Η ελληνική οικονομία αναμένεται να σημειώσει ανάπτυξη 2,3% εφέτος και 2% το 2026 σύμφωνα με την Έκθεση Νομισματικής Πολιτικής της Τράπεζας της Ελλάδος που κατατέθηκε σήμερα στη Βουλή. Οι προβλέψεις για την ελληνική οικονομία δείχνουν συνεχιζόμενη ανάκαμψη παρά τις εξωτερικές προκλήσεις.
Επιτυχίες και προκλήσεις της ελληνικής οικονομίας
Όπως επισημαίνεται στην Έκθεση, η ελληνική οικονομία έχει σημειώσει αξιόλογες επιτυχίες τα τελευταία χρόνια. Έχει επιδείξει ανθεκτικότητα, καθώς η ανάπτυξή της συνεχίζεται με ικανοποιητικούς ρυθμούς, παρά τις συχνές και έντονες εξωτερικές διαταραχές.
Παράλληλα, παρατηρείται διατηρήσιμη βελτίωση των δημοσιονομικών μεγεθών και δραστική αποκλιμάκωση του λόγου χρέους προς ΑΕΠ. Ωστόσο, εξακολουθούν να υπάρχουν εμπόδια και προκλήσεις που δρουν ανασταλτικά στην αναπτυξιακή δυναμική της χώρας.
Όπως επισημαίνει πρόσφατη έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, το επιχειρηματικό περιβάλλον στην Ελλάδα επιβαρύνεται από το σχετικά επαχθές και συχνά μεταβαλλόμενο κανονιστικό και διοικητικό πλαίσιο που στερείται διαφάνειας. Επιπλέον, το νομικό σύστημα δεν θεωρείται αρκετά αποτελεσματικό και προστατευτικό των δικαιωμάτων ιδιοκτησίας.
Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ), τα εμπόδια στις επενδύσεις στην Ελλάδα παραμένουν σοβαρά.
Συστάσεις της Τράπεζας της Ελλάδος
Η Τράπεζα της Ελλάδος λαμβάνοντας υπόψη τις αβεβαιότητες, τους κινδύνους και τις προκλήσεις της ελληνικής οικονομίας, συστήνει την πλήρη και αποτελεσματική αξιοποίηση των διαθέσιμων ευρωπαϊκών πόρων μέσω του NextGenerationEU και του Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου της ΕΕ για την περίοδο 2021-2027.
Παράλληλα, εκτιμά ότι η οικονομική πολιτική θα πρέπει να παραμείνει προσηλωμένη στην υλοποίηση των απαιτούμενων μεταρρυθμίσεων και θεσμικών αλλαγών.
Επιπρόσθετα, θα πρέπει να επιδιωχθεί η πιο ενεργή συμμετοχή της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας σε διεθνή εξοπλιστικά προγράμματα και κοινοπραξίες, με στόχο την αύξηση της προστιθέμενης αξίας της αμυντικής βιομηχανίας στο σύνολο της οικονομίας.
Προβλέψεις ανάπτυξης ΑΕΠ και οικονομικών δεικτών
Σύμφωνα με τις τρέχουσες προβλέψεις της Τράπεζας της Ελλάδος, ο ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ το 2025 αναμένεται να διαμορφωθεί στο 2,3%, να υποχωρήσει στο 2,0% το 2026 και να επιταχυνθεί οριακά στο 2,1% το 2027.
Αυτοί οι ρυθμοί ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας είναι υψηλότεροι από το μέσο όρο της ευρωζώνης, συμβάλλοντας στη σταδιακή σύγκλιση του πραγματικού κατά κεφαλήν ΑΕΠ της Ελλάδος προς το μέσο επίπεδο της ΕΕ.
Βασικότερη συνιστώσα της μεγέθυνσης αναμένεται να είναι η κατανάλωση, ενώ οι επενδύσεις και οι εξαγωγές θα συνεχίσουν να συμβάλλουν θετικά.
