Νέο τοπίο στις εργασιακές σχέσεις διαµορφώνει το νέο εργασιακό νοµοσχέδιο, που ψηφίστηκε από την Ολοµέλεια της Βουλής, µε κοµβικό σηµείο το ελαστικό ωράριο (τετραήµερο και 13ωρο) σε όφελος εργαζοµένων και επιχειρήσεων, αλλά µε την πρόβλεψη ότι η άρνηση εργαζοµένου δεν µπορεί να οδηγήσει σε βλαπτική µεταβολή της εργασιακής σχέσης του, όπως και σε απόλυση.
Οι προτάσεις
Στο νοµοσχέδιο εισήχθησαν 6 αλλαγές, που αποτελούν προτάσεις των κοινωνικών εταίρων, και είναι:
- Η πρόβλεψη ότι η άρνηση παροχής υπερωρίας δεν µπορεί να οδηγήσει σε οποιαδήποτε βλαπτική µεταβολή ή δυσµενή διάκριση σε βάρος του εργαζοµένου από τον εργοδότη.
- Η διευκρίνιση ότι κάθε αδικαιολόγητη µείωση αποδοχών συνιστά µονοµερή βλαπτική µεταβολή και όχι µόνο εάν έγινε κατόπιν εφαρµογής της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας.
- Η διευκρίνιση ότι ελλείψει της αναγγελίας πρόσληψης επιβάλλεται πρόστιµο για αδήλωτη εργασία.
- Η κατάργηση υποχρέωσης συνυπογραφής από τον εργοδότη σε περιπτώσεις οικειοθελούς αποχώρησης, καθώς και η αυτόµατη ειδοποίηση του εργοδότη για την υποβολή της δήλωσης εκ µέρους του εργαζοµένου.
- Η επέκταση προστασίας από απόλυση (προστασία µητρότητας) και στις ανάδοχες µητέρες.
- Η απλοποίηση των προϋποθέσεων για την επέκταση των ειδικοτήτων που µπορούν να ασκούν καθήκοντα γιατρού εργασίας, µε σκοπό την αντιµετώπιση της έλλειψης γιατρών εργασίας.
Οι αλλαγές
Αναλυτικά οι αλλαγές που επιφέρει ο νέος νόµος είναι:
Απασχόληση 13 ωρών. Προβλέπεται η δυνατότητα του εργαζοµένου να εργαστεί έως 13 ώρες την ηµέρα (κατ’ εξαίρεση) σε έναν εργοδότη µε προσαύξηση 40% στην αµοιβή. Μέχρι τώρα το 13ωρο ίσχυε για δύο εργοδότες, υπό την προϋπόθεση ότι δεν παραβιάζεται η 40ωρη εβδοµαδιαία εργασία. Πέραν του 8ώρου, είναι θεσµοθετηµένη η 9η ώρα εργασίας, που θεωρείται υπερεργασία, συν τρεις επιπλέον ώρες, µέχρι τη 12η, που θεωρούνται υπερωρίες. Σήµερα, ένας εργαζόµενος έχει τη δυνατότητα να εργάζεται κατ’ εξαίρεση έως 13 ώρες ηµερησίως σε δύο ή περισσότερους εργοδότες. Με το νοµοσχέδιο δίνεται η δυνατότητα 13ωρης απασχόλησης και σε εργαζόµενους που απασχολούνται σε έναν εργοδότη, υπό την προϋπόθεση ότι τηρούνται πιστά τα όρια ανάπαυσης και µέγιστου ορίου εβδοµαδιαίων 40 ή 48 ωρών εργασίας. Σηµειώνεται ότι οι 13 ώρες εργασίας δεν µπορούν να εφαρµόζονται σε καθηµερινή βάση, αλλά µεµονωµένα. Στον νέο νόµο ορίζεται πως διατηρούνται οι 48 ώρες υπερωρίας στο τετράµηνο και οι 150 ώρες υπερωρίας σε ετήσια βάση, ως ανώτατο επιτρεπτό όριο. Συνεπώς, ένας εργαζόµενος µπορεί να εργαστεί 13 ώρες ηµερησίως έως συνολικά 37,5 ηµέρες τον χρόνο. Η υπερωριακή απασχόληση (δηλαδή από τη 10η έως τη 13η ώρα σε µία ηµέρα) απαιτεί την συναίνεση του εργαζοµένου.
