Βέτο στην αύξηση των ορίων ηλικίας για συνταξιοδότηση βάζει η υπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, Νίκη Κεραμέως, η οποία καθησυχάζει τους εργαζόμενους ότι στην Ελλάδα τα όρια συνταξιοδότησης είναι από τα πιο ψηλά στην Ευρώπη.
«Η Ελλάδα έχει κάνει πάρα πολλά βήματα στο πλαίσιο των μνημονιακών παρεμβάσεων που έγιναν, γι’ αυτό τον λόγο έχω διαμηνύσει ότι αυτήν τη στιγμή δεν υπάρχει απολύτως καμία συζήτηση για αλλαγή ορίων συνταξιοδότησης», ανέφερε χθες στα Parapolitika FM.
Ωστόσο, με βάση τους μνημονιακούς νόμους, τα όρια ηλικίας για συνταξιοδότηση πρέπει να εξετάζονται αναλογιστικά κάθε τριετία και εφόσον αυξάνεται το προσδόκιμο ζωής, θα πρέπει αυτά να προσαρμόζονται.
68.467 οι γεννήσεις στην Ελλάδα το 2024
14,0% του ΑΕΠ θα αυξηθούν οι συνταξιοδοτικές δαπάνες στο διάστημα 2030-2050
4 ενήλικες σε ηλικία εργασίας ανά ηλικιωμένο άτομο υπήρχαν στην Ευρώπη το 2004
71,1% τα γηρασμένα άτομα στην Ευρυτανία, γεγονός που της δίνει τη θλιβερή πρωτιά
1 έτος θα αυξάνει το προσδόκιμο ζωής, 1 έτος θα αυξάνονται και τα όρια ηλικίας από το 2030
Σύμφωνα με τα υπάρχοντα στοιχεία, μέχρι το 2027 -έτος αλλαγών- τα όρια ηλικίας παραμένουν ίδια, κάτι που ενδεχομένως μεταβάλλεται από το 2030, κυρίως λόγω του δημογραφικού προβλήματος. Κι αυτό γιατί σε επίπεδο Δημογραφικού, κάθε χρόνο τα στοιχεία δείχνουν ότι χάνεται μία κωμόπολη, καθώς έχουμε μείωση του πληθυσμού κατά 10% ετησίως. Σύμφωνα με τα πρόσφατα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, οι γεννήσεις στην Ελλάδα κατά το 2024 ανήλθαν σε 68.467 (35.216 αγόρια και 33.251 κορίτσια), καταγράφοντας μείωση κατά 4,2% σε σχέση με το 2023 που ήταν 71.455. Ωστόσο και το 2023 οι γεννήσεις υπολείπονταν κατά 6,1% εκείνων που σημειώθηκαν το 2022 και ήταν 76.095.
Ο δείκτης εξάρτησης των ηλικιωμένων αποτελεί «νάρκη» για το Ασφαλιστικό, καθώς δεν υπάρχουν εισφορές εργαζομένων για να καλύψουν τις παροχές των συνταξιούχων, λένε οι ειδικοί στον χώρο της κοινωνικής ασφάλισης, κάτι που επιβαρύνει τον κρατικό προϋπολογισμό. Στο διάστημα 2030-2050 οι συνταξιοδοτικές δαπάνες προβλέπεται να αυξηθούν από 12,7% του ΑΕΠ σε 14,0% του ΑΕΠ, λόγω του αυξανόμενου αριθμού συνταξιούχων.
Δείκτης εξάρτησης
Αλλά και σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης ο δείκτης εξάρτησης ηλικιωμένων έχει αυξηθεί αισθητά τα τελευταία 20 χρόνια. Το 2004, ο δείκτης στην ΕΕ ήταν στο 26,8%, που σημαίνει ότι υπήρχαν περίπου 4 ενήλικες σε ηλικία εργασίας ανά ηλικιωμένο άτομο 65+. Την 1η Ιανουαρίου 2024 ο δείκτης ανέβηκε στο 37%, γεγονός που υποδηλώνει ότι υπήρχαν λιγότεροι από 3 ενήλικες σε ηλικία εργασίας για κάθε ηλικιωμένο άτομο.
Η Ευρυτανία είναι μία από τις τρεις πιο γερασμένες περιφέρειες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς περισσότερα από τα δύο τρίτα των ενηλίκων της είναι ηλικιωμένοι. Με ποσοστό 71,1% προηγείται της Ηπείρου (51,7%), της Πελοποννήσου (48%), της Στερεάς Ελλάδας (46,5%) και της Δυτικής Μακεδονίας (46,1%).
Εξετάζοντας το ποσοστό των ατόμων ηλικίας 65 ετών και άνω στον συνολικό πληθυσμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η Ιταλία βρίσκεται στην πρώτη θέση (23%) και ακολουθούν η Ελλάδα, η Φινλανδία, η Πορτογαλία, η Γερμανία και η Βουλγαρία (όλες με 22%).
Στον αντίποδα, οι χώρες με τα υψηλότερα ποσοστά των ατόμων ηλικίας κάτω των 20 ετών ήταν η Ιρλανδία (27%), η Γαλλία (24%) και η Σουηδία (23%).
Ασφαλιστικό
Η μεταβολή στο προσδόκιμο ζωής εξετάζεται ανά τρία χρόνια από το 2021 και μετά. Ο επόμενος σταθμός είναι το 2027, αλλά και εκεί, όπως δείχνουν τα πρώτα στοιχεία από την Εθνική Αναλογιστική Αρχή, δεν διαφοροποιούνται ως τότε.
