Κατά τη διάρκεια της χρονιάς που διανύουµε, σε µια από τις τοποθετήσεις του ο πρόεδρος του Συνδέσµου Ελλήνων Εξαγωγέων, Συµεών ∆ιαµαντίδης, είχε αναφέρει ότι οι εξαγωγές της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης ανέρχονται σε 1 δισ. ευρώ τον χρόνο, ποσό που αντιστοιχεί σε µόλις 2% των ελληνικών εξαγωγών. Από την άλλη, είχε τονίσει το γεγονός ότι υπάρχουν σηµαντικά περιθώρια βελτίωσης.
Σε έναν νοµό όπως αυτός της Θράκης, όπου οι δυσκολίες είναι αρκετές -κύρια εκ των οποίων η έλλειψη υποδοµών-, υφίστανται ελληνικές επιχειρήσεις που αφενός προσφέρουν θέσεις εργασίας, αφετέρου αποτελούν παραδείγµατα βιοµηχανικής δραστηριότητας, φυλάσσοντας, τρόπον τινά, τις δικές τους Θερµοπύλες.
Πλαστικά Θράκης: Με όνοµα βαρύ…
Μία από τις µεγαλύτερες επιχειρήσεις που έχουν έδρα στην περιοχή είναι ο όµιλος Πλαστικά Θράκης. Η επιχείρηση δηµιουργήθηκε το 1977, όταν ο Σταύρος Χαλιορής, ερχόµενος από τη γενέτειρά του, την Κωνσταντινούπο λη, και µε καταγωγή από το µαστιχοχώρι Βέσσα της Χίου, ίδρυσε την εταιρεία Πλαστικά Θράκης. Το πρώτο εργοστάσιο δηµιουργήθηκε το 1980, µε αντικείµενο την παραγωγή υφαντών σακιών πολυπροπυλενίου, τα οποία διετίθεντο στο εξωτερικό. Καίριο σηµείο στην πορεία της επιχείρησης αποτέλεσε η εγκατάσταση µονάδας παραγωγής για τεχνικά υφάσµατα πολυπροπυλενίου, ενώ ακολούθησε το 1992 η δηµιουργία και τρίτου εργοστασίου στην Ξάνθη, µε αντικείµενο την παραγωγή βιοµηχανικών νηµάτων και νηµάτων ταπητουργίας. Το 1995 τα Πλαστι κά Θράκης εισήχθησαν στο Χρηµατιστήριο Αθηνών.
Σή µερα, επικεφαλής είναι ο Κωνσταντίνος Χαλιορής, γιος του ιδρυτή και δεύτερης γενιάς επιχειρηµατίας, ο οποίος διατηρεί καθήκοντα προέδρου στον όµιλο. Ενα µεγάλο µέρος της δραστηριότητας του οµίλου συν δέεται µε τον τοµέα των τροφίµων, καθώς τα Πλαστικά Θράκης παράγουν προϊόντα συσκευασίας, όπως, για παράδειγµα, πλαστικά κύπελλα γιαουρτιού, αποτελώντας βασικό προµηθευτή των µεγαλύτερων βιοµηχανιών σε αυτόν τον κλάδο. Επίσης, ακόµα ένα µεγάλο µέρος δρα στηριότητας επικεντρώνεται σε υφάσµατα και µεµβράνες για τον κλάδο των κατασκευών και της οικοδοµής. Η παρουσία του οµίλου στις Ηνωµένες Πολιτείες συνιστά σηµαντική ευκαιρία για περαιτέρω ανάπτυξη, καθώς από το 2007 έχει προχωρήσει στην εξαγορά της Ling Inc. και του 50% της Lumite Inc., ενισχύοντας τη θέση του στην αµερικανική αγορά γεωυφασµάτων.
Το 2024 ο κύκλος εργασιών του οµίλου ανήλθε στα 370,36 εκατ. ευρώ, από 345,37 εκατ. ευρώ το προηγούµενο έτος, µε καθαρά κέρδη έπειτα από τους φόρους 11 εκατ. ευρώ, έναντι 18,32 εκατ. ευρώ το 2023.
Sunlight: Με βάση το Νέο Ολβιο της Ξάνθης
Στις εταιρείες που πρωταγωνιστούν στον Νοµό Θράκης και ταυτόχρονα εισφέρουν σηµαντικά στην ελληνική οικονοµία είναι o όµιλος Sunlight, µε αντικείµενο την ανάπτυξη τεχνολογίας για την παραγωγή µπαταριών που σχετίζονται µε την αποθήκευση ενέργειας. Η επιχείρηση, συµφερόντων του Πάνου Γερµανού, παράγει συσσωρευτές ενέργειας για την αµυντική βιοµηχανία, βιοµηχανικές µπαταρίες και συστήµατα αποθήκευσης ενέργειας που βρίσκουν εφαρµογή σε πολλούς διαφορετικούς κλάδους. Η ιστορία της βιοµηχανικής δραστηριότητας της Systems Sunlight ξεκινά στις αρχές της δεκαετίας του 1990, όταν ο Πάνος Γερµανός απέκτησε, µε τίµηµα 300 εκατ. δραχµές, τα πάγια στοιχεία της Sunlight στο Νέο Ολβιο Ξάν θης. Η εταιρεία, µετά την πτώχευση του Οµίλου Σκαλιστήρη, στις αρχές της δεκαετίας του ’80, είχε περάσει στον έλεγχο του Οργανισµού Ανασυγκρότησης Επιχει ρήσεων. Ο επιχειρηµατίας κατάφερε να την επαναφέρει σε λειτουργία και να της δώσει νέα πνοή, δηµιουργώντας έναν διεθνοποιηµένο όµιλο, µε παρουσία σε µεγάλο αριθµό χωρών του εξωτερικού.
