Σε ιδιαίτερα κρίσιμη περίοδο με πολλές νάρκες και άγνωστες επιπτώσεις που μας επηρεάζουν άμεσα εισέρχεται πλέον η οικονομία, ευρωπαϊκή και παγκόσμια, μετά τον νέο γύρο ανάφλεξης στη Μέση Ανατολή μεταξύ Ισραήλ και Ιράν. Προς το παρόν, η σταθερότητα της ελληνικής οικονομίας, οι ισχυροί ρυθμοί ανάπτυξης και το υψηλό πλεόνασμα αναμένεται να λειτουργήσουν -σύμφωνα με ειδικούς αναλυτές- σαν ασπίδα προστασίας στις ισχυρές πιέσεις, που αναπόφευκτα θα εκδηλωθούν αν ο πόλεμος στη Μέση Ανατολή έχει διάρκεια και ένταση.
Αγκάθια
Αν πάμε σε παρατεταμένη περίοδο πολέμου, θα έχουμε άμεσες επιπτώσεις στην καθημερινότητα:
1. Ακριβότερες μετακινήσεις. Οι υψηλές τιμές του πετρελαίου θα ανεβάσουν το κόστος μετακίνησης όλων.
2. Αυξημένο κόστος μεταφορών. Τα μεταφορικά σε εμπορεύματα, ναυτιλία κ.λπ. θα επωμιστούν τεράστιο βάρος και το επιπλέον κόστος θα μετακυλιστεί στην αγορά.
3. Αύξηση κόστους παραγωγής. Η παραγωγή αγαθών θα καταστεί ακριβότερη.
4. Ανατιμήσεις προϊόντων. Όλες οι επιβαρύνσεις θα περάσουν στις τσέπες μας μέσω ανατιμήσεων.
5. Άνοδος πληθωρισμού. Οι μαζικές ανατιμήσεις σημαίνουν ότι ο πληθωρισμός θα κινηθεί υψηλότερα, πυροδοτώντας νέο κύμα ακρίβειας, σε μια περίοδο που καταγράφεται συγκράτηση.
6. Ακριβότερο ρεύμα. Το ακριβό φυσικό αέριο θα πιέσει προς τα πάνω τις τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας.
Οι παράμετροι
Η προσοχή όλων επικεντρώνεται σε καύσιμα, φυσικό αέριο, ηλεκτρικό ρεύμα, τρόφιμα και τελικά σε ένα νέο κύμα πληθωριστικών πιέσεων, που αναμφισβήτητα θα πυροδοτήσει με τη μορφή ντόμινο η επιμήκυνση του πολέμου. Όπως εκτιμάται σε Ευρώπη και ΗΠΑ, 6 είναι οι βασικές παράμετροι αυτής της κρίσης που θα επηρεάσουν την οικονομική πορεία των κρατών και φυσικά της Ελλάδας:
1. Η χρονική διάρκεια της πολεμικής σύρραξης. Είναι το κλειδί σε όλα αυτά που έρχονται… Αν ο πόλεμος έχει διάρκεια, θα σημειωθεί πίεση σε πετρέλαιο, σε φυσικό αέριο και βέβαια θα υπάρξει αναπόφευκτη άνοδος του πληθωρισμού. Ως ακραίο σημείο των επιπτώσεων ενός παρατεταμένου πολέμου θα είναι η εκτόξευση της τιμής του πετρελαίου στα 120 δολάρια, το βαρέλι, σύμφωνα με Αμερικανούς και Ευρωπαίους αναλυτές, παρότι μέχρι στιγμής οι τιμές έχουν μεν ανέβει, αλλά δεν έχουν ξεπεράσει τα 75-80 δολάρια, που είναι το σημείο συναγερμού. Να δούμε τα σχετικά σενάρια:
• Η Τεχεράνη δέχεται συνδιαλλαγή. Το πετρέλαιο θα κινηθεί σταθεροποιητικά και ίσως χαμηλότερα από σήμερα.
• Συνέχιση του πολέμου. Το πετρέλαιο αναμένεται να σκαρφαλώσει στα 80-87 δολάρια το βαρέλι.
2. Τα Στενά του Ορμούζ. Αν κλείσουν, εξέλιξη που αυτή την ώρα κρίνεται απρόβλεπτη, θα έφερνε τα πάνω κάτω στην πετρελαϊκή αγορά. Από αυτά τα Στενά περνά το ένα τρίτο της παγκόσμιας παραγωγής, δηλαδή άνω των 20.000.000 βαρελιών ημερησίως. Αν συμβεί αυτό, σύμφωνα με εκτιμήσεις της JP Morgan, από τα 75 δολάρια, που τώρα είναι η τιμή στο πετρέλαιο, θα φλερτάρει με τα 100-120 δολάρια το βαρέλι λόγω του υψηλού κόστους μεταφοράς. Το Ιράν κατά το παρελθόν είχε απειλήσει να κλείσει τα Στενά, αλλά δεν το έπραξε. Αν όμως υλοποιήσει αυτή την απειλή του, τότε το πρόβλημα θα είναι τεράστιο.
3. Η τιμή του πετρελαίου. Το επόμενο χρονικό διάστημα η άνοδος των τιμών του πετρελαίου -εκτιμούν διεθνείς οργανισμοί- είναι αναπόφευκτη, με τα 90 δολάρια το βαρέλι ως πρώτο σκαλοπάτι. Αν ο πόλεμος αποκτήσει ευρύτερη διάσταση, τότε το πρόβλημα θα διογκωθεί, οπότε και θα μιλάμε για 120 δολάρια το βαρέλι, όπως προαναφέρθηκε.
4. Το φυσικό αέριο. Αυτή την ώρα, το Κατάρ, το Ομάν και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα διακινούν 100 εκατ. τόνους LNG, δηλαδή το 18% της παγκόσμιας προσφοράς υγροποιημένου φυσικού αερίου, που έχει άμεση ανάγκη η Ευρώπη, από τη στιγμή που γύρισε την πλάτη στη Ρωσία. Στην Ευρώπη βλέπουν ως κακό σενάριο τα 100 €/MWh ως τιμή του φυσικού αερίου, με την Ευρώπη να εισάγει από τις ΗΠΑ το μεγαλύτερο τμήμα των ποσοτήτων που χρειάζεται και οι οποίες αναμένεται να ανεβάσουν τις τιμές…
5. Άνοδος του πληθωρισμού διεθνώς. Είναι το πιο κρίσιμο σημείο που αφορά και τη δική μας τσέπη μας. Οι τιμές των καυσίμων στην Ελλάδα βρίσκονται σήμερα σε ικανοποιητική πορεία παρά τις πληθωριστικές πιέσεις τον Μάιο με +2,5%, από +2% τον Απρίλιο. Οι αρμόδιες ελεγκτικές υπηρεσίες, με εντολές του υπουργού Ανάπτυξης, Τάκη Θεοδωρικάκου, έχουν ήδη ξεκινήσει ελέγχους στις τιμές των καυσίμων, καθώς υπήρξαν καταγγελίες για αισχροκέρδεια. Πάντως, η άνοδος της τιμής των καυσίμων θα συμπαρασύρει κάθε προϊόν και επιβάλλεται οι Αρχές να έχουν τα μάτια τους δεκατέσσερα…
6. Η τιμή του ρεύματος. Άνοδος της τιμής του φυσικού αερίου σημαίνει αυτόματα και αύξηση στην τιμή του ρεύματος.
Εφημερίδα Απογευματινή
