Σημαντικές αυξήσεις στις τιμές των καπνικών προϊόντων αναμένονται τα επόμενα χρόνια, μετά την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για αναθεώρηση της οδηγίας που καθορίζει τους Ειδικούς Φόρους Κατανάλωσης (ΕΦΚ) στα προϊόντα καπνού. Σύμφωνα με το σχέδιο που συζητήθηκε στο πρόσφατο συμβούλιο των υπουργών Οικονομικών της Ε.Ε. (ECOFIN), ο ειδικός φόρος στα τσιγάρα προβλέπεται να αυξηθεί από τα 90 ευρώ στα 215 ευρώ ανά 1.000 τσιγάρα έως το 2028 — μια αύξηση της τάξης του 139%.
Ποιες αλλαγές φέρνουν οι νέοι φόροι;
Με την αύξηση αυτή, η τιμή ενός πακέτου με 20 τσιγάρα στην Ελλάδα, που σήμερα κοστίζει περίπου 4,60 ευρώ (με φόρους ύψους 3,74 ευρώ, δηλαδή το 81,3% της τιμής), θα μπορούσε να φτάσει ή και να ξεπεράσει τα 7 ευρώ, εφόσον οι καπνοβιομηχανίες δεν απορροφήσουν μέρος της επιβάρυνσης.
Ανάλογες αυξήσεις προβλέπονται και για τα εναλλακτικά προϊόντα καπνού:
Στα θερμαινόμενα τσιγάρα, ο ελάχιστος ΕΦΚ θα αυξηθεί από 88 σε 155 ευρώ ανά 1.000 τεμάχια.
Για τα υγρά ηλεκτρονικών τσιγάρων, ο φόρος θα ανέβει από 10 λεπτά σε 36 λεπτά ανά χιλιοστόλιτρο.
Επιχειρήματα και αντιδράσεις
Η Κομισιόν υπερασπίζεται την αναθεώρηση, υπογραμμίζοντας ότι η οδηγία παραμένει αμετάβλητη εδώ και 15 χρόνια και ότι η προτεραιότητα είναι η προστασία της δημόσιας υγείας. Παράλληλα, η αύξηση των φόρων συνδέεται με την ανάγκη ενίσχυσης του κοινοτικού προϋπολογισμού μέσω νέων πηγών εσόδων.
Ωστόσο, ο υπουργός Οικονομικών της Ελλάδας, Κυριάκος Πιερρακάκης, ζήτησε μεγαλύτερη μεταβατική περίοδο, προκειμένου να αποφευχθεί το αιφνίδιο σοκ στην αγορά και στους καταναλωτές. Τόνισε επίσης τον κίνδυνο αύξησης του λαθρεμπορίου, καθώς η υπέρμετρη φορολόγηση δημιουργεί κίνητρα για παράνομη διακίνηση.
Η κατάσταση του λαθρεμπορίου στην Ελλάδα
Σύμφωνα με την ετήσια Έκθεση της KPMG για το 2024, η κατανάλωση παράνομων τσιγάρων στην Ελλάδα μειώθηκε στο χαμηλότερο σημείο της τελευταίας δεκαετίας, φτάνοντας το 17,5% της συνολικής κατανάλωσης, από 23,7% το 2023.
Υπολογίζεται ότι καταναλώθηκαν περίπου 2,5 δισεκατομμύρια παράνομα τσιγάρα, με τις απώλειες εσόδων για το Δημόσιο να ανέρχονται σε 438 εκατομμύρια ευρώ, σημαντικά μειωμένες σε σχέση με τα 620 εκατ. ευρώ του προηγούμενου έτους.