Οι άμεσες επιπτώσεις στο ΑΕΠ της Ελλάδος από την επιβολή δασμών εκτιμώνται περιορισμένες, καθώς οι ΗΠΑ δεν αποτελούν σημαντική αγορά για τις ελληνικές εξαγωγές αγαθών, αντιπροσωπεύοντας μερίδιο μικρότερο από 5% στις συνολικές εξαγωγές το 2024.\
Aνεργία και πληθωρισμός
Το ποσοστό ανεργίας εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί στο 9,4% το 2025, ενώ στη συνέχεια αναμένεται να αποκλιμακωθεί με γρήγορο ρυθμό και να φθάσει στο 8,2% το 2027, αντανακλώντας τη συνεχιζόμενη ανάκαμψη της οικονομικής δραστηριότητας.
Ο πληθωρισμός βάσει του Εναρμονισμένου Δείκτη Τιμών Καταναλωτή (ΕνΔΤΚ) θα συνεχίσει να αποκλιμακώνεται την επόμενη τριετία. Το 2025 αναμένεται να παραμείνει υψηλός σε 2,5%, αντανακλώντας την επιμονή του πληθωρισμού των υπηρεσιών.
Αυτό οφείλεται κυρίως στις αναμενόμενες αυξήσεις των αμοιβών εργασίας και των ενοικίων και στις πιέσεις από την υψηλή τουριστική ζήτηση. Το 2026 ο πληθωρισμός θα υποχωρήσει στο 2,1%, ενώ το 2027 αναμένεται μια εφάπαξ επιτάχυνσή του στο 2,4%.
Δημοσιονομικά μεγέθη και δημόσιο χρέος
Όσον αφορά τα δημοσιονομικά μεγέθη της ελληνικής οικονομίας, σύμφωνα με τις προβλέψεις της Τράπεζας της Ελλάδος, το πρωτογενές πλεόνασμα το 2025 προβλέπεται να διαμορφωθεί σε 3,2% του ΑΕΠ και το δημόσιο χρέος να αποκλιμακωθεί περαιτέρω σε 145,4% του ΑΕΠ.
Σε συνδυασμό με την επίτευξη υψηλών πρωτογενών πλεονασμάτων, η συνεχιζόμενη βελτίωση της οικονομικής δραστηριότητας αναμένεται να διατηρήσει την έντονα μειωτική επίδραση του ονομαστικού ΑΕΠ στο λόγο δημόσιου χρέους προς ΑΕΠ.
Μεσοπρόθεσμα, ο λόγος χρέους προς ΑΕΠ εκτιμάται ότι θα αποκλιμακωθεί γρηγορότερα έναντι του αρχικού σχεδιασμού, εφόσον ληφθεί υπόψη η πρόσφατη ανακοίνωση για πρόωρη αποπληρωμή του υπολειπόμενου ποσού των διμερών δανείων του πρώτου προγράμματος οικονομικής προσαρμογής (GLF), ύψους 31,6 δισεκ. ευρώ, μέχρι το 2031.
Κίνδυνοι για τις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας
Όσον αφορά στους κινδύνους για τις βραχυχρόνιες προοπτικές της ελληνικής οικονομίας, οι κυριότεροι είναι:
• Η περαιτέρω αύξηση του προστατευτισμού στο διεθνές εμπόριο και η σημαντική επιβράδυνση της οικονομίας της ευρωζώνης
• Οι ισχυρότερες αρνητικές επιδράσεις στο παγκόσμιο οικονομικό περιβάλλον από τη γενικευμένη αβεβαιότητα
• Η μεγαλύτερη στενότητα στην αγορά εργασίας και ενδεχόμενες υψηλότερες μισθολογικές πιέσεις
• Ενδεχόμενες φυσικές καταστροφές που συνδέονται με τις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης
• Ο χαμηλότερος του αναμενομένου ρυθμός απορρόφησης των κονδυλίων του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας
• Η βραδύτερη υλοποίηση των απαραίτητων μεταρρυθμίσεων, με δυσμενείς επιδράσεις στην παραγωγικότητα της ελληνικής οικονομίας
