περιουσίας ή απαιτήσεων από τρίτους
- Άσκηση ποινικής δίωξης όπου απαιτείται
- Αντικειμενική αδυναμία είσπραξης
- Περιουσία ελάχιστης αξίας (κάτω του 5% της βασικής οφειλής, με όρια 100.000 € για ακίνητα και 30.000 € για κινητά)
Η διαδικασία διαφοροποιείται ανάλογα με το ύψος της οφειλής:
- Έως 300.000 €: Αρμοδιότητα τοπικών ΔΟΥ και τελωνείων
- Από 300.000 € έως 3 εκατ. €: Απαιτείται έγκριση του Διοικητή της ΑΑΔΕ
- Πάνω από 3 εκατ. €: Απόφαση του Διοικητή κατόπιν εισήγησης της Επιχειρησιακής Μονάδας Είσπραξης
- Ο χαρακτηρισμός μιας οφειλής ως ανεπίδεκτης δεν συνεπάγεται διαγραφή της, αλλά αναστολή των μέτρων είσπραξης για διάστημα έως και δέκα ετών. Σε περίπτωση μεταβολής των δεδομένων (π.χ. εντοπισμός περιουσίας), η οφειλή επανενεργοποιείται.
Με την ένταξη στο μητρώο:
- Αναστέλλεται η παραγραφή της οφειλής
- Δεν εκδίδονται φορολογικά πιστοποιητικά
- Δεσμεύονται λογαριασμοί, θυρίδες και επενδυτικά μέσα
- Επιτρέπεται ο συμψηφισμός ή η κατάσχεση σε περίπτωση εντοπισμού περιουσιακών στοιχείων
Παράλληλα, η ΑΑΔΕ εντείνει τις προσπάθειες για την είσπραξη των υπολοίπων ληξιπρόθεσμων οφειλών, οι οποίες ανέρχονται σε περίπου 81 δισ. ευρώ. Για το 2025, έχει τεθεί στόχος είσπραξης τουλάχιστον 3 δισ. ευρώ, μέσω στοχευμένων δράσεων όπως η επικοινωνία με 60.000 οφειλέτες.
Ευνοϊκές ρυθμίσεις αποπληρωμής:
Προς Δήμους: Έως 60 δόσεις, ελάχιστη δόση 50 €, με εκπτώσεις προσαυξήσεων έως 95% για ευάλωτες ομάδες
Προς Εφορία: Επιτόκιο έως Μάρτιο 2025 – 4,34% για έως 12 δόσεις, 5,84% για πάνω από 12 και 7,34% για δεύτερη ρύθμιση με περισσότερες δόσεις
Στις 30 Ιουνίου 2025, σε συνεργασία με τον e-ΕΦΚΑ, θα δημοσιοποιηθούν επικαιροποιημένα στοιχεία για οφειλέτες με χρέη άνω των 150.000 ευρώ που παραμένουν ανεξόφλητα για πάνω από έναν χρόνο. Η κίνηση αυτή στοχεύει στην ενίσχυση της διαφάνειας και της εμπιστοσύνης στο φορολογικό σύστημα.
Η στρατηγική διαχείρισης των ληξιπρόθεσμων οφειλών αποτελεί βασικό πυλώνα για τη διασφάλιση της δημοσιονομικής σταθερότητας και την ενίσχυση της φορολογικής συμμόρφωσης. Η ΑΑΔΕ συνεχίζει να εφαρμόζει στοχευμένες πολιτικές και εργαλεία για τη διατήρηση της εισπρακτικής ικανότητας και τη στήριξη της ελληνικής οικονομίας.
