Mεγαλύτερο ρόλο στην άµυνα της Ευρωπαϊκής Ενωσης και των ΗΠΑ αναλαµβάνουν οι startups, σε µια συγκυρία όπου αλλάζουν οι γεωπολιτικές προτεραιότητες των κυβερνήσεων και το ενδιαφέρον των καινοτόµων κεφαλαίων (V.C. -Venture Capital) είναι ζωηρό. Η Ε.Ε. και οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις επείγονται να ενισχύσουν και να αναβαθµίσουν τα αµυντικά τους συστήµατα, προκειµένου να περιορίσουν την εξάρτηση από τις ΗΠΑ.
Η κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραµπ έχει δηλώσει ότι δεν προτίθενται οι ΗΠΑ να είναι εγγυήτριες της ευρωπαϊκής ασφάλειας απέναντι σε µια επίθεση από τη Ρωσία, εάν τα κράτη-µέλη της Ε.Ε. δεν αυξήσουν τις αµυντικές δαπάνες τους. Οι επενδύσεις στον τοµέα της άµυνας και της ασφάλειας γνωρίζουν µεγάλη άνθηση. Ενώ ιστορικά η Ευρώπη υστερούσε έναντι των ΗΠΑ όσον αφορά τις επενδύσεις στον αµυντικό τοµέα, τώρα καλύπτει τη διαφορά -εν µέρει λόγω της σηµαντικής αύξησης της δηµόσιας χρηµατοδότησης που έχει ανακοινωθεί από τη ∆ιάσκεψη Αµυνας του Μονάχου- από τον Φεβρουάριο του 2025 και έπειτα.
Σε εκείνη τη διάσκεψη, ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ, Τζέι Ντι Βανς, είχε δώσει µια ανησυχητική οµιλία ενώπιον Ευρωπαίων αξιωµατούχων, επιβεβαιώνοντας φόβους για πόλωση στους κόλπους της βορειοατλαντικής συµµαχίας.
Προϋπολογισµοί
Αν και το κλίµα δείχνει να έχει εξοµαλυνθεί έκτοτε µεταξύ των δύο πλευρών του Ατλαντικού, η Ε.Ε. έχει ανακοινώσει µια σειρά αµυντικών προγραµµάτων (SAFE, EUDIS και EDF) µε προβλεπόµενα κεφάλαια 800 δισ. ευρώ, ενώ οι κυβερνήσεις έχουν τονώσει τους αµυντικούς προϋπολογισµούς τους σε ανεπανάληπτα επίπεδα στη µεταπολεµική περίοδο. Κάτω από αυτές τις συνθήκες, η τεχνολογία στην άµυνα έχει εξελιχθεί σε έναν από τους δηµοφιλέστερους κλάδους στην Ευρώπη.
Πέρυσι οι επενδύσεις έφτασαν τα 5,2 δισ. δολάρια στην Ευρώπη, µε αύξηση 30% εντός διετίας. Οι επενδύσεις V.C. στον τοµέα αντιπροσωπεύουν το 10% των συνολικών τοποθετήσεων από καινοτόµα κεφάλαια. Μέσα στο πρώτο εξάµηνο του 2025 τα V.Cs διοχέτευσαν ακόµη 946,3 εκατ. ευρώ, σύµφωνα µε την ενηµερωτική ιστοσελίδα BeBeez International. Πρόκειται για άνοδο 26% σε σχέση µε ένα χρόνο πριν.
Μεγάλη άνοδος -της τάξης του 54%- σηµειώθηκε στον αριθµό των συµφωνιών για τη χρηµατοδότηση των νεοφυών εταιρειών που δραστηριοποιούνται στην ευρωπαϊκή άµυνα.
Ποιες ξεχωρίζουν
Κάποιες από τις startups που έχουν ήδη ξεχωρίσει είναι η γερµανική Helsing, η βρετανική Stanhope A.I., η γαλλική Command A.I. και η αυστριακή Blackskarh.ai, σύµφωνα µε τον ανεξάρτητο αναλυτή Αλµπέρτο Αρούχα. Οι εταιρείες αυτές επικεντρώνονται στην παροχή υπηρεσιών, όπως είναι η ανάλυση δεδοµένων από αισθητήρες σε πραγµατικό χρόνο, η παροχή συστηµάτων που δίνουν ένα βαθµό αυτονοµίας σε µη επανδρωµένα αεροσκάφη, για να ενεργήσουν µε συλλογισµό, ή λογισµικών συστηµάτων για τον αποτελεσµατικότερο σχεδιασµό των στρατιωτικών επιχειρήσεων. Παραδείγµατος χάριν, η Blackshark.ai ειδικεύεται στην παροχή ανίχνευσης αλλαγών µε υψηλή ταχύτητα και χαµηλό υπολογιστικό κόστος σε διάφορες µορφές οπτικοποιήσιµων δεδοµένων, όπως αναφέρεται στην ιστοσελίδα της. Η Blackshark.ai είναι ενσωµατωµένη στις προσοµοιώσεις JADC2 της Lockheed Martin.