Τα ενοποιηµένα έσοδα του οµίλου, τα οποία κατά 90% προέρχονται από τις αγορές του εξωτερικού, ανήλθαν το 2024 σε 1,032 δισ. ευρώ, έναντι 1,087 δισ. ευρώ (-5,1%) στη χρήση του 2023. Τα κέρδη EBITDA, ωστόσο, αυξήθηκαν κατά 14,8% και διαµορφώθηκαν σε 102,5 εκατ. ευρώ, έναντι 89,3 εκατ. ευρώ το 2023. Τα αποτελέσµατα προ φόρων εµφάνισαν ζηµίες ύψους 13,8 εκατ. ευρώ.
«Βεργίνα»: Η ελληνική µπίρα στην Κοµοτηνή
Το όραµα της Ζυθοποιίας Μακεδονίας-Θράκης ταυτίστηκε µε τη δηµιουργία ελληνικής µπίρας, σε µια εποχή που τον απόλυτο έλεγχο και κυριαρχία στην εγχώρια αγορά διατηρούσαν οι δύο πολυεθνικές εταιρείες του κλάδου, Αθηναϊκή Ζυθοποιία (Heineken) και Ολυµπιακή Ζυθοποιία (Carslberg). Σήµερα η εταιρεία έχει καταφέρει να αποτελεί µια κερδοφόρα επιχειρηµατική οντότητα, που πραγµατοποιεί διαδοχικές επενδύσεις και συνεχίζει να αναπτύσσεται. Ο ∆ηµήτρης Πολιτόπουλος, ιδρυτής της Ζυθοποιίας Μακεδονίας-Θράκης και εµπνευστής της µπίρας «Βεργίνα», είχε προβλέψει πως η πρώτη ελληνική µπίρα µε ελληνική γραφή στην ετικέτα της θα προκαλούσε επιφυλακτικότητα στο καταναλωτικό κοινό.
Αυτό που δεν είχε προβλέψει, όπως ο ίδιος έχει δηλώσει, ήταν η σφοδρή αντίδραση του ανταγωνισµού. Η πορεία της εταιρείας ταυτίστηκε µε τη δικαστική διαµάχη του ιδρυτή της, η οποία έφτασε έως και το δικαστήριο της Ολλανδίας, µε την εταιρεία να διεκδικεί αποζηµίωση άνω των 200 εκατ. ευρώ -συµπεριλαµβανοµένων των προσαυξήσεων- και σε συνέχεια απόφασης της ελληνικής Επιτροπής Ανταγωνισµού το 2014, η οποία επιδίκασε το µεγαλύτερο πρόστιµο στην ιστορία της για κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης στην Αθηναϊκή Ζυθοποιία, ύψους 31,4 εκατ. ευρώ, το οποίο στη συνέχεια, µε απόφαση του Εφετείου, περιορίστηκε στα 26,7 εκατ. ευρώ. Με σπουδές και επιχειρηµατική εµπειρία στις ΗΠΑ, όπου µαζί µε τον αδερφό του ίδρυσε εργοστάσιο χηµικών, ο Πολιτόπουλος αποφάσισε να επιστρέψει στην Ελλάδα, για να δηµιουργήσει κάτι εντελώς διαφορετικό. Επηρεασµένος από ένα απόφθεγµα του Frank Zappa -ότι µια χώρα, για να θεωρείται σοβαρή, πρέπει να έχει τουλάχιστον δική της µπίρα και αεροπορική εταιρεία-, οραµατίστηκε την ίδρυση µιας αµιγώς ελληνικής ζυθοποιίας.
