Σε βαθύ εκσυγχρονισμό του εθνικού τελωνειακού κώδικα προχωρά το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, φέρνοντας σαρωτικές αλλαγές ύστερα από 23 χρόνια αδράνειας. Το νέο νομοσχέδιο, που τίθεται άμεσα σε δημόσια διαβούλευση, προβλέπει πλήρη ψηφιοποίηση των διαδικασιών, αυστηρά πρόστιμα έως 180.000 ευρώ και ενισχυμένα μέτρα καταπολέμησης του λαθρεμπορίου.
Τι προβλέπεται
Οι αλλαγές επικεντρώνονται στην καθολική ψηφιοποίηση των τελωνειακών διαδικασιών, με στόχο την ενίσχυση της διαφάνειας, τη μείωση της γραφειοκρατίας και την πάταξη του λαθρεμπορίου – ιδίως στα καύσιμα και τα καπνικά προϊόντα. Κλείνουν θεσμικά κενά που οδηγούσαν σε απώλειες δημόσιων εσόδων, ενώ επιβάλλονται νέα αυστηρά πρόστιμα.
1. Εναρμόνιση με την ΕΕ και βασικοί στόχοι.
Το νέο πλαίσιο εναρμονίζεται με τις ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες για ενιαίο τελωνειακό χώρο, όπως παρουσιάστηκαν στο πρόσφατο Eurogroup και Ecofin, με βασικό στόχο την απλοποίηση διαδικασιών για τις επιχειρήσεις και την ενίσχυση της είσπραξης εσόδων σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο. Η αναμόρφωση αποσκοπεί στη διαφάνεια, την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και την απλούστερη επαφή πολιτών και επιχειρήσεων με τις τελωνειακές Αρχές.
2. Κεντρικές μεταρρυθμίσεις και τεχνολογικές καινοτομίες. Σύμφωνα με πληροφορίες, οι βασικές καινοτομίες περιλαμβάνουν:
• Ψηφιακή υπογραφή των ελεγκτών και των ελεγχόμενων κατά τον έλεγχο.
• Ηλεκτρονική κοινοποίηση προστίμων και λοιπών διοικητικών πράξεων.
• Επέκταση του Κεντρικού Μητρώου Καπνού και στα ηλεκτρονικά τσιγάρα και τα θερμαινόμενα προϊόντα καπνού.
• Πρόσβαση τελωνείων σε πληροφοριακά συστήματα άλλων διωκτικών Αρχών, μέσω σχετικών πρωτοκόλλων.
• Δυνατότητα διεύρυνσης του ωραρίου των τελωνείων, με ψηφιακή αίτηση από επιχειρήσεις.
3. Αυστηροποίηση κυρώσεων και νέες προβλέψεις. Ο νέος κώδικας εισάγει αυστηρότερο πλαίσιο προστίμων και επικαιροποιεί διατάξεις που αφορούν:
• Τη μεταφορά οικοσκευής χωρίς δασμούς από χώρες εντός ή εκτός ΕΕ.
• Την ταχύτερη διάθεση κατασχεμένων οχημάτων και υλικών σε δημόσιες υπηρεσίες (ΕΛ.ΑΣ., Ένοπλες Δυνάμεις).
• Την απαλλαγή από τέλος ταξινόμησης για οχήματα υδρογόνου, ώστε να εξομοιωθούν με τα ηλεκτρικά.
4. Χαρακτηριστικές διατάξεις του νέου νομοσχεδίου:
– Ψηφιακό Σύστημα Παρακολούθησης Οχημάτων και Εμπορευματοκιβωτίων. Συστήνεται στην ΑΑΔΕ σύγχρονο σύστημα παρακολούθησης, το οποίο θα αξιοποιεί τεχνολογικό εξοπλισμό όπως X-Rays, κάμερες ALPR και αυτόματες μπάρες. Θα εγκατασταθεί σε συνοριακά σημεία, λιμάνια, τελωνεία, ακόμη και σε σταθμούς διοδίων. Τα δεδομένα θα διαχειρίζονται οι υπηρεσίες της Γενικής Διεύθυνσης Τελωνείων για ενίσχυση της καταπολέμησης λαθρεμπορίου και της φορολογικής συμμόρφωσης.
– Διευρυμένο ωράριο τελωνείων. Τελωνειακές Αρχές σε συνοριακά σημεία, αερολιμένες και λιμάνια λειτουργούν πλέον σε 24ωρη βάση. Επιπλέον, τελωνειακές διαδικασίες μπορούν να εκτελούνται και εκτός ωραρίου, κατόπιν αιτήματος και με επιβάρυνση του ενδιαφερομένου.
– Αυξημένα πρόστιμα και αυστηρότεροι κανόνες συμμόρφωσης. Το νέο άρθρο 78 καθορίζει αναλυτικά πρόστιμα για παραβάσεις στη διακίνηση ενεργειακών προϊόντων:
• Μη ενημέρωση ΑΑΔΕ: Από 15.000 ευρώ σε 45.000 ευρώ/πρατήριο.
• Μη απόσυρση εξοπλισμού: Από 30.000 ευρώ σε 90.000 ευρώ/πρατήριο.
• Μη διακοπή διάθεσης: Από 15.000 ευρώ σε τουλάχιστον 45.000 ευρώ/πρατήριο.
• Υποτροπή: Διπλασιασμός προστίμων και αναστολή λειτουργίας για έξι μήνες.
Άλλες διατάξεις:
• Άρθρο 39: Πρόστιμο 100% στη διαφορά επιβαρύνσεων για ψευδώς δηλωμένες αξίες, με ελάχιστο τα 1.500 ευρώ ανά παραστατικό.
• Άρθρο 213: Αυξημένα πρόστιμα για φορολογικές παραβάσεις -5.000 ευρώ για απλογραφικά βιβλία (από 500), 10.000 ευρώ για διπλογραφικά (από 1.000). Προβλέπεται αυστηρότερο καθεστώς για υποτροπή.
Εφημερίδα Απογευματινή