Ευνοϊκές συνθήκες
Οι συνθήκες είναι, επίσης, ευνοϊκές για τις αµυντικές startups και στις ΗΠΑ. Στο «µεγάλο, όµορφο νοµοσχέδιο» που κατάφεραν να περάσουν οι Ρεπουµπλικανοί από το Κογκρέσο, ένα µήνα πριν, προβλέπονται δαπάνες 300 δισ. δολαρίων για τον εκσυγχρονισµό των ενόπλων δυνάµεων, των αµυντικών υποδοµών και της εσωτερικής ασφάλειας. Βασικός στόχος της κυβέρνησης του Τραµπ είναι να καταπολεµηθεί η παράνοµη µετανάστευση, ενώ το Πεντάγωνο είναι όλο και πιο πολύ προβληµατισµένο για την ασφάλεια στον Ειρηνικό, καθώς η Κίνα έχει κτίσει µια µετρήσιµη στρατιωτική δύναµη και έχει ενισχύσει τις ασκήσεις των ενόπλων δυνάµεών της στο Στενό της Ταϊβάν.
Οπως επισηµαίνουν πηγές των «Financial Times», η Anduril είναι µία από τις εταιρείες που αναµένεται να επωφεληθούν από τη νέα πολιτική του Τραµπ, καθώς είναι η µοναδική εταιρεία που παρέχει αυτόνοµους πύργους παρακολούθησης για την ασφάλεια των συνόρων.
Στήριξη
Συνιδρυτής της Anduril είναι ο Πάλµερ Λάκεϊ και ένας από τους χρηµατοδότες της είναι ο Πίτερ Τίελ, δύο δισεκατοµµυριούχοι που ανήκουν στον κύκλο των υποστηρικτών του Αµερικανού πρόεδρου. «Με τη σηµερινή ηγεσία στο Πεντάγωνο υπάρχει µεγάλη προθυµία για τη στήριξη της αµυντικής τεχνολογίας και τη συνεργασία µε εταιρείες που δεν είναι οι καθιερωµένοι παίκτες στον αµυντικό κλάδο», δήλωσε στη βρετανική εφηµερίδα ο Κρίστιαν Γκάρετ, συνεταίρος στην 137 Ventures, η οποία έχει επενδύσει στην Anduril και τη Space X του Ελον Μασκ. Στο νοµοσχέδιο περιλαµβάνονται 165 δισ. δολάρια για την εσωτερική ασφάλεια και 150 δισ. δολάρια για την ανάπτυξη νέων συστηµάτων για µη επανδρωµένα αεροσκάφη, για ναυτική τεχνολογία και τον εκσυγχρονισµό των υποδοµών πυρηνικής αποτροπής.
Αλλη µια τεράστια ευκαιρία που ανοίγεται για τις startups στον τοµέα της άµυνας είναι το πρόγραµµα Golden Dome, που αφορά τη δηµιουργία ενός νέου αντιπυραυλικού συστήµατος στις ΗΠΑ, µε προηγµένα συστήµατα αισθητήρων και εφαρµογές τεχνητής νοηµοσύνης. Ηδη, σύµφωνα µε έκθεση της επενδυτικής εταιρείας Seraphim Space, πάνω από τρία δισ. δολάρια επενδύθηκαν σε νεοφυείς εταιρείες που δραστηριοποιούνται στο διάστηµα το τρίµηνο που έληξε στα τέλη Ιουνίου, έναντι των δύο δισ. µόλις το προηγούµενο τρίµηνο.
Οι τάσεις αναµένεται να είναι ανοδικές, καθώς όλο και πιο πολλές startups θα στοχεύσουν σε συµβάσεις µε το οµοσπονδιακό κράτος και τα V.Cs θα αναζητούν επενδυτικές ευκαιρίες στην άµυνα.
Εφημερίδα «Κυριακάτικη Απογευματινή»