Σήµερα, η Ζυθοποιία Μακεδονίας-Θράκης συνεχίζει την ανοδική πορεία της µε σηµαντικές επενδύσεις. Ξεχωρίζει η δηµιουργία νέου εργοστασίου κυτιοποιίας στη Ροδόπη, συνολικού ύψους 50 εκατ. ευρώ, που αναµένεται να δηµιουργήσει πάνω από 100 νέες θέσεις εργασίας. Το εργοστάσιο, το οποίο θα καλύπτει τις ανάγκες της εταιρείας σε συσκευασίες αλουµινίου, θα διαθέτει ετήσια παραγωγική δυνατότητα 500 εκατοµµυρίων κουτιών, µε δυνατότητα επέκτασης έως και 1 δισεκατοµµύριο. Το 2024 η εταιρεία σηµείωσε αύξηση στον κύκλο εργασιών, που έφτασε τα 31,42 εκατ. ευρώ, ενώ το EBITDA ανήλθε στα 6 εκατ. Για σύγκριση, το 2023 ο κύκλος εργασιών ήταν 30,6 εκατ. και το EBITDA 5,5 εκατ. ευρώ, ένα ντι 26,19 εκατ. και 2,6 εκατ. ευρώ, αντίστοιχα, το 2022. Στο πλαίσιο του επενδυτικού προγράµµατος ύψους 15,5 εκατ. ευρώ για τη διετία 2024-2025, η εταιρεία έχει ήδη θέσει σε λειτουργία το δεύτερο ζυθοποιείο της, ενώ ενισχύει τις παραγωγικές της δυνατότητες µε νέες γραµµές εµφιάλωσης και προηγµένα ροµποτικά συστήµατα logistics, αξιοποιώντας την Τεχνητή Νοηµοσύνη.
Εβροφάρµα: Σε απόσταση 1,5 χλµ. από τα σύνορα
Σε απόσταση µόλις 1,5 χιλιοµέτρου από τα σύνορα της Ελλάδας µε την Τουρκία, στο ∆ιδυµότειχο, βρίσκεται η γαλακτοβιοµηχανία Εβροφάρµα, η οποία είναι εισηγµένη στο Χρηµατιστήριο Αθηνών από το 2000. Ιδρύθηκε το 1994 από τα αδέρφια Θανάση και Πασχάλη Παπαζηλάκη, µε στόχο την παραγωγή φρέσκου γάλακτος για την εξυπηρέτηση των νοµών Εβρου, Ροδόπης και Ξάνθης. Σταδιακά άρχισε να αναπτύσσεται µε τη δηµιουργία µιας µεγάλης γκάµας προϊόντων. Σήµερα οι πωλήσεις της κατά 20% προέρχονται από την Ανατολική Μακεδονία και Θράκη, κατά 50% από την υπόλοιπη χώρα και κατά 30% από τις εξαγωγές. Περίπου το 50% του τζί ρου της προέρχεται από τη Lidl. Το 30% των εξαγωγών πραγµατοποιείται µέσω του δικτύου της Lidl σε 14 χώρες. Απασχολεί 180 εργαζόµενους, το 80% των οποίων διαµένει στις περιοχές του Βορείου Εβρου, µε µέσο όρο ηλικίας τα 39 έτη. Συνεργάζεται µε 450 κτηνοτρόφους από όλη τη Θράκη.
Το 2024 είχε τζίρο 45,72 εκατ. ευρώ, µειωµένο κατά 6,2% σε σχέση µε το 2023, ενώ οι εξαγωγές της αντιστοιχού σαν πέρυσι στο 23,23% του συνολικού της τζίρου. Ο όµιλος Εβροφάρµα είχε καθαρά κέρδη έπειτα από φόρους 2,28 εκατ. ευρώ το 2024, έναντι 2,2 εκατ. ευρώ το 2023.
«Ακρίτας»: Η ολική επαναφορά
Ακόµα ένα παράδειγµα αναπτυσσόµενης επιχειρηµατικής δραστηριότητας είναι αυτό της «Ακρίτας». Η επιχείρηση παραγωγής τεχνητής ξυλείας έχει έδρα την Αλεξανδρούπολη. Ιδρύθηκε το 1977 από τον µηχανικό Αθανάσιο Σαράντη και οι παραγωγικές της εγκαταστάσεις βρίσκονται στο Τυχερό Εβρου. Η εταιρεία τα τελευταία χρόνια κατάφερε να αντιστρέψει το νόµισµα, κάνοντας ολική επαναφορά και επιστρέφοντας σε κερδοφορία, αναδιαρθρώνοντας πλήρως τη λειτουργία και τις δανειακές της υποχρεώσεις. Το 2024 είχε κύκλο εργασιών 38,29 εκατ. ευρώ, ο οποίος ήταν µειωµένος κατά 5,6% σε σύγκριση µε τα 40,6 εκατ. ευρώ του 2023. Περίπου το 1/5 των πω λήσεών της προέρχεται από εξαγωγές. Αυτή την περίοδο βρίσκεται σε διαδικασία υλοποίησης τριετές επενδυτικό πλάνο 25 εκατ. ευρώ, µε στόχο τη βελτίωση της παραγωγικότητας και τη µείωση του κόστους λειτουργίας της επιχείρησης. Τα κέρδη µετά τους φόρους ήταν 3 εκατ. ευρώ το 2024, έναντι 15,7 εκατ. το 2023, γεγονός που αποδίδεται στην αναχρηµατοδότηση και την αποµείωση του τραπεζικού της δανεισµού.
Μάξιμος Κωνσταντίνου / Κυριακάτικη Απογευματινή
