Με τις τιµές των ενοικίων να βρίσκονται σε διαρκές ράλι και τη στεγαστική κρίση να είναι παρούσα, το οικονοµικό επιτελείο ολοκληρώνει το «πακέτο» µέτρων που θα ανακοινώσει ο πρωθυπουργός από το βήµα της ∆ΕΘ, µε κεντρικό στόχο την ενίσχυση της διαθεσιµότητας κατοικιών για µακροχρόνια µίσθωση.
Το σχέδιο στηρίζεται σε τέσσερις άξονες: αναλογικότερη κατανοµή των φορολογικών βαρών στα εισοδήµατα από ενοίκια, στοχευµένες φοροαπαλλαγές που θα περιορίσουν τα «µαύρα» µισθώµατα, αντικίνητρα για κλειστές κατοικίες µέσω της επιβολής «φόρου αδράνειας» σε όσους ιδιοκτήτες αφήνουν τα σπίτια τους αναξιοποίητα, καθώς και νέους, αυστηρότερους περιορισµούς στις βραχυχρόνιες µισθώσεις τύπου Airbnb, που απορροφούν µεγάλο µέρος του διαθέσιµου οικιστικού αποθέµατος.
Εισοδήµατα από ενοίκια. Στο τραπέζι βρίσκεται πρόταση για µείωση του συντελεστή 15%, που ισχύει σήµερα για τα εισοδήµατα έως 12.000 ευρώ, στην περιοχή του 5% για το τµήµα του εισοδήµατος έως 5.000 ευρώ και διατήρησή του από 5.001 έως 12.000 ευρώ. Σε µια τέτοια περίπτωση, φορολογούµενος που εισπράττει από µισθώµατα 5.000 ευρώ θα καταβάλλει φόρο ύψους 250 ευρώ, ενώ σήµερα πληρώνει 750 ευρώ, δηλαδή θα έχει ελάφρυνση 500 ευρώ. Το ίδιο κέρδος θα έχουν και όσοι δηλώνουν υψηλότερα από 5.000 ευρώ εισοδήµατα.
Για παράδειγµα, ο φόρος σήµερα για εισόδηµα 12.000 ευρώ ανέρχεται σε 1.800 ευρώ, ενώ µε συντελεστές 5% για έως 5.000 ευρώ και 15% από 5.001 έως 12.000 ευρώ διαµορφώνεται σε 1.300 ευρώ, δηλαδή 500 ευρώ χαµηλότερα. Για εισόδηµα ύψους 15.000 ευρώ ο φόρος πέφτει στα 2.350 ευρώ από 2.850 ευρώ και για εισόδηµα 20.000 ευρώ η επιβάρυνση µειώνεται στα 4.100 ευρώ από 4.600 ευρώ.
Επίσης, εξετάζεται η προσθήκη ενός ενδιάµεσου συντελεστή, πιθανότατα 22%, ανάµεσα στο 15% µε 35% που εφαρµόζεται σήµερα στο τµήµα εισοδήµατος από 12.001 έως 35.000 ευρώ. Με την αλλαγή αυτή, ένας ιδιοκτήτης µε εισόδηµα 15.000 ευρώ θα εξοικονοµήσει περί τα 390 ευρώ ετησίως. Ο ανώτατος συντελεστής 45% για εισοδήµατα από ενοίκια άνω των 35.000 ευρώ παραµένει αµετάβλητος.
Σηµειώνεται ότι τα στοιχεία της ΑΑ∆Ε από την επεξεργασία των φορολογικών δηλώσεων δείχνουν ότι τα εισοδήµατα από ενοίκια ξεπερνούν τα 8,5 δισ. ευρώ ετησίως, µε επτά στους 10 φορολογούµενους να δηλώνουν έως 5.000 ευρώ και το 87% κάτω από 10.000 ευρώ.
Φοροαπαλλαγές. Στο οικονοµικό επιτελείο εξετάζουν αλλαγές στη διάταξη που προβλέπει τριετή απαλλαγή από τον φόρο εισοδήµατος για ιδιοκτήτες που έβαλαν ενοικιαστήριο σε κλειστές κατοικίες ή µετέτρεψαν τις βραχυχρόνιες σε µακροχρόνιες µισθώσεις. Η απαλλαγή εφαρµόζεται για κατοικίες επιφάνειας έως 120 τ.µ. και µίσθωση τριετούς διάρκειας. Η φοροαπαλλαγή παύει να ισχύει και χάνεται για τον ιδιοκτήτη-εκµισθωτή αν εντός των τριών ετών της διάρκειάς της η κατοικία κενωθεί, δηλαδή αν παραµείνει κενή και χωρίς επόµενο ενοικιαστή.
