Νέο «οξυγόνο» στην αγορά ακινήτων δίνει η κυβέρνηση, με τις πληροφορίες να φέρουν τον πρωθυπουργό αποφασισμένο να ανακοινώσει την παράταση της αναστολής ΦΠΑ 24% στις μεταβιβάσεις νεόδμητων κατοικιών έως και το 2026, μέτρο που πιθανόν να διατηρηθεί και το 2027.
Η απαλλαγή ΦΠΑ, που είχε ήδη εφαρμοστεί από το 2019 και λειτούργησε ως καταλύτης για την αναθέρμανση του κλάδου, έρχεται σε μια περίοδο κατά την οποία η οικοδομική δραστηριότητα έχει καταγράψει έντονη υποχώρηση και μόλις αρχίζει να ανακάμπτει, αλλά και αυξανόμενης στεγαστικής πίεσης για τα νοικοκυριά, προβλήματα τα οποία η κυβέρνηση επιχειρεί να αναστρέψει με την παράταση του φορολογικού κινήτρου.
Τι κερδίζουν οι αγοραστές
Για τους αγοραστές η συνεχιζόμενη αναστολή πληρωμής ΦΠΑ σημαίνει άμεση μείωση του κόστους απόκτησης κατοικίας. Ενδεικτικά, για ένα διαμέρισμα αξίας 200.000 ευρώ, που κανονικά θα κόστιζε 248.000 ευρώ μαζί με ΦΠΑ και φόρο μεταβίβασης, το τίμημα υποχωρεί στα 206.000 ευρώ κατά 17% (σ.σ.: συμπεριλαμβάνεται φόρος μεταβίβασης 3%). Η εξοικονόμηση των 42.000 ευρώ είναι ιδιαίτερα σημαντική, ειδικά για όσους βρίσκονται σε διαδικασία δανεισμού. Η συγκεκριμένη ρύθμιση ισχύει ήδη για τις αγορές πρώτης κατοικίας, καθώς εκεί ο ΦΠΑ δεν επιβάλλεται ούτως ή άλλως.
42.000 ευρώ εξοικονομεί ο αγοραστής ενός ακινήτου 200.000 ευρώ αν δεν καταβάλει ΦΠΑ 24%
Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει δώσει το «πράσινο φως» στα κράτη-μέλη να εφαρμόζουν μειωμένους ή μηδενικούς συντελεστές ΦΠΑ σε επιλεγμένους τομείς. Έτσι, η Ελλάδα αξιοποιεί πλέον το μόνιμο δικαίωμα που διαθέτει, ακολουθώντας το παράδειγμα χωρών όπως το Λουξεμβούργο, όπου ο ΦΠΑ στις μεταβιβάσεις ακινήτων έχει ουσιαστικά μηδενιστεί.
Πάγωμα στον φόρο υπεραξίας
Παράλληλα, η κυβέρνηση έχει αποφασίσει να παρατείνει έως το τέλος του 2026 την αναστολή εφαρμογής του φόρου υπεραξίας στις μεταβιβάσεις. Αν και θεσμοθετημένος ήδη από το 2013, ο συγκεκριμένος φόρος δεν εφαρμόστηκε ποτέ στην πράξη, καθώς θεωρήθηκε ότι θα προκαλούσε στρεβλώσεις και τεχνικές δυσκολίες μεγαλύτερες από τα πιθανά έσοδα. Ο φόρος υπεραξίας θα επιβάρυνε τους πωλητές, καθώς υπολογίζεται στη διαφορά τιμής αγοράς και πώλησης, με προσαρμογή ανάλογα με τα χρόνια διακράτησης. Για παράδειγμα, ένα ακίνητο που αγοράστηκε το 2014 με 80.000 ευρώ και πωλείται σήμερα 130.000 ευρώ, θα επιβάρυνε τον ιδιοκτήτη με φόρο 2.707 ευρώ.
Στεγαστικά μέτρα στη ΔΕΘ
Οι επίσημες ανακοινώσεις αναμένονται από τον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης. Το πακέτο μέτρων θα περιλαμβάνει και το νέο πρόγραμμα «Σπίτι μου 3», που φιλοδοξεί να προσφέρει πιο ευέλικτους όρους χρηματοδότησης για νέους και οικογένειες που δυσκολεύονται να αποκτήσουν κατοικία.
3% είναι ο φόρος μεταβίβασης που παραμένει αμετάβλητος και καταβάλλεται κανονικά
Την ίδια στιγμή, η κυβέρνηση εξετάζει παρεμβάσεις στη φορολογία των ενοικίων, με στόχο να αυξηθεί η διαθεσιμότητα κατοικιών και να συγκρατηθούν οι τιμές. Σήμερα τα εισοδήματα από ενοίκια φορολογούνται με συντελεστή 15% έως τις 12.000 ευρώ, 35% από 12.001 έως 35.000 ευρώ και 45% για ποσά άνω των 35.000 ευρώ. Στο τραπέζι βρίσκεται η καθιέρωση ενός ενδιάμεσου συντελεστή για εισοδήματα μεταξύ 12.000 και 35.000 ευρώ, ώστε να υπάρξει δικαιότερη κατανομή βαρών.
Προοπτικές και προκλήσεις
Η παράταση της αναστολής ΦΠΑ και το πάγωμα του φόρου υπεραξίας αναμένεται να δώσουν σημαντική ώθηση στην αγορά ακινήτων, ενισχύοντας την οικοδομική δραστηριότητα και συμβάλλοντας να καταστεί πιο προσιτή η αγορά κατοικίας λόγω της απαλλαγής από φόρους.
Ωστόσο, οι προκλήσεις παραμένουν: η στεγαστική κρίση, η άνοδος των ενοικίων και η χαμηλή διαθεσιμότητα οικονομικά προσιτών κατοικιών δημιουργούν ασφυκτικές πιέσεις για χιλιάδες νοικοκυριά.
Η κυβέρνηση ποντάρει στον συνδυασμό φορολογικών κινήτρων και στεγαστικών προγραμμάτων, ώστε να ισορροπήσει μια αγορά που τα τελευταία χρόνια χαρακτηρίζεται από αυξημένες τιμές οι οποίες δεν ανταποκρίνονται στο εισόδημα της πλειονότητας των πολιτών, μειωμένη προσφορά και υψηλή ζήτηση. Το αν η στρατηγική αυτή θα αποδώσει, θα φανεί μέσα στους επόμενους μήνες, καθώς η παράταση έως το 2026 δίνει μεν χρόνο, αλλά και αυξάνει τις προσδοκίες.
Εφημερίδα Απογευματινή
