Ηδηµόσια ακίνητη περιουσία της χώρας, που για δεκαετίες έµενε αναξιοποίητη, µπαίνει σε µια νέα φάση αξιοποίησης. Το κράτος, µέσα από τρεις βασικούς φορείς -την Εταιρεία Ακινήτων του ∆ηµοσίου (ΕΤΑ∆), τη ΓΑΙΑΟΣΕ και τον e-ΕΦΚΑ- επιχειρεί να θέσει σε τάξη ένα τεράστιο χαρτοφυλάκιο χιλιάδων ακινήτων και να το µετατρέψει σε µοχλό ανάπτυξης, τόσο για την οικονοµία όσο και για τις τοπικές κοινωνίες.
Η ΕΤΑ∆, µε επικεφαλής την Ηρώ Χατζηγεωργίου, έχει υπό τη διαχείρισή της περίπου 70.000 ακίνητα, συγκροτώντας ένα από τα µεγαλύτερα χαρτοφυλάκια στην Ευρώπη. Το 2024 αποτέλεσε έτος καµπής, καθώς η εταιρεία προχώρησε στην αποτίµηση 2.900 ακινήτων µε βάση τη δίκαιη αξία, εγκαινιάζοντας ένα ευρύτερο πρόγραµµα συστηµατικής αποτύπωσης 36.000 ακινήτων, µε στόχο έως το 2026 να έχουν αποτιµηθεί 6.500 και να ενταχθούν 1.000 σε σχέδια αξιοποίησης.
Η χρονιά ήταν οικονοµικά αποδοτική, µε τον κύκλο εργασιών να φτάνει τα 61,4 εκατοµµύρια ευρώ, αυξηµένος κατά 11% σε σχέση µε το 2023, τα EBITDA να ανέρχονται στα 54 εκατοµµύρια µε άνοδο 16,4% και το λειτουργικό κόστος να µειώνεται κατά 10%, γεγονός που καταδεικνύει την αποτελεσµατικότητα του προγράµµατος µετασχηµατισµού που εφαρµόζει η εταιρεία.
Στις στρατηγικές προτεραιότητες της ΕΤΑ∆ συγκαταλέγεται η ολοκλήρωση του διαγωνισµού για την Ακτή Βουλιαγµένης, η αξιοποίηση του χαρτοφυλακίου των «Ξενία», που επιστρέφουν στον τουριστικό χάρτη –ήδη στην Ουρανούπολη το ακίνητο πέρασε στην Domes Resorts για 30 χρόνια-, η αναβίωση του Κυβερνείου Θεσσαλονίκης µε επένδυση 370 εκατοµµυρίων ευρώ, αλλά και η µετατροπή του Τάε Κβον Ντο στο Φάληρο σε συνεδριακό και συναυλιακό κέντρο µέσα από 40ετή παραχώρηση.
Ηδη από τις αρχές της χρονιάς η εταιρεία έχει προκηρύξει 28 διαγωνισµούς µισθώσεων και τρεις πωλήσεις, ανάµεσά τους και του 25% της Μαρίνας Ζέας, δείχνοντας ότι η στρατηγική της συνδυάζει αποκρατικοποιήσεις µε µακροχρόνιες µισθώσεις και συνεργασίες µε θεσµικούς φορείς.
Σταθµοί και logistics
Η ΓΑΙΑΟΣΕ, στην οποία έχει περάσει η διαχείριση όλης της ακίνητης περιουσίας του ΟΣΕ, κινείται στη δική της κατεύθυνση µε αιχµή τα logistics και την
αναβάθµιση σιδηροδροµικών σταθµών. Στο χαρτοφυλάκιό της περιλαµβάνονται 100.000 στρέµµατα και 5.000 ακίνητα, µε 75 ενεργές συµβάσεις µόνο στη Θεσσαλονίκη. Το µεγαλύτερο project είναι η µετατροπή του Στρατοπέδου Γκόνου σε εµπορευµατικό κέντρο, µε τον διαγωνισµό να ολοκληρώνεται φέτος και µε ενδιαφέρον από µεγάλους παίκτες, όπως η κοινοπραξία Goldair Cargo – AKTOR – Trade Estates και ο ΟΛΘ. Το σχέδιο συµπληρώνεται από το Θριάσιο στην
Αθήνα και τη δηµιουργία νέου hub στη Λάρισα, επενδύσεις συνολικού ύψους 700 εκατοµµυρίων ευρώ.
