Η μεγάλη αύξηση των εσόδων από φόρους για μία ακόμη χρονιά στις εκτιμήσεις του νέου προϋπολογισμού για το 2026 -σε συνέχεια της υπεραπόδοσης της φετινής χρονιάς- είναι το «κλειδί» που ανοίγει το σεντούκι για την επιστροφή ακόμη περισσότερων ελαφρύνσεων προς τους πολίτες, σε μια περίοδο που ενώ ο αριθμός των φόρων μειώνεται σταθερά, η στήριξη προς τη μεσαία τάξη και τους ευάλωτους διευρύνεται.
Το προσχέδιο του προϋπολογισμού για την επόμενη χρονιά προβλέπει νέα σημαντική αύξηση στα φορολογικά έσοδα, μεγάλο μέρος των οποίων θα πληρώσουν οι πολίτες με την προοπτική να τους επιστραφούν υπό τη μορφή μόνιμων ελαφρύνσεων στο άμεσο μάλλον, ως αποτέλεσμα της αύξησης των μισθών, της ενίσχυσης των θέσεων εργασίας, της κατανάλωσης, των επενδύσεων, της κερδοφορίας των επιχειρήσεων αλλά και της ακρίβειας που αποφέρει όλο και υψηλότερους έμμεσους φόρους μέσω του ΦΠΑ και του ΕΦΚ.
Η πρόβλεψη είναι ότι τα καθαρά έσοδα του προϋπολογισμού θα αγγίξουν το 2026 τα 80 δισεκατομμύρια ευρώ (σ.σ. 79,947 δισ. ευρώ για την ακρίβεια), μια επίδοση που ξεπερνά κατά 5,37 δισ. ευρώ την αρχική πρόβλεψη του φετινού προϋπολογισμού (74,573 δισ.), κατά 3,1 δισ. ευρώ την τελευταία εκτίμηση για τη χρονιά, ενώ είναι υψηλότερη κατά περίπου 7,7 δισ. ευρώ από το 2024.
Με λίγα λόγια, σε μια οικονομία που αναπτύσσεται σταθερά με ρυθμό αισθητά υψηλότερο του 2% την τελευταία τριετία και ενώ η κυβέρνηση έχει προχωρήσει και δρομολογήσει μόνιμες δημοσιονομικές παρεμβάσεις 7,691 δισ. ευρώ την περίοδο 2025-2027, οι φόροι και τα λοιπά έσοδα που εισπράττονται είτε μέσω της ανάπτυξης είτε μέσω του περιορισμού της φοροδιαφυγής επιστρέφουν σχεδόν ισόποσα πίσω στα νοικοκυριά, καθώς την τριετία 2024-2026 προκύπτει ότι τα έσοδα του προϋπολογισμού θα ανέλθουν στα ίδια επίπεδα. Και αυτό χωρίς να υπολογίζεται ένας ακόμη έκτακτος κύκλος μόνιμων παροχών ύψους τουλάχιστον 1 δισ. ευρώ τον Απρίλιο του 2026 λόγω της ισχυρής υπέρβασης των πρωτογενών πλεονασμάτων.
«Βάζουν πλάτη»
Οι έμμεσοι φόροι συνεχίζουν, πάντως, να διαμορφώνουν την εικόνα του προϋπολογισμού και να «βάζουν πλάτη» για την κάλυψη των δημοσίων δαπανών.
Τα τελευταία χρόνια, οι πολίτες βιώνουν την καθημερινή αύξηση των τιμών, και παράλληλα το κράτος εισπράττει όλο και περισσότερα από τον ΦΠΑ και τους ειδικούς φόρους κατανάλωσης. Με τη χώρα να βασίζεται όλο και περισσότερο στη φορολογία της κατανάλωσης, τα έσοδα από αυτούς τους φόρους έχουν εκτοξευθεί σε υψηλά επίπεδα, επηρεάζοντας όχι μόνο το 2025 αλλά και το 2026.
