Μετά την πρόσφατη μελέτη του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών που υποστηρίζει ότι δεν ευθύνονται οι βραχυχρόνιες μισθώσεις (Airbnb κ.λπ.) για την έλλειψη ακινήτων, σειρά πήρε χθες ο Σύνδεσμος Ανωνύμων Εταιρειών και Επιχειρηματικότητας για να υπεραμυνθεί του πλαισίου της Golden Visa και να τη βγάλει από το κάδρο όσων επιρρίπτουν ευθύνες στις αγορές ακινήτων από ξένους για τη στεγαστική κρίση στη χώρα μας.
Σύμφωνα με τον ΣΑΕΕ, η Golden Visa δεν αφαιρεί κατοικίες από την αγορά, αλλά αντίθετα προσθέτει και αναβαθμίζει. Όπως αναφέρει, η συντριπτική πλειονότητα των επενδυτών μέσω Golden Visa, ιδίως μετά την ψήφιση του Νόμου 5100/2024 και τις πρόσφατες αλλαγές που ισχύουν από την 1/9/2024, επενδύει σε ακίνητα εκτός αγοράς, ειδικότερα:
• Εμπορικά ακίνητα που μετατρέπονται σε κατοικίες.
• Παλαιά εγκαταλελειμμένα κτίρια ή βιοτεχνικούς χώρους που αξιοποιούνται εκ νέου.
• Αυτοτελή κτίρια που ανακαινίζονται πλήρως, ενισχύοντας ποσοτικά και ποιοτικά το διαθέσιμο στεγαστικό απόθεμα.
Σύμφωνα με στοιχεία που επικαλείται ο ΣΑΕΕ από το υπουργείο Μετανάστευσης, μόνο το 6% των επενδυτών Golden Visa διαμένει στα ακίνητα που έχει αγοράσει.
Το υπόλοιπο 94% των ακινήτων παραμένει διαθέσιμο αποκλειστικά για μακροχρόνια μίσθωση, σύμφωνα και με τις ρυθμίσεις που τέθηκαν σε ισχύ από την 1/9/2024.
Παράγοντες
Σύμφωνα με στοιχεία που συγκέντρωσε η Επιτροπή Ακινήτων του Συνδέσμου, η έλλειψη προσιτής κατοικίας για τους Έλληνες αποτελεί συνέπεια πολλών παραγόντων:
• Της αλλαγής στη δομή της ελληνικής οικογένειας, λόγω των διαζυγίων και της αυξημένης ανάγκης για περισσότερα οικιστικά ακίνητα.
• Της απουσίας οργανωμένης εθνικής στεγαστικής πολιτικής για δεκαετίες.
• Της χαμηλής οικοδομικής δραστηριότητας κατά την περίοδο 2010-2020.
• Της υπερφορολόγησης της ακίνητης περιουσίας, που αποθάρρυνε χιλιάδες ιδιοκτήτες από την ανακαίνιση ή εκμίσθωση των ακινήτων τους.
• Της ραγδαίας αύξησης της βραχυχρόνιας μίσθωσης (Airbnb), η οποία απορρόφησε περίπου 200.000 κατοικίες μόνο στην Αττική.
• Της αυξανόμενης παρουσίας πολιτών της ΕΕ που διαμένουν στην Ελλάδα αλλά εργάζονται εξ αποστάσεως στις χώρες τους – το 20% των ενοικιαστών στην Αττική σήμερα είναι μη Έλληνες πολίτες (ΤτΕ, 2024).
• Της καθυστέρησης στην εισροή στην αγορά των οικιστικών ακινήτων που βρίσκονται στα χέρια των servicers και των τραπεζών. Πρόκειται για περίπου 23.000 ακίνητα, εκ των οποίων το 20% είναι σε προχωρημένο στάδιο ωρίμανσης και επομένως αναμένεται να πέσει στην αγορά μέσα στο επόμενο διάστημα, σύμφωνα με τον πρόεδρο της Ένωσης Εταιρειών Διαχείρισης Απαιτήσεων από Δάνεια και Πιστώσεις, Τάσο Πανούση. Σημειωτέον ότι, σύμφωνα με τον ίδιο, η διαδικασία ωρίμανσης κάθε ακινήτου εκτιμάται γύρω στα δύο τρία χρόνια.
• Των όρων με βάση τους οποίους χορηγούν στεγαστικά δάνεια οι τράπεζες, που προβλέπουν πολύ αυστηρά κριτήρια επιλεξιμότητας.
Εισροές άνω των 8,5 δισ.
Σύμφωνα με στοιχεία του ΣΑΕΕ, η Golden Visa από το 2013 έως σήμερα έχει αποφέρει:
• Άνω των 8,5 δισεκατομμυρίων ευρώ σε άμεσες ξένες επενδύσεις στο εγχώριο real estate. Με βάση τις αιτήσεις που παραμένουν εκκρεμείς από τον Ιούλιο του 2023, το συνολικό ποσό αναμένεται να ξεπεράσει τα 12 δισ. ευρώ.
• Αναβάθμιση υποβαθμισμένων γειτονιών όπως η Κυψέλη, τα Πατήσια, τα Εξάρχεια, το Κουκάκι και άλλες, που αποκτούν νέα ζωή με επενδύσεις σε ακίνητα και ανακαινίσεις κτιρίων.
• Δημιουργία και διατήρηση άνω των 100.000 θέσεων εργασίας σε τομείς όπως οι οικοδομές, τα αρχιτεκτονικά γραφεία, η διαχείριση ακινήτων, ο τουρισμός και η φιλοξενία (ΤτΕ, 2024).
• Αυξημένα φορολογικά έσοδα από μεταβιβάσεις, ΦΠΑ, ΕΝΦΙΑ, τέλη, καθώς και έμμεσες εισφορές μέσω αυξημένης κατανάλωσης σε περιοχές με έντονη επενδυτική δραστηριότητα.
Στην παρέμβασή του ο ΣΑΕΕ επισημαίνει ότι οι ξένες επενδύσεις στα ακίνητα μειώθηκαν κατά 31,4% στο πρώτο τρίμηνο του 2025 από 520 εκατ. σε 356 εκατ. ευρώ και εκτιμά ότι η μείωση θα ξεπεράσει το 50% στο πρώτο εξάμηνο του 2025.
Εφημερίδα Απογευματινή