Παράλληλα, στον Επιβατικό Σταθµό Θεσσαλονίκης εκπονούνται µελέτες βιωσιµότητας και στρατηγικών περιβαλλοντικών επιπτώσεων ώστε να µετατραπεί σε πολυλειτουργικό κόµβο, ενώ στον Εµπορευµατικό Σταθµό, που συνδέεται µε την ανέγερση του Μουσείου Ολοκαυτώµατος, δροµολογούνται νέες συµβάσεις. Στον Πειραιά, η ΓΑΙΑΟΣΕ έχει ήδη δηµοσιεύσει πρόσκληση για την αξιοποίηση του σιδηροδροµικού σταθµού, ενός ακινήτου 13.000 τετραγωνικών µέτρων σε στρατηγική θέση δίπλα στο λιµάνι και τα δίκτυα των ΗΣΑΠ και του Μετρό, που µπορεί να φιλοξενήσει ξενοδοχεία, γραφεία και πολιτιστικές χρήσεις. Στον Πύργο, τρέχει διαγωνισµός για το νεοκλασικό κτίριο του 1882 που προορίζεται για εστίαση και εµπορικές δραστηριότητες, δείχνοντας ότι ακόµα και οι µικρότεροι σιδηροδροµικοί σταθµοί µπορούν να αποκτήσουν νέο ρόλο.
Στο µέτωπο των ασφαλιστικών ταµείων, ο e-ΕΦΚΑ κατέχει 517 ακίνητα αξίας άνω των 1,5 δισεκατοµµυρίου ευρώ, µε περίπου 200 να στεγάζουν υπηρεσίες του
φορέα και άλλα 60 να έχουν χαρακτηριστεί εµπορικά αξιοποιήσιµα.
Νέοι διαγωνισµοί
Το επόµενο εξάµηνο προγραµµατίζονται νέοι διαγωνισµοί µισθώσεων σε Αθήνα, Πειραιά και Θεσσαλονίκη, µε στόχο την ανακαίνιση και επαναλειτουργία ακινήτων που έµεναν κλειστά επί δεκαετίες. Στο επίκεντρο της εταιρείας βρίσκεται ο ιστορικός δρόµος της Σταδίου, όπου η εταιρεία έχει στην κατοχή της µια σειρά διατηρητέων κτιρίων, όπως το πρώην πολυκατάστηµα Fokas. Αντίστοιχες κινήσεις γίνονται και στον Πειραιά, µε το επταώροφο κτίριο στην Ακτή Μιαούλη, καθώς και στη Θεσσαλονίκη, µε µικρότερα ακίνητα σε κεντρικά σηµεία. Παράλληλα, σε εκκρεµότητα βρίσκεται η έναρξη λειτουργίας της «Εταιρείας Ακινήτων e-ΕΦΚΑ», µιας ανώνυµης εταιρείας ειδικού σκοπού που θα αναλάβει συνολικά τη διαχείριση και την αξιοποίηση της περιουσίας των Ταµείων, φέρνοντας πιο επαγγελµατική
προσέγγιση στο χαρτοφυλάκιο, η οποία είχε παγώσει.
Η προοπτική
Το κοινό χαρακτηριστικό των τριών φορέων είναι ότι εφαρµόζουν πρώτη φορά µια ενιαία στρατηγική, η οποία είναι η καταγραφή, η αποτίµηση, η ωρίµανση
και αξιοποίηση. Κτίρια που για χρόνια έµεναν κλειστά, όπως τα διατηρητέα της Σταδίου, ιστορικά τουριστικά ακίνητα όπως τα «Ξενία», στρατόπεδα που
είχαν εγκαταλειφθεί, όπως του Γκόνου, ή υποδοµές που έµεναν χωρίς χρήση, όπως το Τάε Κβον Ντο, αποκτούν τώρα νέα προοπτική. Το στοίχηµα είναι µεγάλο και η επιτυχία του θα κριθεί τόσο από την ταχύτητα υλοποίησης όσο και από το κατά πόσο οι επενδύσεις αυτές θα έχουν ουσιαστικό κοινωνικό και οικονοµικό αποτύπωµα.
Κυριακάτικη Απογευματινή – Μαρία Καλούδη