Βέβαια, εκτός από την ακρίβεια, στην αύξηση των έμμεσων φόρων συμβάλλουν οι αυξήσεις των μισθών, το ρεκόρ των τουριστικών ροών, η αύξηση της κατανάλωσης, καθώς και τα μέτρα για τον περιορισμό της φοροδιαφυγής και η αύξηση των ηλεκτρονικών συναλλαγών.
Την τελευταία τριετία (2024-2026), τα έσοδα από έμμεσους φόρους αυξήθηκαν κατά 3,9 δισ. ευρώ, φτάνοντας από τα 36,907 δισ. ευρώ στα 40,818 δισ. ευρώ μέχρι το τέλος του 2026 (πρόβλεψη).
Σύμφωνα με τις προβλέψεις του προϋπολογισμού για το 2026, τα συνολικά έσοδα μόνο από φόρους θα αυξηθούν κατά 2,65 δισ. ευρώ σε σύγκριση με το 2025, φτάνοντας στα 73,527 από 70,878 δισ. ευρώ.
Οι προβλέψεις για τα έσοδα από τους έμμεσους φόρους είναι εντυπωσιακές, με το συνολικό ποσό να ανέρχεται σε 40,818 δισ. ευρώ από 39,071 δισ. ευρώ το 2025 και 36,9 δισ. ευρώ το 2024.
80.000.000.000 ευρώ η πρόβλεψη για τα καθαρά έσοδα το 2026
Ειδικότερα:
-Τα έσοδα από τον φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων αναμένεται να διαμορφωθούν στα 15,785 δισ. ευρώ, μειωμένα κατά 93 εκατ. ευρώ, κυρίως λόγω των μειώσεων στην κλίμακα φορολογίας εισοδήματος, οι οποίες εκτιμάται ότι θα προκαλέσουν απώλεια εσόδων ύψους 1,218 δισ. ευρώ.
-Τα έσοδα από τον φόρο εισοδήματος νομικών προσώπων εκτιμώνται στα 8,659 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 859 εκατ. ευρώ, λόγω των αυξημένων κερδών των επιχειρήσεων κατά το τρέχον φορολογικό έτος.
Το 2025
Για το 2025, τα έσοδα από φόρους αναμένεται να παρουσιάσουν νέα αύξηση, κυρίως λόγω της επιτυχημένης εφαρμογής των μέτρων κατά της φοροδιαφυγής και της συνεχούς αύξησης των ηλεκτρονικών συναλλαγών.
Ο προϋπολογισμός προβλέπει πρωτογενές πλεόνασμα 3,6% του ΑΕΠ, έναντι 2,4% της αρχικής πρόβλεψης, με τον ΦΠΑ να αναμένεται να αυξηθεί κατά 857 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον προϋπολογισμό.
Ο φόρος εισοδήματος φυσικών προσώπων αναμένεται να καταγράψει αύξηση κατά 633 εκατ. ευρώ, ενώ τα έσοδα από έμμεσους φόρους εκτιμάται να φτάσουν τα 39,071 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 2,8% σε σχέση με τους αρχικούς στόχους του προϋπολογισμού.
Παροχές
Το 2026 είναι το έτος της μεγάλης φορολογικής μεταρρύθμισης. Η νέα κλίμακα μειώνει τους συντελεστές κατά δύο μονάδες έως τα 40.000 ευρώ, εισάγει νέο κλιμάκιο 39% για εισοδήματα έως 60.000 ευρώ, και δίνει επιπλέον ελαφρύνσεις σε οικογένειες και νέους. Οι νέοι έως 25 ετών απαλλάσσονται πλήρως έως 20.000 ευρώ, ενώ για τους 26-30 ο φόρος πέφτει στο 9%.
Μειώνονται τα τεκμήρια διαβίωσης κατά 30%-35% και οι αντικειμενικές δαπάνες για αυτοκίνητα υπολογίζονται με βάση τις εκπομπές ρύπων. Θεσπίζεται ενδιάμεσος συντελεστής 25% στα μισθώματα 12.000-24.000 ευρώ, ενώ ο ΕΝΦΙΑ μειώνεται κατά 50% για κύριες κατοικίες σε οικισμούς έως 1.500 κατοίκους.
