Σε καθοριστική στιγμή για την ανακύκλωση στη χώρα μας, δύο σημαντικές αποφάσεις επαληθεύουν τη νομιμότητα και την αποδοτικότητα των Πολυκέντρων Ανακύκλωσης που υιοθέτησαν οι Δήμοι και οι Φορείς Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων. Σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες της «Κυριακάτικης Απογευματινής», τόσο το οριστικό πόρισμα της Επιτροπής Δημοσιονομικού Ελέγχου όσο και η απόφαση 1345/2024 του Ελεγκτικού Συνεδρίου επικυρώνουν τη στρατηγική αυτή επιλογή για τις σύγχρονες υποδομές ανακύκλωσης.
Με την απειλή επιβολής κυρώσεων από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για χαμηλές επιδόσεις ανακύκλωσης να παραμένει ενεργή, όπως καταγράφεται στο επίσημο έγγραφο SWD (2025) 311/7.7.2025, το νέο οριστικό πόρισμα της ΕΔΕΛ (133315ΕΞ2025ΕΜΠ/25.7.2025) αποκαθιστά την πραγματικότητα. Το έγγραφο επιβεβαιώνει ότι οι τρεις ΦοΔΣΑ τήρησαν πλήρως όλες τις απαιτούμενες διαδικασίες κατά την υλοποίηση των διαγωνισμών για τα Πολυκέντρα Ανακύκλωσης.
Το ίδιο πόρισμα ακυρώνει προγενέστερα ευρήματα που αφορούσαν ανεπαρκή τεκμηρίωση προϋπολογισμών και αδιαφανείς τεχνικές προδιαγραφές. Όπως τονίζεται χαρακτηριστικά, οποιεσδήποτε παρατηρήσεις κρίνονται πλέον ασήμαντες και χωρίς ουσιαστική σημασία.
Χρηματοδότηση ΕΣΠΑ και υλοποίηση έργων ανακύκλωσης
Οι τρεις ΦοΔΣΑ αξιοποίησαν κονδύλια του ΕΣΠΑ για την ανέγερση υποδομών ανακύκλωσης, συνάπτοντας προγραμματικές συμφωνίες με τους Δήμους που συμμετέχουν. Μεταξύ αυτών, ο ΕΔΣΝΑ υλοποίησε δέκα διαφορετικά έργα με συνολικό προϋπολογισμό που ξεπερνά τα 90 εκατομμύρια ευρώ (χωρίς ΦΠΑ), μέσω διεθνών ανοικτών διαγωνισμών στο ΕΣΗΔΗΣ.
Σημαντικό στοιχείο που αναδεικνύει η «Κυριακάτικη Απογευματινή» είναι ότι τα Πολυκέντρα Ανακύκλωσης αποτελούν τις μοναδικές από τις δέκα επιλεγείσες τεχνολογίες που παρουσίασαν μετρήσιμα και τεκμηριωμένα αποτελέσματα. Συγκεκριμένα, δήλωσαν συλλεγόμενες ποσότητες ανακυκλώσιμων υλικών για το 2023 και 2024, ενώ οι υπόλοιπες εννέα τεχνολογίες δεν κατέγραψαν συλλογή ούτε ενός κιλού.
Αποκαλύψεις για πιέσεις στο αρχικό πόρισμα ΕΔΕΛ
Η «Κυριακάτικη Απογευματινή» φέρνει στο φως κρίσιμες πληροφορίες σχετικά με το αρχικό πόρισμα της ΕΔΕΛ, το οποίο πλέον έχει χάσει την ισχύ του. Σύμφωνα με τις αποκαλύψεις, δύο στελέχη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής άσκησαν έντονες πιέσεις για την ενσωμάτωση αρνητικών σχολίων χωρίς επαρκή τεκμηρίωση στο πόρισμα.
Πηγές από την ΕΔΕΛ αποκαλύπτουν ότι ζητήθηκε η απόκρυψη στοιχείων, συμπεριλαμβανομένης της οικονομικής προσφοράς της νορβηγικής TOMRA SYSTEMS ASA προς τον ΦοΔΣΑ Πελοποννήσου. Η προσφορά αυτή ήταν παρόμοια σε ύψος με εκείνη της αναδόχου εταιρείας.
Η TOMRA SYSTEMS ASA, παρότι υπέβαλε προσφορά, αποκλείστηκε από τους διαγωνισμούς λόγω προβλημάτων στις εγγυητικές επιστολές συμμετοχής. Η απόκρυψη αυτής της πληροφορίας επέτρεψε την παραπλανητική παρουσίαση ότι υπήρχαν οικονομικότερες εναλλακτικές λύσεις, χωρίς να λαμβάνονται υπόψη οι τεχνικές διαφοροποιήσεις.
Καθοριστική απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου
Κρίσιμη υπήρξε η παρέμβαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου μέσω της απόφασης 1345/2024 της Ολομέλειας. Η απόφαση αυτή, που χαρακτηρίζεται οριστική και έχει συνταγματική ισχύ, απορρίπτει πλήρως το αρχικό πόρισμα της ΕΔΕΛ. Η δικαστική κρίση διαπιστώνει ότι το πόρισμα παραβίαζε θεμελιώδεις αρχές του θεσμικού πλαισίου των δημόσιων συμβάσεων.
Η δικαστική απόφαση τονίζει ότι η τιμή της προϋπολογισθείσας δαπάνης ήταν λογική, επίκαιρη και συνάδει με τα οικονομικά δεδομένα της αγοράς, η προϋπολογισθείσα τιμή αποτελεί τιμή εκκίνησης χωρίς δεσμευτικό χαρακτήρα για τους διαγωνιζόμενους και οι διαδικασίες των διαγωνισμών για τα Πολυκέντρα Ανακύκλωσης ήταν πλήρως νόμιμες
Ερωτηματικά για πρόσωπα και εταιρείες του κλάδου
Η «Κυριακάτικη Απογευματινή» αποκαλύπτει ότι το νέο πόρισμα της ΕΔΕΛ συντάχθηκε μετά από απαίτηση της ΕΕ, βασιζόμενο σε φάκελο που περιλάμβανε καταγγελίες για την εμπλοκή δύο στελεχών της Επιτροπής. Πρόκειται για τους κ. Carsten Rasmussen και κ. Γιώργο Γκίκα, οι οποίοι, σύμφωνα με την εφημερίδα, μετακινήθηκαν άμεσα από τις θέσεις τους.
Το δημοσιογραφικό ρεπορτάζ προαναγγέλλει εις βάθος έρευνα για τη δραστηριότητα της TOMRA SYSTEMS ASA στην ελληνική αγορά ανακύκλωσης, καθώς και για τις πρακτικές ανταγωνισμού που εφαρμόζονται στον κλάδο.
Διαβάστε επίσης:
Ο έλεγχος της Ε.E. και το Ελεγκτικό Συνέδριο δικαιώνουν τα σπιτάκια της ανακύκλωσης