Ωστόσο, μετά το 2030 ξεκινά το μεγάλο «μπουμ» συνταξιοδοτήσεων της γενιάς των baby boomers, δηλαδή της γενιάς που ξεκίνησε να εργάζεται μετά το 1985-1990, τότε που η απασχόληση είχε υψηλούς ρυθμούς.
Τα σενάρια που βρίσκονται στο τραπέζι είναι:
1. Η σταδιακή αύξηση σε βάθος χρόνου στα γενικά όρια συνταξιοδότησης από το 2030.Το μοντέλο που φαίνεται πιθανό για την Ελλάδα, όπως αναφέρει ο ΟΟΣΑ, είναι η αναλογία 1 προς 1, δηλαδή για κάθε 1 έτος που θα αυξάνει το προσδόκιμο, θα αυξάνονται κατά 1 έτος και τα όρια ηλικίας. Με το 1 προς 2/3 τα όρια ηλικίας θα αυξηθούν κατά 8 μήνες για κάθε 12 μήνες αύξησης στο προσδόκιμο ζωής και με 1/3 η αύξηση των ορίων θα είναι ηπιότερη, με 4 μήνες για κάθε 1 έτος που θα αυξάνεται το προσδόκιμο ζωής.
2. Το πάγωμα μέχρι και το 2030 σε κάθε ανατροπή στο ισχύον καθεστώς συνταξιοδότησης, καθώς το προσδόκιμο ζωής μειώθηκε λόγω της πανδημίας και δεν έχει ανακάμψει.
Σημειώνεται ότι μία από τις δραματικές επιπτώσεις στο ασφαλιστικό σύστημα που επιφέρει το δημογραφικό πρόβλημα είναι η αναλογία συνταξιούχων – ασφαλισμένων, η οποία σήμερα είναι στο 1 προς 1,66, όταν η ελάχιστη αναλογία για οριακά «καλό» ασφαλιστικό πρέπει να είναι 1:4. Σε 15 χρόνια θα υποχωρήσει στο 1,25. Αυτό σημαίνει ότι αν σήμερα για κάθε 100 συνταξιούχους υπάρχουν 166 ασφαλισμένοι να τους συντηρούν με τις εισφορές τους, το 2040 σε κάθε 100 συνταξιούχους θα αναλογούν μόνο 125 ασφαλισμένοι για να πληρώνουν τις συντάξεις τους.
Επηρεάζονται
– Οι ασφαλισμένοι με ηλικίες 50 ως 55 ετών σήμερα, που βρίσκονται σε απόσταση 12 έως 7 έτη για να συμπληρώσουν τα 62 και να αποκτήσουν δικαίωμα είτε για μειωμένη σύνταξη είτε για πλήρη, αν έχουν και 40 χρόνια ασφάλισης. Αυτή η κατηγορία είναι η πιο «επίφοβη» να εγκλωβιστεί σε μία ή και δύο αυξήσεις ορίων ηλικίας, που σημαίνει ότι για κάποιους τα 62 έτη για σύνταξη θα είναι παρελθόν.
– Οι ασφαλισμένοι με ηλικίες 35 έως 50 ετών, οι οποίοι μέχρι να συνταξιοδοτηθούν θα επωμιστούν 2 έως 3 διαδοχικές αυξήσεις στα όρια ηλικίας.
– Οι νέοι ασφαλισμένοι που διανύουν τα πρώτα χρόνια του εργασιακού τους βίου και από τώρα θα πρέπει να συμβιβαστούν με την ιδέα ότι θα πάρουν σύνταξη μετά τα 64 και με 42 χρόνια ασφαλιστικού βίου, ή κοντά στα 70 αν έχουν λιγότερα έτη εργασιακού βίου.
Δεν κινδυνεύουν
Πρόκειται για 5 κατηγορίες ασφαλισμένων οι οποίες δεν κινδυνεύουν από μια ενδεχόμενη αύξηση στα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης. Και αυτοί είναι:
– Οι ασφαλισμένοι που έχουν ήδη θεμελιωμένο δικαίωμα συνταξιοδότησης για μειωμένη ή πλήρη σύνταξη σε όλα τα ταμεία με βάση τα όρια ηλικίας που ισχύουν από 19/8/2015 έως 31/12/2021 και από 1/1/2022 και μετά. Όσοι δηλαδή μπορούν να συνταξιοδοτηθούν οποτεδήποτε δεν επηρεάζονται.
– Ασφαλισμένοι που συνταξιοδοτούνται με διατάξεις ανάπηρου μέλους (τέκνο, σύζυγος, αδελφός).
– Οι ειδικές κατηγορίες ασφαλισμένων, όπως όσοι ανήκουν στα βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα τόσο στον ιδιωτικό όσο και στον δημόσιο τομέα.
– Οι ένστολοι, για τους οποίους οι προϋποθέσεις συνταξιοδότησης καθορίζονται με ειδικό νόμο.
– Όσοι βρίσκονται σήμερα στην ηλικία των 57 ετών και πρόκειται να συνταξιοδοτηθούν με πλήρη σύνταξη στο 62ο έτος, έχοντας συμπληρώσει 40 έτη ασφάλισης, ή μαζί με αναγνώριση πλασματικών ετών.
Εφημερίδα Απογευματινή