40,818 δισ. ευρώ οι προβλέψεις για τα έσοδα από τους έμμεσους φόρους
Από 1η Ιανουαρίου 2026 μειώνεται κατά 30% ο ΦΠΑ στα νησιά του Βορείου Αιγαίου, στη Σαμοθράκη και στα Δωδεκάνησα. Επεκτείνονται οι απαλλαγές για κενά σπίτια και η αναστολή ΦΠΑ στις νέες οικοδομές, ενώ θεσπίζεται νέο πλαίσιο κοινωνικής αντιπαροχής για σύγχρονες κατοικίες.
Για τους μισθωτούς του Δημοσίου προβλέπεται νέα αύξηση αποδοχών από τον Απρίλιο του 2026, αναμόρφωση των ειδικών μισθολογίων Ενόπλων Δυνάμεων και Σωμάτων Ασφαλείας, επιπλέον παροχές για το Διπλωματικό Σώμα, τους πανεπιστημιακούς και τους ερευνητές, καθώς και αύξηση της αποζημίωσης των οπλιτών.
Ο κατώτατος μισθός αυξάνεται εκ νέου με στόχο τα 950 ευρώ τον Απρίλιο του 2027, επηρεάζοντας επιδόματα ανεργίας, μητρότητας και υπερωρίες. Για τους συνταξιούχους, παγώνει ο συμψηφισμός του 50% της αύξησης με την προσωπική διαφορά το 2026 και καταργείται πλήρως από το 2027.
Επίδοση
Το προσχέδιο του νέου προϋπολογισμού προβλέπει ότι η ελληνική οικονομία θα αναπτυχθεί με ρυθμό 2,4% το 2026. Πρόκειται για επίδοση υψηλότερη και από τη φετινή, που ο ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ αναμένεται στο 2,2%, αλλά και από εκείνη του 2024, που είχε διαμορφωθεί σε 2,3%.
Σημαντική συμβολή στην άνοδο του ΑΕΠ το 2026 θα έχει η ιδιωτική κατανάλωση με προβλεπόμενη αύξηση 1,7%, παρότι ως πρόβλεψη κινείται αισθητά χαμηλότερα της φετινής (1,9%) και του 2024 (2,1%).
Λοκομοτίβα της προσδοκώμενης ανάπτυξης αναμένεται να είναι οι επενδύσεις (ακαθάριστος σχηματισμός παγίου κεφαλαίου), καθώς εκτιμάται ότι θα ανεβάσουν ταχύτητα και θα τρέξουν με ρυθμό 10,2% έναντι 5,7% φέτος και 4,5% πέρυσι. Η θετική αυτή πρόβλεψη τελεί υπό την αίρεση ότι τα σχέδια του Ταμείου Ανάκαμψης θα υλοποιηθούν χωρίς προβλήματα.
Αύξηση 4,5% -διπλάσια της φετινής- αναμένεται να σημειώσουν οι εξαγωγές, ενώ με τον ίδιο σχεδόν ρυθμό (4,6%) αναμένεται να αυξηθούν οι εισαγωγές.
Ο πληθωρισμός προβλέπεται να υποχωρήσει στο 2,2% από 2,26%, ενώ η ανεργία προβλέπεται ότι θα σημειώσει νέα υποχώρηση, στο 7,4% έναντι 7,8% φέτος και 8,6% το 2024.
Σε δημοσιονομικό πεδίο ο προϋπολογισμός προβλέπει πρωτογενές πλεόνασμα 2,4% του ΑΕΠ το 2026, αλλά το οικονομικό επιτελείο θεωρεί πιθανό να ξεπεραστεί ο στόχος, όπως θα συμβεί και φέτος, που εκτιμάται πως θα σπάσει το φράγμα του 4% του ΑΕΠ.
Εφημερίδα Απογευματινή