Αν η κατοικία εντός των τριών ετών της διάρκειάς της διατεθεί για βραχυχρόνια µίσθωση, η απαλλαγή παύει να ισχύει αναδροµικά από το πρώτο έτος της µίσθωσης, οπότε θα τεθεί και θέµα αναδροµικής καταβολής φόρου εισοδήµατος για όλα τα προηγουµένως εισπραχθέντα µισθώµατα που είχαν απαλλαγεί από τον φόρο εισοδήµατος.
Αυτό που µελετάται είναι να µειωθεί το ελάχιστο διάστηµα της µακροχρόνιας µίσθωσης από τα τρία χρόνια στα δύο, ή ακόµα και στο ένα έτος, δίνοντας παράλληλα τη δυνατότητα στους ιδιοκτήτες να υπογράψουν περισσότερες από µία συµβάσεις. Αυτό θα διευκολύνει ιδιοκτήτες που επιθυµούν να νοικιάσουν κατοικίες σε δηµόσιους υπαλλήλους και στρατιωτικούς που µετατίθενται προσωρινά.
Αντικίνητρα για κλειστές κατοικίες. Σχέδιο για την επιβολή «φόρου αδράνειας» επεξεργάζεται το οικονοµικό επιτελείο για ακίνητα που παραµένουν κλειστά για µεγάλο χρονικό διάστηµα, µε στόχο να καταστούν ασύµφορα για τους ιδιοκτήτες και να βγουν στην αγορά ώστε να πέσουν οι τιµές στα ενοίκια. Αντίστοιχα µέτρα ισχύουν ήδη σε Γαλλία, Ιρλανδία και Πορτογαλία, όπου η µη αξιοποίηση ακινήτων επιβαρύνεται µε υψηλή φορολογία και οδηγεί σε υποχρεωτική ενοικίαση. Εξετάζεται επίσης τα ακίνητα που έχουν στην κατοχή τους οι τράπεζες και οι servicers να πληρώνουν διπλάσιο ΕΝΦΙΑ.
Περιορισµοί στις βραχυχρόνιες µισθώσεις. Παράταση των περιορισµών για τις βραχυχρόνιες µισθώσεις έως το τέλος του 2026 και επέκταση του µέτρου σε νέες περιοχές στο κέντρο της Αθήνας επεξεργάζεται το οικονοµικό επιτελείο της κυβέρνησης, σε µια προσπάθεια να συγκρατηθεί το αυξηµένο κόστος στέγασης.
Σύµφωνα µε πληροφορίες, στο µικροσκόπιο των αρχών βρίσκονται συγκεκριµένες συνοικίες µε ακµάζουσα τουριστική αγορά, όπως για παράδειγµα Ψυρρή, Μακρυγιάννη, Ακρόπολη, Καλλιµάρµαρο, Θησείο, Μεταξουργείο, ακόµα και τα Εξάρχεια.
Το ισχύον καθεστώς προβλέπει «πάγωµα» νέων καταχωρίσεων στο Μητρώο Ακινήτων για το σύνολο του 2025 στις εξής περιοχές:
1ο ∆ηµοτικό ∆ιαµέρισµα: Πλάκα, Κολωνάκι, Κουκάκι, Σύνταγµα, Οµόνοια, Μοναστηράκι, Εξάρχεια, Ιλίσια, Νεάπολη.
2ο ∆ηµοτικό ∆ιαµέρισµα: Μετς, Νέος Κόσµος, Αγιος Αρτέµιος, Παγκράτι.
3ο ∆ηµοτικό ∆ιαµέρισµα: Βοτανικός, Μεταξουργείο, Γκάζι, Πετράλωνα, Ρουφ.
Με βάση τη νοµοθεσία, οι υπουργοί Εθνικής Οικονοµίας και Οικονοµικών, Ανάπτυξης και Τουρισµού µπορούν να επεκτείνουν τους περιορισµούς έως τις 31 ∆εκεµβρίου 2026, εφόσον διαπιστωθεί επιδείνωση της στεγαστικής κατάστασης.
Σύµφωνα µε τα τελευταία επίσηµα στοιχεία, τον Μάιο του 2025 οι διαθέσιµες κλίνες βραχυχρόνιας µίσθωσης σε όλη την Ελλάδα ξεπέρασαν το 1,038 εκατ. σηµειώνοντας αύξηση 7%-10% σε σύγκριση µε πέρυσι. Οι κρατήσεις για το καλοκαίρι του 2025 είναι αυξηµένες κατά 22% συγκριτικά µε το 2024, παρά τις περιοριστικέςρυθµίσεις σε πολλές περιοχές του κέντρου της Αθήνας.
Εφημερίδα «Κυριακάτικη Απογευματινή»