Μισθολογική προσαύξηση υπερωριών. Συνοδεύονται από τις νόµιµες προσαυξήσεις (συν 40%). Αυτό διασφαλίζεται και από την εφαρµογή της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας. Η επιπλέον ώρα απασχόλησης θεωρείται παράνοµη και οφείλεται προσαύξηση 120%. Με τη νέα ρύθµιση ο εργαζόµενος ευνοείται µισθολογικά και µπορεί να λάβει επιπλέον έως 119 ευρώ.
∆ιευθέτηση χρόνου εργασίας και 4ήµερη απασχόληση. Εισάγεται η δυνατότητα τετραήµερης εργασίας καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους (και όχι µόνο για ένα εξάµηνο), δίνοντας ανάσα κυρίως σε εργαζόµενους γονείς και άτοµα µε αυξηµένες οικογενειακές υποχρεώσεις. Η διευθέτηση µπορεί να γίνει σε εβδοµαδιαία, µηνιαία έως και σε ετήσια βάση, παρέχοντας ευελιξία σε κάθε εργαζόµενο να προγραµµατίσει τον ελεύθερο χρόνο του. Για την όποια µετατροπή στο ωράριο απασχόλησης απαιτείται υποχρεωτικά η συναίνεση των εργαζοµένων.
Προσλήψεις εξπρές. ∆ίνει τη δυνατότητα για fast track διαδικασίες προσλήψεων µέσω εφαρµογής στο κινητό, ώστε να µπορεί να προσλαµβάνεται προσωπικό ειδικά σε έκτακτες περιπτώσεις, όπως είναι οι αργίες και τα Σαββατοκύριακα, όταν παρουσιαστούν αυξηµένες ανάγκες εξυπηρέτησης πελατών στην εστίαση, τα καταλύµατα και τις ξενοδοχειακές µονάδες. Πριν από την έναρξη της απασχόλησης, ο εργοδότης δηλώνει, µέσω της ειδικής ηλεκτρονικής εφαρµογής Π.Σ. «Εργάνη ΙΙ», τους ουσιώδεις όρους εργασίας που προβλέπονται. Ο εργαζόµενος λαµβάνει ειδοποίηση για την πρόταση.
Οικειοθελής αποχώρηση. Με το ισχύον καθεστώς, όταν µια σύµβαση λήγει οικειοθελώς από τον εργαζόµενο, ο εργοδότης δεν µπορεί να προσλάβει άµεσα άλλον εργαζόµενο, αλλά θα πρέπει να παρέλθει ένα 10ήµερο, διαφορετικά ο εργαζόµενος µπορεί να διεκδικήσει αποζηµίωση για απόλυση. Με τις προσλήψεις και αποχωρήσεις fast track, η πρόσληψη εργαζοµένων σε αντικατάσταση των οικειοθελώς αποχωρούντων θα γίνεται άµεσα.
Υπερωρίες στην εκ περιτροπής εργασία. Οι εκ περιτροπής απασχολούµενοι θα έχουν δικαίωµα να εργαστούν επιπλέον του οκταώρου τους, λαµβάνοντας την αντίστοιχη προσαύξηση 40% για κάθε ώρα υπερωριακής απασχόλησης, εφόσον το επιθυµούν.
Σπαστή άδεια. Εισάγεται περισσότερη αυτονοµία στην κατανοµή της ετήσιας καλοκαιρινής άδειας. Σήµερα, η κατάτµηση του χρόνου αδείας (σπαστή άδεια) επιτρέπεται µόνο κατ’ εξαίρεση σε 2 περιόδους, από τις οποίες η µία πρέπει να περιλαµβάνει τουλάχιστον 12 εργάσιµες ηµέρες επί εξαηµέρου εβδοµαδιαίας εργασίας και 10 εργάσιµες ηµέρες επί πενθηµέρου, έπειτα από έγγραφη αίτηση του εργαζοµένου προς τον εργοδότη. Ωστόσο, πρακτικά στις περισσότερες επιχειρήσεις του ιδιωτικού τοµέα η άδεια δίνεται για 3 εβδοµάδες τον Αύγουστο, όταν κλείνουν ή υπολειτουργούν οι επιχειρήσεις. Με τη νέα διάταξη καταργούνται τα «στεγανά», καθώς ο εργαζόµενος µπορεί να «σπάσει» την άδειά του όπως τον βολεύει, σε συνεννόηση όµως µε τον εργοδότη.
Κυριακάτικη Απογευματινή