Σε συντάξεις-εξπρές με έκδοση μέσα σε έναν μήνα από την αίτηση του ασφαλισμένου, ταυτόχρονα σε κύρια και επικουρική ασφάλιση, αναμένεται να προχωρήσει ο ΕΦΚΑ, μετά την ολοκλήρωση της ψηφιοποίησης των ενσήμων από το 1998 και παλαιότερα, που αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί σε σημαντικό βαθμό από το φθινόπωρο του 2026. Ήδη, προχωρά με ταχύτατους ρυθμούς η καταγραφή των παλιών ενσήμων (σε αρκετά Ταμεία έχει ήδη ολοκληρωθεί), γεγονός που αναμένεται να αποτελέσει το προανάκρουσμα της ενοποίησης κύριας και επικουρικής σύνταξης που θα γίνει από φέτος τον Αύγουστο.
Ανά Ταμείο
Με υψηλούς ρυθμούς κινείται η ψηφιοποίηση σε Ταμεία, όπως εκείνα των Επιστημόνων και Τύπου (άνω του 75%), ενώ σε άλλα μεταξύ των οποίων ΙΚΑ και ΟΑΕΕ βρίσκεται στο 60% και 45% αντίστοιχα. Αναλυτικά, τα ποσοστά ψηφιοποίησης κυμαίνονται: για το Ταμείο Επιστημόνων (ΕΤΑΑ-ΤΣΑΥ) στο 92%, στο ΤΣΜΕΔΕ στο 98%, στο ΕΤΑΠ-ΜΜΕ στο 75%. Στα μεγαλύτερα Ταμεία όμως υπάρχουν καθυστερήσεις και μέχρι σήμερα, καθώς έχει ψηφιοποιηθεί γύρω στο 42% των ενσήμων από τους τρεις φορείς του ΟΑΕΕ (ΤΕΒΕ, ΤΣΑ, ΤΑΕ), από 16 Επικουρικά Ταμεία του ΕΤΕΑΕΠ, από το ΙΚΑ και από το Ταμείο των Συνεταιρισμών (ΤΣΕΑΠΓΣΟ).
Οι ασφαλισμένοι μπορούν να βρουν το ασφαλιστικό βιογραφικό τους στο σύστημα ΑΤΛΑΣ, το οποίο καταγράφει ψηφιακά τον εργασιακό βίο τους μετά το 2001, όπερ αποτελεί και το διαβατήριο για την έκδοση σύνταξης σε μια μέρα. Η μετατροπή των ενσήμων σε «άυλη ασφάλιση» μέσω της ψηφιοποίησης του έγχαρτου αρχείου όλων των ταμείων αφορά την κύρια και την επικουρική ασφάλιση. Η ψηφιοποίηση των ενσήμων ξεκινά από το 1980 και μετά και περιλαμβάνει όλη την ασφαλιστική ιστορία και τις μεταβολές των εργαζομένων για μια 45ετία, καλύπτοντας ουσιαστικά όσους άρχισαν να κολλάνε τα πρώτα τους ένσημα από την ηλικία των 20 ετών.
Ιστορικό ρεκόρ
Όπως επισημαίνει ο διοικητής του ΕΦΚΑ, Αλέξανδρος Βαρβέρης, από τον Ιανουάριο του 2021 μέχρι και σήμερα έχουν εκδοθεί πάνω από 1.000.000 κύριες συντάξεις. Είναι ένα ιστορικό ρεκόρ για τον ΕΦΚΑ. Σήμερα, οι εκκρεμείς κύριες συντάξεις έχουν περιοριστεί σε αριθμό περίπου στις 15.000. Πρόκειται για έναν αριθμό διαχειρίσιμο, που περιλαμβάνει -κατά κύριο λόγο- υποθέσεις με ιδιαιτερότητες, για παράδειγμα λόγω ύπαρξης οφειλών, ελλιπών ασφαλιστικών δεδομένων ή λόγω περίπλοκης διαδοχικής ασφάλισης.
Σε ό,τι αφορά το Δημόσιο και τα αμιγώς ΝΠΔΔ, δεν υπάρχει καθυστέρηση, καθώς ο ασφαλιστικός τους ΑΤΛΑΣ είναι καταγεγραμμένος στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους και οι καθυστερήσεις είναι μηδαμινές, παρά μόνο σε όσους έχουν διαδοχική ασφάλιση.
Η μετατροπή των ενσήμων σε ψηφιακό χρόνο ασφάλισης είναι το πρώτο στάδιο για να υπολογίζεται η σύνταξη σε μια μέρα. Το δεύτερο και σημαντικότερο είναι ότι οι ψηφιακοί χρόνοι ασφάλισης θα πρέπει να «διαβάζονται» από τα συστήματα του ΕΦΚΑ. Πρακτικά, το δεύτερο στάδιο προϋποθέτει ότι, από τη στιγμή που ο ασφαλισμένος κάνει την αίτηση για συνταξιοδότηση, ο ΕΦΚΑ θα πρέπει να βλέπει σε ποια Ταμεία ασφαλίστηκε και με τι αποδοχές, ώστε να υπολογίζει άμεσα τη σύνταξη.
Αυτό το στάδιο, της επεξεργασίας δηλαδή του ψηφιακού αρχείου με τους χρόνους ασφάλισης, θα πάρει αρκετούς μήνες, μέχρι τον Δεκέμβριο του 2026, οπότε ο ΕΦΚΑ έχει θέσει ως ορόσημο απονομής των κύριων συντάξεων μέσα σε μερικές ώρες. Αξίζει να σημειωθεί ότι τα τελευταία δύο χρόνια έχει μειωθεί δραστικά και ο χρόνος αναμονής για διαδοχική ασφάλιση και σήμερα φτάνει τον ενάμιση χρόνο από 2-5 χρόνια που ήταν το 2019 η αναμονή στα περισσότερα Ταμεία.
Εφημερίδα Απογευματινή
