Σε αγώνα δρόμου έχει επιδοθεί η κυβέρνηση προκειμένου να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τον ΟΠΕΚΕΠΕ, να υλοποιήσει το συμφωνημένο σχέδιο δράσης και να εξασφαλίσει την έγκαιρη καταβολή των επιδοτήσεων στους Έλληνες αγρότες.
Με επιστολή της στις 4 Αυγούστου 2025, η Γενική Διεύθυνση Γεωργίας των Βρυξελλών ξεκαθάρισε ότι αν δεν γίνουν οι απαραίτητες αλλαγές στο σύστημα ελέγχου και πληρωμών (ΟΣΔΕ), κινδυνεύουν να ανασταλούν οι μηνιαίες ή οι ενδιάμεσες πληρωμές. Αυτό σημαίνει ότι η χώρα βρίσκεται μπροστά σε ένα δίλημμα: πλήρης συμμόρφωση με την ευρωπαϊκή νομοθεσία ή νέες κυρώσεις και απώλειες ενισχύσεων.
Ο ρόλος της κυβέρνησης
Το έργο του συντονισμού έχει αναλάβει ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Κωστής Χατζηδάκης σε συνεργασία με τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης Κώστα Τσιάρα, τον ΟΠΕΚΕΠΕ και την ΑΑΔΕ.
Ήδη από τον Ιούνιο, ο κ. Χατζηδάκης συναντήθηκε στις Βρυξέλλες με τον επίτροπο Γεωργίας Κριστόφ Χάνσεν, εξασφαλίζοντας την έγκριση για τη μετάβαση του ΟΠΕΚΕΠΕ στην ΑΑΔΕ έως τον Μάρτιο 2026. Παράλληλα, δημιουργήθηκε κοινή task force Ελλάδας – Κομισιόν για την επίλυση των προβλημάτων σε πραγματικό χρόνο.
Το πρόβλημα με το ΑΤΑΚ
Από φέτος είναι υποχρεωτική η αναγραφή του Αριθμού Ταυτότητας Ακινήτου (ΑΤΑΚ) στις δηλώσεις των αγροτών. Οι δηλώσεις του 2025 ολοκληρώθηκαν στις 29 Αυγούστου με 6,7 εκατ. αγροτεμάχια.
Ωστόσο, το 6,4% υποβλήθηκε με μη έγκυρο ΑΤΑΚ, ενώ ένα 4% των αγροτεμαχίων –κυρίως στη Βόρεια Ελλάδα– δεν έχει καν ΑΤΑΚ. Οι περιπτώσεις αυτές αφορούν κυρίως μικρά κληρονομικά τεμάχια έως 15 στρέμματα με πολλούς συνιδιοκτήτες, όπου η διαδικασία καταχώρισης είναι ιδιαίτερα δύσκολη.
Για το ζήτημα αυτό, ο νέος πρόεδρος του ΟΠΕΚΕΠΕ Γιάννης Καββαδάς κατέθεσε προτάσεις στην Κομισιόν, ζητώντας να ληφθεί υπόψη η ελληνική ιδιαιτερότητα ώστε να μη μείνουν εκτός επιδοτήσεων χιλιάδες καλλιεργητές.
Οι προτάσεις του ΟΠΕΚΕΠΕ
Για τα αγροτεμάχια χωρίς ΑΤΑΚ προτείνεται να γίνονται δεκτά εναλλακτικά δικαιολογητικά:
- ΚΑΕΚ (Κωδικός Αριθμός Εθνικού Κτηματολογίου),
- Πράξη κατανομής ή καταχωρημένος τίτλος ιδιοκτησίας για τους ιδιοκτήτες,
- Ενεργό μισθωτήριο συμβόλαιο για όσους εκμισθώνουν γη.
Επίσης, εξετάζεται η δυνατότητα προκαταβολής ενίσχυσης στους δικαιούχους, ώστε να υπάρχει χρόνος για τη διενέργεια όλων των ελέγχων πριν την τελική πληρωμή.
Χρονοδιάγραμμα πληρωμών
Οι διασταυρωτικοί έλεγχοι (ΑΤΑΚ, ΑΦΜ, Ε9, Κτηματολόγιο) διενεργούνται φέτος από την ΑΑΔΕ, με στόχο οι πληρωμές να ξεκινήσουν στο τέλος του 2025. Παράλληλα, δρομολογείται η εκκαθάριση παλαιότερων εκκρεμοτήτων για αποζημιώσεις από καταστροφές, ζωοτροφές, ευλογιά, καθώς και ενισχύσεις για βιολογική γεωργία και κτηνοτροφία.
Η επόμενη μέρα
Η κυβέρνηση διαμηνύει ότι μέχρι το 2026 θα έχει εγκατασταθεί ένα νέο, πλήρως αναβαθμισμένο σύστημα ελέγχων και πληρωμών που θα λειτουργεί χωρίς τις σημερινές δυσλειτουργίες. «Δεν υπάρχει περιθώριο για λάθη, γιατί αυτά θα τα πληρώσουν πρώτα οι αγρότες», τονίζει χαρακτηριστικά ο Κωστής Χατζηδάκης.
