Σε κατάσταση διαρκούς επιφυλακής βρίσκεται η Αθήνα, καθώς η κλιμάκωση των συγκρούσεων μεταξύ Ισραήλ και Ιράν αναζωπυρώνει τον φόβο για το ενδεχόμενο αποκλεισμού των Στενών του Ορμούζ, που είναι ένα από τα πλέον στρατηγικής σημασίας σημεία για την παγκόσμια ναυσιπλοΐα και τις ενεργειακές ροές. Η πιθανότητα αυτή, την οποία η Τεχεράνη έχει θέσει ανοιχτά στο τραπέζι, προκαλεί έντονο προβληματισμό όχι μόνο για τις άμεσες επιπτώσεις στην ελληνική οικονομία αλλά και για την εύθραυστη ισορροπία των δυνάμεων στη Μέση Ανατολή. Μπροστά στη νέα αποσταθεροποίηση στην περιοχή, εντείνεται η ανησυχία και σε άλλους κρίσιμους τομείς, όπως ο τουρισμός και το Μεταναστευτικό. Παράλληλα, στο μικροσκόπιο μπαίνουν και οι πρωτοβουλίες της Τουρκίας, η οποία επιχειρεί – ακόμη μία φορά- να αναλάβει ρόλο διαμεσολαβητή διεκδικώντας ενεργό ρόλο στις εξελίξεις.
Στην τηλεφωνική επικοινωνία του με τον πρωθυπουργό του Ισραήλ, Μπενιαμίν Νετανιάχου, ο Κυριάκος Μητσοτάκης επανέλαβε την πάγια ελληνική θέση, ότι το Ιράν δεν πρέπει να αποκτήσει πυρηνικό οπλοστάσιο. Παράλληλα, ο πρωθυπουργός υπογράμμισε πως «η λύση δεν μπορεί παρά να είναι διπλωματική», δίνοντας το στίγμα της ελληνικής διπλωματίας που επιδιώκει να διατηρήσει τις ισορροπίες σε μια περιοχή-πυριτιδαποθήκη. Στον ίδιο πνεύμα κινούνται και οι διπλωματικές πρωτοβουλίες του υπουργού Εξωτερικών, Γιώργου Γεραπετρίτη, ο οποίος βρίσκεται σε συνεχή επαφή με συμμάχους και εταίρους της χώρας. Επικοινωνία με τους ομολόγους του από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και τη Σαουδική Αραβία είχε το Σάββατο, επισημαίνοντας την ανάγκη για πολυμερή κινητοποίηση, προκειμένου να αποτραπεί περαιτέρω αποσταθεροποίηση. «Στόχος είναι να μη σκάσουν οι νάρκες σε ένα δυνάμει ναρκοπέδιο», ανέφερε o επικεφαλής της ελληνικής διπλωματίας.
Φόβοι για κλείσιμο των Στενών του Ορμούζ
Την ίδια στιγμή, έντονος προβληματισμός επικρατεί στην Αθήνα για το ενδεχόμενο διακοπής της ελεύθερης ναυσιπλοΐας στα Στενά του Ορμούζ ως πιθανή απάντηση της Τεχεράνης στις ισραηλινές στρατιωτικές επιχειρήσεις. Το σενάριο αυτό χαρακτηρίστηκε από τον υπουργό Ναυτιλίας, Βασίλη Κικίλια, ως «το χειρότερο δυνατό», επισημαίνοντας ότι η Ελλάδα παρακολουθεί στενά την κατάσταση, με το Λιμενικό να ενημερώνεται ανά τακτά χρονικά διαστήματα για την πορεία των ελληνικών πλοίων στην περιοχή. Σημειώνεται πως η παρουσία της Ελλάδας στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο και την Ερυθρά Θάλασσα παραμένει ενεργή, καθώς η φρεγάτα «Ψαρά» συμμετέχει στην ευρωπαϊκή αποστολή «Ασπίδες», που στοχεύει στη διασφάλιση της ελευθερίας της ναυσιπλοΐας στην Ερυθρά, ενώ η φρεγάτα «Έλλη» εντάσσεται στη δύναμη UNIFIL του ΟΗΕ, ανοικτά των χωρικών υδάτων του Λιβάνου.
Νέες προκλήσεις
Η νέα κρίση στη Μέση Ανατολή ενισχύει τις ανησυχίες της Αθήνας γύρω από δύο βασικούς τομείς: τον τουρισμό και το Μεταναστευτικό-Προσφυγικό. Οι ελληνικές Αρχές εκτιμούν πως μια γενικευμένη ανάφλεξη στην ευρύτερη περιοχή μπορεί να επιφέρει νέες μεταναστευτικές-προσφυγικές ροές προς την Ευρώπη, με την Ελλάδα και την Ιταλία να βρίσκονται εκ νέου στην πρώτη γραμμή. Η ευρύτερη εικόνα φέρνει την Αθήνα αντιμέτωπη με την ανάγκη διαρκούς επαγρύπνησης. Αν και η χώρα μας δεν εμπλέκεται άμεσα στις συγκρούσεις, η εγγύτητα της ελληνικής παρουσίας -διπλωματικής, ναυτικής και οικονομικής- σε κρίσιμες ζώνες επιτάσσει σε αυτή τη φάση ιδιαίτερα λεπτούς χειρισμούς. Παράλληλα, το ΥΠΕΞ έχει ήδη εκδώσει ταξιδιωτικές οδηγίες για τους Έλληνες που βρίσκονται σε Ιράν και Ισραήλ, ενώ η Μονάδα Διαχείρισης Κρίσεων του υπουργείου παραμένει ενεργοποιημένη.
Μεσολάβηση
Δεν περνούν απαρατήρητες οι πολυεπίπεδες διπλωματικές πρωτοβουλίες της Άγκυρας, η οποία επιχειρεί εκ νέου να εμφανιστεί ως ρυθμιστικός παράγοντας και δυνάμει διαμεσολαβητής στην εύφλεκτη γεωπολιτική σκακιέρα της Μέσης Ανατολής. Ο πρόεδρος της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, συγκάλεσε έκτακτη σύσκεψη στο προεδρικό μέγαρο με τη συμμετοχή των βασικών πυλώνων της τουρκικής ασφάλειας και διπλωματίας. Σε μια εμφανή προσπάθεια ανάληψης ρόλου περιφερειακού διαμεσολαβητή, επικοινώνησε με τον πρόεδρο του Ιράν, Μασούντ Πεζεσκιάν, καταδικάζοντας τις ισραηλινές επιθέσεις, τις οποίες χαρακτήρισε παραβίαση του Διεθνούς Δικαίου και απόπειρα αποσταθεροποίησης ολόκληρης της περιοχής. Παράλληλα, όμως, είχε σειρά τηλεφωνικών επαφών και με άλλους ηγέτες της περιοχής (Σαουδική Αραβία, Ιορδανία, Αίγυπτος, Συρία, Πακιστάν). Σημαντική ήταν επίσης η επικοινωνία του με τον πρόεδρο των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, κατά την οποία ο Ερντογάν επανέλαβε την πάγια τουρκική θέση υπέρ της συνέχισης των διαπραγματεύσεων για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν και υπογράμμισε την ετοιμότητα της Άγκυρας να συμβάλει ενεργά στην αποτροπή μιας ανεξέλεγκτης κλιμάκωσης.
Εφημερίδα Απογευματινή
